Yaza çok az kalan bugünlerde, yazla ilgili hangi şiirler yazılmış? Yaz kavramının şiirdeki karşılığı ne? Hepsini teker teker inceledik. Hafif esintili yaz akşamlarında içinizi ısıtacak, uzaktan bir deniz havasını, nergis kokusunu burnunuza getirecek şiirleri sizler için topladık. Şimdi yaz mevsimiyle ilgili birbirinden değerli ve tanıdık şairler neler anlatmış bir bakalım!
Nazım Hikmet – Yaz Yağmuru
“Bir yaz yağmuru yağdı içime, ezildi iri üzüm taneleri camlarımda, gözleri kamaştı yapraklarımın.”
Nazım Hikmet, Yaz Yağmuru adlı şiirinin bu dizelerinde bir yağmurla gelen duyguları anlatır. Şaire göre yalnızca yapraklar kamaşmaz, aynı zamanda onun duygu dünyası da kamaşır. Bir diğer taraftan da bakılacak olursa şiirin konusuyla ve anlatılmak istenenle ilgili görülmektedir ki, bu şiiri okumak için en güzel zaman bir yaz akşamıdır. Bir ağustos günü sonbahar yağmurları azar azar kendini göstermeye başlamış ancak hâlâ sıcaklar devam ederken okunması gereken en güzel şiirlerden biridir. Yüce şair Nazım Hikmet, usta kaleminden yaza karşı böyle bir yağmur serzenişi yapmaktadır.
Yahya Kemal – Geçmiş Yaz
“Rü’yâ gibi bir yazdı. Yarattın hevesinle, her anını, her rengini, her şi’rini hazdan. Hâlâ doludur, bahçeler en tatlı sesinle! Bir gün, bir uzak hatıra özlersen o yazdan.”
Yahya Kemal’in Geçmiş Yaz adlı bu şiirinde, geçmiş zaman geniş bir yer bulur. Geçmişe dönük şeyler yazmayı seven şair, bu şiirde de bunu yansıtmıştır. Yapı olarak geçmişle bağını koparmadan yaşayan Kemal, yazın okunabilecek en derin şiirlerden birini yazmıştır. Şiirde yazın getirdiği kıpırtı, hafiflemenin gelmesiyle yaratıcılığın, hayallerin, planların ortaya çıkışı hissedilir. Ayrıca geçmiş zamanın verdiği heyecan, aşk ve hatta yaşanmışlıkların, anıların izlerini görmek de mümkündür.
Edip Cansever – Yaz Mutluluğu
“Sen bir karanfilsin, delisin, içlisin de, bükersin hemen boynunu. Mendilimin içindeki kirazdır, mendilimin içi kiraz, bilmem ki, ne desem, yaz mutluluğu…”
Karanfil şairi Edip Cansever, Yaz Mutluluğu adlı şiirinde, içinden geldiği gibi yazı anlatan, doğal bir üslup görülür. Naif şair; çiçekleri böcekleri, sıcağı, içten duyguları ince ruhundan çıkarıp dizelere döker. Birkaç kirazın insanda yarattığı mutluluğu yazla iç içe geçiren şair, bir yaz akşamı balkonda yaz meyveleri yiyip sohbet ederken okunması gereken, insana küçük ve güzel şeyler hissettiren, iyi hislerin dolu olduğu bir şiir yazmıştır.
Turgut Uyar – Bir Yazı Anlamak
“Bir yazı anlamak, zordur ve anlamlıdır. Bana kalırsa, en saygın işidir bir kişinin. Çünkü güneş ve kalın mavi, insana hiçbir şey hatırlatmaz. Öyle ki toparlar hayatın kalbini, ve o zaman çökelir yaz. Tutarak kendi kalbini, umutlar sarıya bırakır kendini. Gül uzar, karanfil kokar.”
Kıymetli şair Turgut Uyar, yaza büyük anlam yüklemektedir. Yazı çok önemseyen bir yerden yazan şair, Bir Yazı Anlamak adlı şiirinde yazın okunması gereken ve yazı anlatan en güzel şiirlerden birini kaleme almıştır. Derin bir anlatım sunan Uyar; güneşin ve gökyüzünün verdiği hafifliği, insanın hiçbir şeyi hatırlamamasını, yazın hissettirdiği yenilik ve özgürlük hissini ifade eder. Şair yazın getirdiği toparlanma, tatil, kalbin sakinliği gibi hisleri şiire saklar. Bu hisleri bulmak okura kalmıştır; çiçekleri de şiire ekleyen yazar, bir sahilde yeşillik ve mavilik dolu, güneşin altında huzurla otururken artık her şeyi geride bırakmış ve rahatlamış bir insanın ruhunu betimler. Bu şiir tam da anlatıldığı gibi sahilde okunması gereken bir şiirdir.
Oktay Rıfat – Koca Bir Yaz
“Koca bir yazı çekirdek içlemek sinemalarda geçirdim. Taban teptim sokaklarda, tırnak yedim uyudum, denize baktım usanmadan. Ölüme inandım, güzel çok güzel olduğunu düşünerek, güzelim, düşünerek, çekirdek içleyerek, koca bir yaz geçirdim. Şimdi yorgunum biraz.”
Oktay Rıfat, Koca Bir Yaz Başlıklı şiirinde bir yazı gerideki bırakırken neler yaşadığını, neler hissettiğini ve yorgunluğunu anlatır. Kalbinde sevdiğinin aşkını, özlemini sıkıntısını düşünen şair, dizelere yalnızlığını döker. Koca bir yaz boyunca tek başına, buruk vakit geçirdiğini anlatır. Yalnız yaşarken ölümü düşünür, ölümün varolduğunu kalbindeki ateşten hisseder. Değerli şair, yazın sonlarına gelirken okunması gereken en büyük şiirlerden birini yazmıştır. Ilık bir yaz gecesi, her şeyin sonuna gelirken biraz dinlenmek maksadıyla okunması gereken bir şiirdir.
Yazın şiirde resmedilme şekli genelde Türk şairleri tarafından tercih edilirken, sembolist bir yaklaşım olduğu görülür ancak şiirde yaz teması daha eskiye dayanmaktadır. Ayrıca sembolist bakışın yanında yoğun bir romantizm izleri görülen yaz şiirlerinde, birbirinden ünlü şairler duygularını, aşklarını, umutlarını, anılarını anlatırken yoğun bir romantiklik duygusuyla şiirlerini kaleme almıştır. Genelde pozitif duyguları içeren yaz şiirleri Turgut Uyar ve Oktay Rıfat gibi isimlerle biraz daha melankolik bir bakış açısıyla yazılmıştır.
Kaynakça
Topaloğlu, Enver. “Şairlerin Yaz Mevsimi.” Gazete Duvar, 22 Temmuz 2017, Web. Erişim tarihi: 08.05.2025
Öne Çıkan Görsel Linki: Web.
