Deniz Müzesi, 31 Ağustos 1897 tarihinde Bahriye Nazırı Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa’nın emirleri ve Tersane Komutanı Amiral Arif Hikmet Paşa’nın destekleri ile Binbaşı Süleyman Nutki tarafından Tersane-i Amire bünyesindeki Mayın Müfreze Komutanlığı`na ait binada dünyanın nadir örneklerinden biri olarak “Müze ve Kütüphane İdaresi” adıyla kurulmuştur. Önceleri tasnifi yapılmamış, müze deposu olarak sergiye açılmıştır. 1914 yılında Bahriye Naziri olan Cemal Paşa, denizciliğin tüm kollarında olduğu gibi müzede de reform yapmış ve müdürlüğe Deniz Yüzbaşı Ressam Ali Sami Boyar’ı getirerek, bilimsel anlamda müzenin yeniden düzenlenmesine olanak sağlamıştır. Ali Sami Boyar 1917 yılında müzenin ilk kataloğunu yayınlamış, Türk gemilerinin tam ve yarım modellerinin yapılması için “gemi model atölyesi” ve mankenlerin yapıldığı “mulaj (döküm)-manken atölyesi”ni kurarak, müzenin geliştirilmesine ve bugünkü halini almasına temel oluşturmuştur. 1933 yılında Kasımpaşa’daki Nakkaşhane binasına taşınan müze, bu kez “Bahriye Müzesi Müdürlüğü” adıyla açılmış, II. Dünya Savaşı’nda ise olası tahribattan korumak üzere Ankara, İzmit ve Niğde’ye aktarılmıştır. 1946 yılında müzenin tekrar İstanbul’da kurulmasına karar verilerek önce bugünkü Kuzey Deniz Saha Komutanlığı binasına depolanmış, sonra da Dolmabahçe Camii Hünkar Mahfeli’ne taşınmıştır. Yeni müze müdürü Haluk Şehsuvaroğlu idaresinde, 1948 sonbaharında Preveze Deniz Zaferi`nin 410. yıl dönümü sırasında “Deniz Müzesi ve Arşivi Müdürlüğü” adı ile ziyarete açılmıştır. 1956 yılında Dolmabahçe yolunun genişletilmesi sırasında müzenin müştemilatından olan garaj ve kayıkhane binası istimlak edilmiş, burada bulunan arşiv ve belgeler Dolmabahçe Sarayı`nın kuzey kısmında bulunan (bugünkü Deniz Tarih Arşivi binası) Arabacılar Dairesine taşınmıştır. Son olarak 27 Eylül 1961 yılında, Beşiktaş semtinin İskele Meydanında Türk Amirali Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa’nın anıtı ve türbesi yanında, bugünkü bulunduğu yere taşınmıştır. 4 Ekim 2013 de yeni Binasında hizmete açılmıştır. Türkiye’nin denizcilik alanında en büyük ve içerdiği koleksiyon çeşitliliği açısından dünyanın sayılı müzelerinden biri olarak varlığını sürdürmektedir. Müzenin zengin koleksiyonları 2 binada ve bahçede sergilenmektedir. Büyük binada eski kayıklar sergilenirken, 3 katlı ana binada eski gemilerin aletleri ve eşyaları, maketler, modeller ve Atatürk’ün özel yatından bölmeler küçük odalarda ve salonlarda sergilenmektedir.
3 Çifte Kürekli Piyade Kayığı
Sadrazam Said Halim Paşa’ya (1863- 1921) aittir. Bindirme kaplama tekniği kullanılarak dikbaş ve aynakıç formunda inşa edilmiştir. 1870 yılında Georges Z. Lulio tarafından Bebek’te yapılmıştır. Borda kısmı zarif bitki kıvrımları ve deniz canlıları motifleri ile süslenmiştir.
Uzunluk: 10.05 m Genişlik: 1.18 m Yükseklik: 1.07 m
Aslan Biçimli Gemi Baş Figürü
Başı ve pençeleri bulunan aslan, üzerinde yedi kollu bir yıldız ve ışınların olduğu dikdörtgen bir levhanın üst kısmındadır. Yedi kollu yıldız altın varaklıdır. Ağzı aralık, gözleri iri bir şekilde açılmış vaziyettedir. Sarı renkli aslanın ağzı ile gözleri siyah ve kırmızı renklerle belirginleştirilmiştir.
Asar-ı Tevfik Zırhlı Korveti’ne ait gemi baş figürüdür.
Yükseklik: 187 cm Genişlik: 55 cm
Sultan Mehmet Reşat Dönemi Osmanlı Arması
Hamidiye Zırhlısı’nda kıç arması olarak kullanılmıştır. Armanın üzerinde Sultan Mehmet Reşat tuğrası bulunmaktadır. Kalkanın üzerinde “el-müstenidbitevfikat-ir-rabbaniye melik-üd-devlet-il Osmaniye” cümlesi yazılıdır.
Çeşitli deniz olaylarını resimleyen tablolar duvarları süslerler. Üst katta sancaklar ve eski toplar, değişik çağlara ait silahlar yer alır. Bahriye kıyafetleri mankenler üzerinde görülür. Bodrum katı Türk Deniz Kuvvetlerine hizmet etmiş gemilerin parça ve kısımlarına ayrılmıştır. Burada torpidolarda bulunur. Eski kayıklar galerisine kıyıdan ulaşılır. Çok iyi korunmuş 18 yy. – 20 yy. saray veya önemli kişilerin güzel kayıkları, yelkenliler, kürekli tekneler, maketler, gemi parçaları ve diğer hatıralar geniş salonda sergilenmektedir.
Adres: İstanbul Deniz Müzesi Komutanlığı Sinan Paşa Mah. Beşiktaş Cad. 6/1 BEŞİKTAŞ-İSTANBUL
İnternet Adresi: http://www.denizmuzeleri.tsk.tr/idmk/
