Zamanında Viking ordularının önemli bir askeri gücü olarak tarihi metinlere geçmiş olan Berserkerler; modern dünyamızda popülerleşerek yeni yerini romanlar, diziler, filmler ve video oyunlarında bulmuşlardır. Berserkerler sıradışı görünümleri, fiziksel güç ve becerileriyle insanlarda bazen hayranlık bazen de korkuya neden olmuşlardır.
Berserker Kelimesinin Kökeni
Berserkerler hakkında pek çok konuda iddialar vardır ve bu konularda fikir birliğine varamama durumu söz konusudur. Bunun en önemlilerinden birisi de Berserker kelimesinin kökenidir. Orijinal hali Berserkr (çoğul hali Berserkir) olan bu kelimenin kökenleri konusunda çeşitli iddialar vardır. Bunlardan bazıları ise Berserker kelimesinin ayı kelimesinden (bear) ve “bear-skirt” (Rees) kelimesiyle bağlantılı olabileceği söylenir. Buna karşılık olarak da Berserker kelimesinin çıplak, açık anlamına gelen bare kelimesiyle bağlantılı olduğu dolayısıyla da “bare-shirt” (Rees) yani üstsüz olarak da Türkçeye çevirebileceğimiz bu kavramla ilişkili olduğu iddia edilmiştir.
Berserkerlerin Fiziksel Özellikleri ve Becerileri
Popüler kültür eserlerinde de görüldüğü gibi Berserkerler, toplumun geri kalanına kıyasla insan üstü bir fiziksel güce sahip sahip olan kişilerdir. Bu kişiler cüsse olarak oldukça iridirler ve savaş meydanında ayı ya da kurt kürkü giyerek ya da üstsüz, hatta kalkansız şekilde savaşan kişilerdir. Berserkerler, savaş alanında hayvani davranışlar gösterirler ve bu şekilde düşmanlarını hem fiziksel hem psikolojik olarak etkilemiş olurlar.
Berserkerlerin ayı ve kurtlarla olan bağlantısından dolayı bazı kaynaklar onları Odin’in Askerleri olarak tanımlar. Pagan dönemin etkileri dolayısıyla Berserkerlerin bu gücünün belirli savaş büyülerinden de etkilendiği ve bu büyülerle korundukları tahmin edilmiştir. Buna ek olarak; Odin’in kurtlarla bağlantısı nedeniyle Berserkerlerin ayı ve kurt kürkü giymesinden ötürü Odin ile aralarında bağlantı kurulmuş ve Ulfhednar yani Kurt Savaşçılar adıyla da anılmışlar.
Berserkerlerin Odin ile varsayılan bağlantısı nedeniyle bu kişilerin Odin gibi bazı büyülü özelliklere sahip oldukları da düşünülmüştür. Bu özelliklerden en önemlisi belki de Berserkerlerin tıpkı Odin gibi şekil değiştirebilme özelliğine sahip olduğu inancıdır. Bazı kaynaklar ve öyküler, Berserkelerin ayı ya da kurt postu ile savaştıklarını iddia ederken diğer kaynaklar ise aslında bu kişilerin savaşta Berserker moduna girdikten hemen sonra ayı veya kurta dönüştüğünü açıklar. Destanlarda bulunan anlatıların bir kısmında savaşta bulunan bazı meşhur Berserkerlerin insan bedenlerinin bir köşede yerde yığılmış halde durduğu ve meydanda savaşanın ise bu savaşçının gerçek bir kurt ya da ayıya dönüşmüş hali olduğu belirtilmiştir.
Çılgına Dönen Savaşçılar
Bazı araştırmacılar savaş anında çılgına dönmenin (going berserk) sadece Berserker denilen bu özel savaşçı grubuna has bir durum olmadığını söylerler. Nitekim, bazı anlatılarda görüldüğü üzere, sıradan insanlar da bu tarz tehlikeler karşısında savaş ya da kaç olarak adlandırılan tepkiler arasından bir seçim yaparak öfkeden kendilerini kaybederler. Bu nedenle, her Berserker moduna giren kişi Berserker olarak adlandırılmazken her Berserker bu moda kesin bir şekilde girmektedir.
Bu savaşçılar, çarpışma anında tam anlamıyla öfkeden kendilerini kaybederler. Öfke sonucu acımasız ve hayvani bir şekilde savaşırlar ve bulunduğu tarafa büyük avantajlar sağlarlar. Bu öfke o kadar yıkıcı olabilir ki, öfkeden kalkanlarını ısırma noktasına gelen bir savaşçı korkunç bir ölüme neden olabilir. Fakat bu kişilerin içine girdikleri şiddet ve öfke durumu, bazen çevresindeki kişilerin düşman mı yoksa dost mu olduğunu anlamalarına izin vermez. Buna ek olarak; bu kişilerin acı hissetmedikleri, ateşten etkilenmedileri, savaşırken zırha ihtiyaçları olmadığı da kaynaklarda belirtilmiştir.
Günümüzde yapılan çalışmalar Berserker modunun tam olarak ne olduğuna bilimsel olarak inmeye çalışmaktadır. Ortaya atılan teoriler ise oldukça ilginçtir. Birçok kişinin desteklediği teorilerden birisi Berserkerlerin savaş moduna geçebilmeleri için için fiziksel ve psikolojik olarak onlarda değişim yaratan bir çeşit mantar yedikledir. Bazı mantarların bu savaş modundaki belirtilere sebep oldukları düşünülmektedir. Bu teorinin aksine, bazı araştırmacılar da bu savaşçıların zaten yıllardır savaştığı için travma sonrası stres bozukluğu nedeniyle aniden bu moda bürünüp ortalığı yıkıp geçtiğini iddia eder.
Vikinglerin Altın Çağı Sonrası Berserkerler
Vikinglerin yağmalarında özellikle Hristiyanlığa geçiş sonrası önemli bir azalma görülmektedir. Valhalla’ya gitmek ve zenginlik için yapılan yağmaların azalması sonucu Berserkerler artık toplumda önemini kaybederler. Toplumdaki saygınlığı azalan bu kişiler zaten daha önceden de servet sahibi olmalarına izin verilmediği için yasa dışı yollara saparlar. Bunun sonucunda ise toplum tarafından serseri, baş belası ve işe yaramaz tehlikeli bir insan grubu konumuna gelirler.
Her ne kadar popüler kültürde havalı savaşçılar olarak betimlenseler de Berserkerlerin neden olduğu kan ve şiddet oldukça fazladır. Cesur ve korkusuz oldukları su götürmeyen bir gerçek olmakla birlikte, sebep oldukları problemler de bulunmaktadır. Her şeye rağmen, Berserkerler; bir video oyununda seçilebilecek en güçlü karakterlerden biri olarak kalmaya devam edecektir.
Kaynakça
- Liberman, Anatoly. “ BERSERKS IN HISTORY AND LEGEND”. Russian History, Vol. 32, No. 3/4, 2008, pp. 401-411.
- Wade, Jenny. “ Going Berserk: Battle Trance and Ecstatic Holy Warriors in the
European War Magic Tradition”. California Institute of Integral Studies, Vol. 35, No. 1, 2016, pp. 21-38. - Rees, Owen. “ Going berserk”. Medieval Warfare, Vol. 2, No. 1, 2012, pp. 23-26.
