BoJack Horseman, Raphael Bob-Waksberg tarafından yaratılan ve 22 Ağustos 2014 tarihinde Netflix’te yayınlanan dram komedi türünde bir yetişkin Amerikan animasyon televizyon dizisi. Dizide insanlar ve antromorfik (insansı) hayvanlar bir arada bulunuyor. Eşit şartlarda modern hayatı birlikte yaşıyorlar fakat dizideki dramatik sorun, türlerin farklı olmasından değil sosyal ve kişisel sorunlardan ileri geliyor (Çetin, 2015). Örneğin iletişim sorunları, bireylerin çocukken yetiştirilme şartları ve bundan kaynaklanan problemler, topluma karşı yalnızlaşma. Ana karakterimiz 90’larda komedi dizisiyle ünlenmiş bir at ve olaylar 20 yıl sonraki hayatı etrafında şekilleniyor (Yılmaz, 2019). Seride yer alan ve gerçek hayata da uyarlanabilecek sorunların belirlenmesi ve çözümlenmesi bağlamında Bojack Horseman izlemesi gereken bir dizi.
Bojack Horseman dizisinde kendinizden bir parça bulmak çok kolay. Karakter samimi, aşırı ve çoğu yönden içimizden biri. Ayna karşısında onu birden fazla kez görebiliyoruz, karakterimiz varoluşsal sancının içinde ve kendisini bulamıyor. İçinde barındırdığı üzücü geçmişi şimdiki hayatının ana zeminini oluşturmuş. Bir türlü rayına oturtamadığı meseleler var. Mesleki başarısı onu bir yerlere taşımış fakat bu ona kısa süreli bir tatmin vermekten öteye geçememiş. Aşk hayatı fazlasıyla çalkantılı ve tabii her şeyin temelinde olan aile ilişkisi de hiç olması gerektiği gibi değil. Davranışları, kendisinin ve etrafındaki kişilerin yanlış bulduğu, onu hırpalıyor fakat onları değiştirmekte güçlük çekiyor. Çoğu insanın tutumu her seferinde aynı olmaz hatta bazen çok büyük zıtlıklar olur. İnsan bu durumla karşılaştığında tam olarak kafada neden sonuç ilişkisi oluşturamayabilir çünkü kişiye etkisi küçük ya da büyük olan bir olayın bilinçaltında nasıl yer ettiği asla bilinemez. Bunun herhangi bir yerde ve herhangi bir zamanda alacağınız önemli bir kararda etkisi olabilir. Çoğu benzer durumda verdiği farklı tepkilerin çıkış noktası ve yansıma sürecini fark edemediği için de kişi kendinden uzaklaşır. İşte bu durumdan ötürü karakterlerin yaşadıklarını zamansal ve mekansal gerçekleriyle birlikte dizide görebilmemiz bizde bir farkındalık oluşturur. Kendi hayatımızı uzaktan izleseydik bu durum yine geçerli olurdu, davranışlarımızın geçmişte bize bağımlı ya da bizden bağımsız olaylar yüzünden şekillendiğini daha iyi görüp kendimizi olduğumuz gibi kabul ederdik. Bahsettiğimiz durumda tam olarak bu, dizi insan davranışlarını anlamlandırma üzerinde farklı pencereler açıyor. Daha önce belirttiğimiz gibi çoğu insan Bojack Horseman’ın tepkileri, tutumları ya da davranışları ile kendisi arasında bağlantı kurabilir.
Tüm bunların yanında diziyi izleyen herkes geniş çerçeveden olaylara bakmanın nasıl da çözümlemede kolaylık sağladığını görür. Bu demek oluyor ki bir bütün olarak olaylara bakmak olayların arka planı çözümleme ve anlama için gereklidir. Örneğin Prenses Carolyn iş hayatında başarılı ve yetenekli bir iş kadını ama arkadaşlık veya aşk ilişkilerinde bu başarıdan söz etmek mümkün değil. Karakterin güven sorunu ve yalnız kalma korkusu dizinin arkasında, her işe koşan iş kadını profilinin arkasına gizlenmiştir. Yetersiz olduğu bir özelliği kapatabilmek için daha farkı bir alanda yani iş hayatında bilinçsizce ya da bilinçli uzmanlaşmıştır. Öte yandan Bojack’in içinden çıkamadığı derin kuyuyu ailesinin oluşturması ve bu kuyuyu fark etmeden ya da farkında olarak genişletmesi biz izleyicilerin iyi bir analizle hayata uygulayabileceği bir örnektir. Dikkatli her izleyici serideki detayların farkına varır. Empati kurarak ya da kişinin karakterini iyi analiz ederek anlayışlı olmayı ve insanların davranışları arkasında neden aramayı alışkanlık haline getirmek bu diziyi izledikten sonra edinebileceğiniz bir davranış. Karakter incelemesi yapıldığında çoğunun davranışları bir önceki bölümle bağlantılı oluyor diğer animasyon dizilerinden farklı olarak doğrusal bir olay olgusu var. Bu da bahsettiğim analizde arka plana bakılması argümanını destekler durumda. Böylelikle modern yaşamda en çok ihtiyaç duyulan anlayışlı olmaya bir adım daha yaklaşılır.
Eğer izleyiciler dizileri bağ kurdukları için izliyorsa Bojack Horseman bunun için biçilmiş kaftan. İzleyici karakterlerle birlikte birçok duygusal aşamadan geçiyor ve onlarla birlikte olgunlaşıyor (Choquet, 2019). Bu durumda bağ güçlenir ve eğer izleyici izlediklerinden ders çıkararak kendi hayatına uygularsa dizide yaşanılan sorunlara benzer sorunlarla karşılaştığında ne yapması gerektiğini bilir. Sorunların bazen çözümsüz olduğu, sadece kabul etmekle sonuçlanacağı durumlar söz konusu olamaz mı? Bir çok insan hayatında bambaşka sorunlarla karşılaşır, bu sorunlarını 6 sezonluk bir diziyi referans alarak mı çözüme kavuşturulur? Tabiiki de hayır fakat bir farkındalık oluşturduğu yeni bir pencere açtığı muhakkak. Burada olayları ne kadar içselleştirdiğiniz çok önemli. Bojack Horseman sadece vakit geçirmek için izlenecek bir dizi değildir. Karakterleri olaylarla birlikte anlamlandırmak gerekiyor. Kendi hayatımızda da yaşadıklarımızın bize, özümüze ne denli etkisi olduğunu fark etmemiz gerektiği gibi.
Kaynakça
Çetin, D. (2015). Bir Atın Hikayesi Deyip Geçmeyin, Bojack’in Affı Yok! https://geekyapar.com/dizi/bojack-horseman-bir-atin-hikayesi-deyip-gecmeyin-bojackin-affi-yok/
Yılmaz, D. D. (20 Eylül 2019). Netflix’in Orijinal Dizisi: Bojack Horseman
Choquet, M. (25 oct. 2019). BoJack Horseman sur Netflix: pourquoi il faut voir la série animée https://www.allocine.fr/article/fichearticle_gen_carticle=18685224.html#:~:text=Cette%20derni%C3%A8re%20offre%20une%20esth%C3%A9tique,de%20la%20vie%20de%20BoJack.