Banyoya kıstırdığı bir kadınla, neye uğradığını şaşırttığı gencecik bir öğrenciyle empati kuramayan bir adam, insanın derin çelişkilerine, kaygılarına ne dereceye kadar “gerçekten” nüfuz edebilir? Bunca riya, sözcük ve metafor dağlarının arasından sızıp eserin ruhunu kirletmez mi? En basit, ilkel sorunlarını çözememiş kişinin kurduğu dünya bu çiğlikten nasıl münezzeh olacak?
Alçak adamların yüksek edebiyatı – Zehra Çelenk – Gazete Duvar
Gazete Duvar’da Hasan Ali Toptaş’ın ve edebiyat dünyasındaki diğer taciz konularını ele aldı.
Bu yazının üstü “edebi” kişiliğini kullanarak kadınları taciz eden Hasan Ali Toptaş hakkında olduğu için üstü çizilmiştir.
Günümüzde post-modern edebiyatı yoğun olarak varlığını sürdürmektedir. Hasan Ali Toptaş da post-modern özellikleriyle yazı kaleme alan önemli yazarlardan biridir.Kendine has kurgu yöntemleri ile Türk edebiyatında sağlam bir yer edinmiştir. Eserlerinde yenilikçi ve özgünlüğü ile dikkat çeker.Edebiyat dünyasında Türk edebiyatının Kafka’sı kabul edilmektedir. Yazınsal yolculuğunda öykü ve romanları ile tanınmaktadır.Şiirsel metinlerden oluşan, Yalnızlıklar adlı kitabı ile yalnızlığı daha çok sevdirmiştir. Kitaptan biraz bahsedersek: kitapta numaralandırılmış 31 şiirsel metin bulunmaktadır. Şiirsel metinler denilmesinin sebebi yazarın bu metinleri şiir olarak görmemesidir. Kendisine şair denilmesini bile istemez. Böyle bir adlandırma kendisine yapılırsa şairlere haksızlık yapılacağını düşünür. Yazar yalnızlıklarla yoğrulmuş bir karaktere sahiptir. Her hadisenin sonucunda yalnızlıklarla baş başa kalmıştır. Yalnızlığıyla ilk tanışması şöyle olmuştur; yazar ortaokul yıllarında rahatsızlanır, bu hastalık sonucunda saçları dökülür.İnsanlar saçlarıyla dalga geçip “Aynalı” diye lakap takarlar. Bu çocukluğunda yaşadığı olay yazarı çok etkiler, işte bu olay yalnızlığın, içinde sinsice attığı ilk adımdır.
Çocukluğunun geçtiği Baklan kasabasından ayrılmak, uzak yerlere gitmek ister. Bu istek gerçekleşemeyeceği için, kütüphanede vakit geçirmeye başlar. Ortaokulun başlangıç yıllarında yazma isteği filizlenir. Kasabada emekli bir postacının pazar tezgahından kitap satın alır. Bu kitap, “Konuşan Katır” adlı masal kitabıdır.
Sevdiği yazarların kitaplarını okuyarak onlardan etkilenir.Kendisi de roman yazmak ister. Bir arkadaşını da bu yolculuğa sürükler. Arkadaşı, defterin üst kısmına resimler çizer, Hasan Ali ise; altına yazılar yazar. Bu roman sevdiği ve örnek aldığı Orhan Kemal’in “Gurbet Kuşları” kitabına benziyordur. O romanın konusu da karakterlerin zihninde ,kaçış arzusu olmasıyla aynı özelliklere sahiptir. İşte bu hayatında yaşadığı, yalnızlıklarını yazar Yalnızlıklar kitabında toplamıştır. Eserlerinde yalnızlıklarını, kaygılarını, kaçış-arayış çatışmasını tekdüze olmayan bir kurgu yapısıyla okuyucuya sunar. Yalnızlıklar kitabı oluşturulurken yazma amacıyla bir yolculuğa çıkma serüveni yoktur. O küçük şiirsel metinleri yazarken, bir virgülün bir noktanın yerini değiştirip iyi bir şey yaptığını düşünerek kendini tatmin etmiştir. Bu karalama, oyalanma eylemi günler sonra bir dosyaya dönüşmüş ve peş peşe büyümüştür. Eserde çocukluğunun geçtiği Baklan kasabasının, baba özleminin ve kimsesizliğinin izleri görülür.
Kitap okunduğunda insanda çaresiz bir yalnızlık hortlamaktadır. Metinlerde bazı kelimeler tire işaretiyle kırılmış pek anlaşılmamıştır. Sanki satır yetmemiş de öyle konulmuş gibi gözükmüştür. Hâlbuki yazar, bu kırılan kelimelerle okuyucuya bir mesaj vermek amacıyla yazmıştır.
Yalnızlıklar ilk defa Hollanda’da Solitude adıyla solo oyun halinde sahneye çıkar. Yalnızlıkları yöneten Celil Toksöz: “Ben yalnızlıkları yönettikçe benim de yalnızlıklarım çoğalmaya başladı.” diyerek ne kadar etkilendiğini dile getirmiştir..
Yalnızlık mimarıdır çoğu kez mimarlığımızın
O öykünün öyküsüdür o kağıda dökülmemiş;
şu şiirin sesidir, rengidir şarkıların şarkıcı-
ların; ve her bakışın iskeletidir bin yıllardır
-ki, gozlerimizi nereye çevirsek orada
durur;
ve geçmişin çekmecelerinden her an kendine
başka bir giysi bulur
ve o yazandır cümleleri;
kelimeler odur.
Her metnin arkasında sırdır o,
önünde gözdür.
Yalnızlık, yazar ve okur.
Yalnızlıkların dışında kalan yalnızlıklarınıza selam ile..
Kaynaklar
TOPTAŞ,Hasan Ali, Yalnızlıklar, Everest yayınevi, İstanbul 2016
TOPTAŞ,Hasan Ali,Başlarken Yalnızsın Bitirdiğinde Daha Da Yalnız, İletişim Yayıncılık,Ankara
VARLIK,Mesut,Efendime Söyleyeyim, İletişim yayınları,2010