Çağdaş sanat dünyası kapsamı dolayısıyla gün geçtikçe daha beynelmilel bir niteliğe bürünmekte; dünyanın farklı kültürlerinden, farklı ve özel yeteneklere sahip sanatçılar günümüzde çok önemli başarılara imza atmaktadırlar.
Bu yazımızda sizlere video ve yerleştirme, fotoğraf, heykel ve resim gibi çeşitli alanlarda verdikleri başarılı eserlerle adından söz ettiren çağımızın modernist sanatçılarından bahsetmek istiyoruz. Bu birbirinden yaratıcı sanatçılara gelin hep birlikte göz atalım.
Mona Hatoum
Filistinli video ve yerleştirme sanatçısı Mona Hatoum (1952-), Lübnan’da büyümüş ve daha çok Britanya’da çalışmıştır. Hatoum’un kavramsal yerleştirmeleri ve performans çalışmaları genellikle sürgün ve otorite temalarını işler. Eserleri arasında yer alan Dünyanın Dibi (1992-1993) metal iç yapıyla, ondan daha yumuşak ve daha organik dış süsleme arasındaki karşıtlığı vurgulayan minimalist tarzda büyük siyah bir küptür.
Mariko Mori
Çağdaş Japon sanatçı Mariko Mori’nin (1967-) eserleri arasında videolar, fotoğraflar ve yerleştirmeler bulunur. Tom Na Hiu (2006) adındaki yerleştirmesinde ileri teknoloji ürünü bütün bir yapının ışığı, Tokyo’daki Süper-Kamiokande Nötrino Gözlemevi tarafından kaydedilen bilgilere tepki olarak değişip titreşir. Mori’nin eserleri genellikle teknoloji ve Budizm etkileri taşır.
Shirin Neshat
İran kökenli Amerikalı fotoğrafçı ve video sanatçısı olan Shirin Neshat‘ın (1957-) fotoğrafları çoğu zaman stereotip Müslüman kadınları gösterir. Son dönem video çalışmaları Tuğba (Tooba, 2002) ve Kuşların Mantığı (2002), Kuran sembolizmini ve müzik aracılığıyla ruhsal temaları işler.
Gabriel Orozco
Meksika’nın Veracruz eyaletinin Jalapa şehrinde doğan Gabriel Orozco (1962-) heykel, fotoğraf ve yerleştirme gibi farklı alanlarda yaptığı işlerde çoğu zaman buluntu nesneleri zarifçe değiştirir ve düşünsel açıdan karmaşık bir yapıt ortaya çıkarır. Sözgelimi 1990’ların başında Orozco, bir Citroen Ds otomobili kesip genişliğini üçte iki oranında azaltarak aşina olduğumuz nesnelere farklı bir gözle bakmamızı sağlamıştır.
Yinka Shonibare
Nijerya asıllı Britanyalı sanatçı Yinka Shonibare‘ın (1962-) eserleri video, fotoğraf, yerleştirme ve performans gibi değişik biçimlerdedir. En bilindik eserlerinden bazıları sömürge sonrası bir dünyada kültürler arasındaki farklılıkları ve ırksal kimliği sorgular. Afrika için Mücadele (2003) adlı heykel çalışmasında, Afrika’nın baskı kumaşlarından yapılma Avrupai kıyafetler giymiş başsız Avrupa liderlerini kıtanın kaynaklarını kendi aralarında bölüşürken gösterir. Kendisi 2005’te Britanya Kraliçesi II. Elizabeth tarafından Britanya İmparatorluğu Üyesi (MBE) yapılmıştır.
Ayşe Erkmen
1949 İstanbul doğumlu sanatçı Mimar Sinan Üniversitesi Heykel Bölümünden mezun olmuştur. Kariyeri süresince mekana özgü işleri ile hafızalara kazının Ayşe Erkmen, içinde yaşadığı toplumun sosyal ve fiziksel özelliklerinden yola çıkar ve varolan yapıyı kendi üslubuyla yeniden yorumlayarak eserlerinde yer verir.
Gülay Semercioğlu
1969 İstanbul doğumlu Gülay Semercioğlu, 1994 yılında Mimar Sinan GSF Resim bölümünü bitirmiştir. ”Gülay Semercioğlu’nun yapıtlarında tuval, yerini ahşap yüzeylere bırakır; boya ise dikkatle örülen tellere…” diyordu bir dergide eserleri hakkında. Bugün yapıtları İstanbul Modern ve New York The Metropolitan Museum Of Art‘ın dahil olduğu ulusal ve uluslararası koleksiyonlarda yer alan bir sanatçımızdır kendisi.
K: DİCKERSON, Madelynn. A’Dan Z’Ye Sanat Tarihi
İstanbul: Say Yayıncılık, 2018
