Bir psikoloji öğrencisi olarak, bu bölümü bizzat okumanın, akademik olarak içinde bulunmanın yanı sıra bu alana bağlı olarak yazılmış kitapları okumanın da çok ayrı bir zevk olduğunu belirtmek isterim. Psikoloji en keyifli ve ilgi çekici bilimlerden biridir bana göre ve öğrenmenin asla yetmediği, hep daha fazlasının bilinmek istendiği toplumdaki bireyler dahil herkes tarafından oldukça ilgi gören bir daldır. İçerisine girildiğinde bir çok dala ayrıldığı için herkese hitap eden bir yönü vardır ve dolayısıyla kitap anlamında da sadece tek bir alan bazında düşünülmemelidir, oldukça farklı dallarda yazılan kitapların hepsi çok farklı keyifler içerir. Size önereceğim 7 kitap psikolojinin farklı alanlarından parçalar barındırır bu anlamda hepsi kendince çok özeldir, hepsi çok ayrı kapıları açacağını düşünüyorum. İlki ile başlıyorum;
1) Incognito, Beynin Gizli Hayatı – David Eagleman
Bu kitap, nöropsikoloji, bilişsel psikoloji gibi dallara ilgi duyanların okuması gereken ilk kitaplardan biri olabilir çünkü psikolojinin bu alanının en sade dille anlatan kitaplarından biridir ve bir nörobilimci olan David Eagleman tarafından yazılmıştır. Günlük hayatta beynimizde neler oluyor, bir şeyi yaptığımızda beynimizde buna karşılık hangi tepki verilir ya da beynimizde olan hangi durumdan dolayı, ne tarz sonuçlar yaşarız gibi nörolojik hastalıklara yer verilen, örnekleri çok eğlenceli olan, içerisinde bilinç, bilinçaltı, nöronlar, lezyonlar, beyin ve davranışla alakalı olan çoğu şeyin yer aldığı bir kitaptır. Psikoloji bölümünün “Bilişsel Psikoloji”, “Algı Psikolojisi” , “Biyofizyoloji” , “Nöropsikoloji” vs. derslerinde işlenebilecek konular bu kitabın içinde herhangi bir yerinde yer alıyor olacaktır. İlginç şeyler öğreneceğiniz, her sayfasında daha da keyif alacağınızdan emin olduğum bu kitabı şiddetle tavsiye ediyorum.
“Her birey, kendi seçtiği yolun gerçeklik olduğuna inanır.”
2) Aşkın Celladı ve Diğer Psikoterapi Öyküleri – Irvin D. Yalom
İkinci kitap bir psikoterapist olan Yalom’dan. Bu kitap yüksek lisansta klinik psikoloji düşünenler için oldukça faydalı ve ufuk açıcı bir kitaptır çünkü kitapta Yalom kendi danışanlarının hikayelerini her detayıyla anlatıp, kendisinin ne düşündüğünü ve nasıl yaklaştığını nasıl bir tavır sergilediğini göstermektedir bizlere. Bu anlamda, klinik psikolojiye dair akıllarda bazı şekillerin oluşmasına yardımcı olacağından emin olabilirsiniz. Bir danışanın dertleri ne olabilir, o odada ne yaşanıyor olabilir, terapist aslında ne düşünüyor gibi soruların cevapları biraz da olsa cevaplanabilir. Kitapta bahsi geçen kişiler ve hikayeleri tamamen gerçek ve izin alınarak yazıldığı üzere bu anlamda oldukça güvenilir olduğu söylenebilir. Okuması keyifli ve birkaç günde elinizden hiç bırakmadan bitirebileceğiniz bir kitap çünkü Yalom’un her bölümde bahsettiği danışanla aranızda empati kurup sanki kısa bir hikaye okuyormuş gibi heyecanla o bölümü bitirebilirsiniz.
“Terapist olarak çalışmaya ilk başladığımda geçmişin değişmez ve bilinebilir olduğuna ; eğer yeterince keskin zekalıysam o ilk yanlış dönemeci, ters gitmiş bir yaşama uzanan o uğursuz patikayı keşfedebileceğime ; ve bu keşfe dayanarak her şeyi yeniden düzeltebileceğime safça inanıyordum.”
3) Mindfulness, Şimdi ve Burada – Zümra Atalay
Türkiye’nin Mindfulness Enstitüsünün kurucusu olan Doç. Dr. Zümra Atalay mindfulness denilen ve kendi tabiri ile bilinçli farkındalık olarak bahsettiğimiz kavramı bize anlatıyor, nasıl hayatımıza uygulayabileceğimizi ve uyguladığımızda hayatımızın nasıl olumlu anlamda değişebileceğinden bahsediyor. Birçok bölümü olan kitapta her bölüm mindfulness’ın içine biraz daha girmenizi sağlıyor, her bölümde biraz daha fazla bilgilenip, tanımından uygulanmasına kadar giden güzel bir yolda ilerliyorsunuz. Biraz kişisel gelişim kitabı, biraz da Bilişsel Davranışçı Terapist bakış açısını anlayabileceğimiz bir kitap. Eğer verimli bir şekilde okuyup uygulamaya geçebilirseniz, sizi ve dolayısıyla hayatınızı değiştirebileceğine eminim. Rahatlatıcı, terapi gibi bir kitap bana kalırsa; hem öğrenip hem de zamanın nasıl geçtiğini anlamadığınız bir terapi seansı gibi hissettiren bu kitabı, kendinize bir iyilik yapıp okuyun ve hayatınızda nelerin değiştiğini görün ve anda kalmayı da unutmayın. Bu kitap ile ilgili dergimizde yazdığım yazıya da detaylı inceleme için göz atabilirsiniz.
