İkinci Dünya Savaşından Hay-on-Wye kasabası da oldukça kötü durumdayken Richard Booth, Oxford Üniversitesi’nden mezun olur olmaz kendisine kalan miras ile kasabasına geri döner.

Kasaba Nerededir?

⇒Hay-on-Wye kasabası Galler’in İngiltere sınırında yer alır. 2 bin nüfuslu bir kasabadır.

Kitap kasabası, 1961 yılında Richard Booth’un, Hay’daki ilk ikinci el kitapçısını eski bir yangın istasyonunda açmasıyla oluşmaya başlar. Kasabadan birkaç güçlü adamla anlaşarak, onları kütüphanelerin hızla kapandığı Amerika’ya götürür. Kapanan kütüphanelerden on binlerce kitap satın alır, kitapları konteynerlere yükleyerek kasabası Hay-on-Wye’ye getirir.

   Booth, insanların elden çıkarmak istedikleri kitapları toplamaya başlar ve böylece koleksiyonu ve ünü etkileyici bir şekilde artar. Kapanan diğer kütüphaneler de kendisini aramaya ve kitaplarını kasabasına göndermeyi teklif edince boş kalan başka binalar kiralanır ve adeta bir kütüphane kenti oluşur. Booth’un başarısından etkilenen insanlar da bu küçük kasabaya gelerek Booth’a destek verdiler. 12. yüzyıldan kalma Hay Kalesi‘de bu kitap cennetinin koruyucusu olur.

     Kitap sayısı ve katılım o kadar artar ki; kitapçıların her biri gerilim, müzik, sanat, sinema, şiir ya da çocuk edebiyatı gibi farklı alanlarda uzmanlaşmıştır. Hay-on-Wye’da yeni basılan, özellikle ikinci el, nadir bulunan kitaplar yer alır.

Richard Booth kasabayı ilgi çekici hale getirmek için de kasabayı bağımsız bir krallık, kendisini de kral ilan ederek, dünyanın ilgisini çeker. Booth kendisine “Kitap yürekli Richard”, atına da “Başbakan” adını vermişti.

1970’lerde Hay artık uluslararası “Kitaplar Kenti” olarak bilinir hale gelir.

Hay’daki kitapçılar aslında  “Dürüstlük Kitapçıları” olarak adlandırılan  satıcısız kitapçı ilkesi ile çalışıyor. Kitapçılar, çoğunlukla kasabanın bir duvarındaki raflardan oluşur ve genellikle başında bir satıcısı yok. Rafların yanı başında ise biraz dinlenmek ve kitap okumak isteyenler için koltuklar bulunuyor.

İnsanlar ilgilendikleri kitapları seçer ve “Lütfen paranızı bu kutuya atınız” yazan beyaz bir kart arkasındaki küçük kutuya paralarını atarlar. Kitapseverlerin dürüstlüğüne güvenmeye dayanan bir sistem hakimdir.

     Kasabada 1988 yılından bugüne kadar BBC ve The Telegraph gibi büyük medya kuruluşlarının da bulunduğu çok sayıda sponsorun katkısıyla düzenlenen ‘Hay Edebiyat Festivalleri yapılır.’ David Simon, Stephen Fry, Salman Rushdie ve Simon Singh gibi yazarların yer aldığı bu festivaller son yıllarda genişleyerek müzik performanslarına ve film ön izlemeleri de yer vermeye başlamıştır.

Kasabanın nüfusu yapılan edebiyat festivallerinde yüz binleri bulduğu için festival, kasabanın hemen dışında kurulan büyük çadırlarda gerçekleştiriliyor.

Eğer Dünya, Covid-19 salgını ile evlere kapanmasaydı festival bu yıl,  21 Mayıs-31  Mayıs tarihleri arasında yapılacaktı. 

Kaynakça

https://www.globetellers.com/2017/04/14/hay-wye-book-town-must-visit-lifetime/