Fransız Yazar ve Filozof François Marie Arouet ya da takma adıyla bildiğimiz Voltaire, yazdığı az sayıdaki hikaye kitaplarından biri olan Kandid ya da İyimserlik kitabında okurlarının hayatına dokunacağı mesajlar barındırmakla birlikte bunları ironi ile birleştirmeyi başararak güldürürken düşündürmüştür. Üstelik bu basımında Server Tanilli’nin çevirmenliği ve çevirmen notlarıyla biz okurlar şahane hislere kapılmaktan geri kalmıyoruz.
Yaşamı boyunca dünyaya kattığı eserlerin, dünyada sonsuza kadar etkisini sürdüreceğinden şüphemiz yok ama bu zaman diliminde Voltaire’in kelimelerinde sayısız kez ruhumuzu huzura kavuşturalım. Bu kitabın diğer okurlarında da yeşerttiği gibi umudunuzu yeşertmesi dileklerimizle. İyi okumalar Söylenti ailesi!
6- “Deist yaklaşımına karşın dini reddetmez. Hatta sıradan insanlar ve toplumlar için gerekli bir mekanizma olarak görür. Onun şiddetle karşı çıktığı şey bu mekanizmanın çıkarlar uğruna bozulması ya da kötüye kullanılmasıdır. Bu yüzden de en sert eleştirilerinin, en acımasız alaylarının hedefinde genellikle din adamları bulunur.” (Sayfa 47)
7- “Her şeyin bir amacı olduğuna göre, her şey kaçınılmaz şekilde en iyi amaca yöneliktir.” (Sayfa 50)
8- “Şu muhakkak ki insan durmadan gezmeli.” (Sayfa 55)
9- “Sebepsiz sonuç yoktur.” (Sayfa 58)
10- “Candide: “İnsanların bugünkü gibi her zaman birbirlerini öldürmüş olduklarını, her zaman onların böyle yalancı, hilekar, hain, nankör, haydut, zayıf, vefasız, alçak, kıskanç, obur, sarhoş, hasis, hırslı, katil, dedikoducu, serseri, tutucu, iki yüzü ve budala olduklarını mı sanıyorsunuz?” diye sordu.
Martin: “Atmacaların her zaman güvercin bulsalar yiyeceklerine inanır mısınız” dedi.
Candide: “Elbette!” diye yanıtladı.
Martin: “O halde, madem ki, atmacalar hiç huylarını değiştirmemişler, niçin insanların huy değiştirmesini istiyorsunuz?” (Sayfa 79)
11- Candide, “Meğer bu dünya neymiş?”
…
Martin, “Saçma sapan, feci bir şey” (Sayfa 90)
12- “Zira sürekli yere atmak istediğimiz bir yükü vazgeçmeden taşımayı sürdürmekten, nefret duyduğumuz varlığımızı sahiplenmekten ve hatta onu muhafaza etmekten, bizi tüketen ve nihayetinde kalbimizi yiyecek yılanı okşamaktan daha ahmakçası var mıdır?” (Sayfa 92)
13- “İnsan bir yerde az çok huzurluysa orada kalmalı.” (Sayfa 93)
14- “Bir dünyada işler yolunda gitmezse diğerinde gider.” (Sayfa 97)
15- “- İyimserlik nedir? diye sordu Cacambo.
– Her şey kötü gittiğinde her şeyin iyi gittiğini savunmak tutkusudur, dedi Candide.” (Sayfa 98)
16- “Her tarafta zayıflar önlerinde yere yüz sürdükleri güçlülerden nefret eder, kuvvetliler de onlara yünü ve eti satılan mallar gibi davranırlar… Huzur içinde yaşar gibi gözüken, içlerinde güzel sanatların geliştiği kentlerde, kuşatılmış bir kentin uğradığı felaketten çok, kaygı ve tasa kemirir insanları. Kişisel kederler, genel üzüntülerden daha çok merhametsizdir.” (Sayfa 100)
17- “O kadar çok olağanüstü şey gördüm ki, olağanüstü olabilecek hiçbir şey kalmadı.” (Sayfa 109)
18- “Vücudunuza şeytan girmiş olmalı.” dedi Candide.
“Dünya işlerine öyle çok karışıyor ki benim vücudumda da olabilir. Zaten her yerde değil mi? Ancak şu yer küreye daha doğrusu yer küreciğe göz attığımda, Tanrı’nın onu kötülük yapan bazılarına terk ettiğini düşündüğümü de itiraf etmeliyim.” (Sayfa 126)
19- “Birçok kenti dolaştım. Kimi yerlerde insanların yarısı deli, kimi yerlerde insanlar çok kurnaz, başka yerlerde çok uysal ve hayvan gibi, kimileri de zeki insanlar. Ama her yerde başlıca uğraşı aşk. İkinci uğraşı insanları çekiştirme, üçüncüsü ise aptalca şeyler söyleme.” (Sayfa 127)
20- “Kendimizi yazgımızın ellerine bırakalım.” (Sayfa 136)
21- “Kendi mahkemelerim bana yeter.” (Sayfa 140)
22- “Kaldı ki ne düşünüyorsam onu söylüyorum ve başkalarının benim gibi düşünüp düşünmemesi hiç umurumda değil.” (Sayfa 142)
23- “Yalnızca akılsızlar değer verilen bir yazarın her şeyine hayranlık duyar. Ben sadece kendim için okurum, işime yarayan neyse onu severim.” (Sayfa 156)
24- “Ümit etmek her zaman güzeldir.” (Sayfa 158)
25- “Lezzetli olduktan sonra, kiminle yemek yediğinin ne önemi var?” (Sayfa 167)
26- “Çok acımasızsınız!”
“Yaşadım da ondan.” (Sayfa 204)
27- “Gülümseyiş, bilgeliktir.” (Sayfa 259)
Voltaire, Kandid ya da İyimserlik, Adam Yayıncılık
Çevirmen, Server Tanilli