“Mindfulness bir tohum, bu kitap size bu tohumu ekmiş olabilir. Umarım yeteri kadar su ve güneş ile bu tohumu besler, büyütür ve ürünlerini toplarsınız. “
4) İnsan Olmak – Engin Geçtan
2018 yılında kaybettiğimiz değerli yazar Engin Geçtan’ı okumak insanda huzurlu bir his bırakıyor. Kitabında birey olmaya dair, toplum, aile ilişkileri, bireyin içsel karmaşaları gibi durumlara psikolojik açıdan bakmıştır ve dili oldukça sade olan bu kitabı, kendinizden bir şeyler bulacağınız, cümlenin noktasına kadar katılacağınız zamanlar olacağından ve altını çizdiğiniz cümlelerin dolup taşacağından emin olarak okuyabilirsiniz. Farkındalık sağlayan, bakış açınızı değiştiren ve insana dair kıyıda köşede kalmış şeyleri açığa çıkaran hataları gösteren, doğrusunu söyleyen açıklayan ve öğreten, usulca aydınlatan bu kitabı, okuyun ve okutturun.
“Kendini gerçekleştirme, kendini yaşamayı göze alabilecek yürekliliği gösterebilmeyi ve kısır döngülerden özgürleşmeyi tanımlar.”
5) Stefan Zweig – Freud
Kitap, psikoloji tarihi açısından önemli bir isme ışık tutuyor, tabi ki de bu kişi Freud. Psikoloji alanında çoğu insanın sevdiği ve çoğunun da sevmediği Freud’un yaptıklarından, psikolojiye katkılarından, ilklerinden, o dönemin koşullarından bahsediyor kitap. Her bölümünde bilinçaltı, psikanaliz, rüyalar, cinsellik gibi Freud’un öncülük ettiği temellere değiniliyor. Psikoloji alanından terimlerle karşılaşacağınız ve kafanızda o terimle ilgili soru işaretlerinden kitabın sonunda kurtulmuş olacağınız, ünlü Freud ile ilgili bilgi alabileceğiniz güzel kitaplardan biridir. Tabi ki de bununla yetinmeyip Freud ile alakalı daha başka kaynaklardan da onun hayat hikayesini ve fikirlerini okumalısınız, fakat başlangıç için gayet yeterli ve sade bir kitaptır, verimli denebilir. Bu kitap ile ilgili de bir inceleme yazım derginin sayfasında mevcuttur, göz atabilirsiniz.
“Psikanaliz, bireyin kendi kişilik malzemesinden yola çıkılarak hastalığın tedavi edilmesi konusunda yapılmış ilk metodolojik denemedir.”
6) Zümra Atalay – Şefkat
Zümra Atalay’ın ikinci kitabı olan Şefkat, tıpkı “Mindfulness, Bilinçli Farkındalık” gibi kişisel gelişim kitabı denebilecek bir kitaptır. Bu kitapta Zümra Atalay diğer çalışmalarındaki gibi yine teori ile uygulamayı birleştirerek karşımıza çıkıyor. Mindfulness’tan farkı, yine ana odaklanmayı öğütlese de, genellikle bireysel acılarımıza odaklanma, kendimize şefkat gösterme, acıyı yaşama ve kendimizi eleştirmeden acılarımızı kabullenme üzerinedir. İlk bölümüyle şefkati tanımlayıp sonraki bölümlerden öz şefkat, şefkatin temelleri gibi şefkatin derinden incelenmesi, bilimsel ve biyolojik açılardan şefkat duygusuna bakma, dışarıya gösterilen şefkat ve kendimize gösterdiğimiz şefkatin farkları ve son olarak da şefkatin hayatımıza uygulanması gibi konulardan oluşan kitap, kendinize şefkat gösterme umudu ile okuyacağınız ve bitirdiğinizde hem kendinize hem de çevrenize farklı davrandığınızı fark edeceğiniz çok keyifli bir kitaptır.
“Acıyı kabul etmek; ‘acıya rağmen değil, acıyla birlikte de devam edebilmektedir.’”
7) David Eagleman – Beyin
Beyin, Incognito ile yetinmeyecek olanların ikinci sığınağıdır çünkü aslında onun devamı gibidir. Beyin hakkında Incognito‘nun ötesinde daha farklı nörolojik bilgiler veren David Eagleman’ın sade diliyle bilimin birleşmesinin verdiği tat bu çalışmasında da taze kalıyor ve bize “Ben kimim?, Gerçeklik nedir?, Kontrol kimde?, Nasıl karar veririm?, Size ihtiyacım var mı?, Kime dönüşeceğiz?” gibi bölümleri ile merakla okutmayı hiç bıraktırmayan hoş bir kitap sunuyor. Çok ilgi çekici ve yeni yapılmış araştırmalardan söz eder Eagleman ve siz onunla kahve içerken sohbet ediyormuşsunuz havası yaratır. Bir psikoloji öğrencisiyseniz ve deneysel psikoloji ile ilgileniyorsanız, okudukça aklınıza ilginç deney fikirleri geleceğine çok eminim. Bilimle ilerleyen güzel bir sohbet gibidir Beyin, yine herkes okumalı dediklerimizden.
“Acı içindeki birini izlemek ile acıyı hissetmek, aynı nöral mekanizmadan yararlanır. Empatinin temeli de budur.”