Türkçe müziğin her zaman dramatik bir yanı vardır. Hayatı seven bir parçamız olsa dahi sinema ve dizilerde, edebiyatta ve tabii ki müzikte de yalnızlığı işlemeyi sever. Sanatçılar yalnızlığı anlatan dizeleri yazar, biz dinleyiciler olarak o dizelerde kaybolmayı severiz.
1. Hümeyra – Sessiz Gemi
Sessiz Gemi, Hümeyra’nın 1977 yılında yayımlanan “Anlatamıyorum” albümünün en sevilen şarkılardan biri olmuştur. Türk edebiyatında sevilen şiirlerden uyarlanan şarkılardan oluşan Anlatamıyorum albümünden Sessiz Gemi şarkısı da Yahya Kemal Beyatlı‘nın “Sessiz Gemi” isimli şiirinden uyarlanarak yazılmıştır. Giden sevgilinin ardından yalnız kalanın dilinden söylenen Sessiz Gemi, Türk hafif müziğinde zamansız bir şarkı olarak hatıralarda kalmış, hâlen sevilerek dinlenilmektedir.
“Bir çare gönüller ne giden son gemidir buHicranlı hayatın ne de son matemidir buDünyada sevilmiş ve seven nafile beklerBilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler”
2. Cem Karaca & Ferdy Klein Orkestrası – Adsız
Listemizin ilk şarkısı Cem Karaca‘nın çok sevilen, adı ilk başta hatırlanmayan fakat duyulunca uzaklara götüren şarkısı Adsız, 1975 yılında çıkan Nem Kaldı? albümünden bir parçadır. Sözleri ve bestesi Ali Tufan Kıraç ve Cem Karaca’ya aittir. Şarkı, sevgiliden ayrılan aşığın yalnızlığını anlatır. Rengini, ışığını ve sıcaklığını kaybeden âşık tüm hislerini kaybetmiştir ayrılıktan sonra. Cem Karaca’nın derin sesiyle yalnızlığı daha da yakından hissederiz bir dinleyici olarak.
3. Mazhar ve Fuat – Nerde Hani?
Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in MFÖ öncesi kurduğu grup olan Mazhar ve Fuat grubunun Nerde Hani? şarkısı, 1973 yılından Türküz Türkü Çağırırız adlı plakta yer alır. Anadolu rock türünde sayılan bu şarkı depresif havası ile terk edilen sevgilinin yalnızlık acısı ve soruları sayıklamasına eşlik edebiliyoruz. Nerde Hani şarkısının bestesi, daha sonrasında Cem Yılmaz ve Mazhar Alanson’un oynadığı 1998 yapımı Her Şey Çok Güzel Olacak film müziği “Bu Ne Biçim Hikaye Böyle” olarak sözleri yeniden yazılmış ve film müziği olarak kullanılmıştır.
“Boğuldum ben gözyaşına
Elimi tutan el nerde
Sorarım kendi kendime
Elimi tutan el nerde
Hani?”
4. Yeni Türkü – Çember
Çember, Türkçe pop müziğinin sevilen seslerinden Yeni Türkü grubunun Akdeniz Akdeniz adlı albümünde yer alır. 1983’te yayımlanan şarkıda yalnızlık seçenek olarak anlatılır. Hayatın gidişatına ortak olmayı öğütler ve yalnızlığı kabul edene ne olacağını anlatır. Sen diliyle anlatılan hikâyesi ile şarkı, sizi de o çembere dahil eder ve sorgularken bulursunuz kendinizi.
“Ya dışındasındır çemberinYa da içinde yer alacaksınKendin içindeykenKafan dışındaysa”
5. Fikret Kızılok – Tek Başına
Türkçe hafif müziğinde en sevilen isimlerden, Modern Halk Ozanı olarak anılan Fikret Kızılok‘un en popüler albümü Zaman Zaman‘dan imkansız aşk parçası. 1993 yılında yayımlanmıştır, akustik sesleri ve Kızılok’un kadife sesi ile imkansız aşkını kabul edişini ve onunla baş başa kalışını dinleriz bu şarkıda.
“Biliyorum, kavuşmak imkansız
Anlıyorum, yaşamalıyım sensiz
Tek başına”
6. Özlem Tekin – Yazmamışlar
Listemizin bir diğer şarkısı Türkçe rock müziğin asi kadın seslerinde Özlem Tekin‘den geliyor. 1999 yılında yayımlanan Laubali albümünde yer alan şarkıda Özlem Tekin’in sesinden yalnızlığının sebebini ararcasına kaderine isyanını dinleriz. Şimdiye kadar geçici ve yüzeysel olan ilişkilerini, başkalarına bahşedilen sevgilerini ve ona olan imrenmesini anlatır Özlem Tekin bu şarkı ile. Aşık olmaktan ziyade şarkı güven vermenin ve güvenmenin, yaş ilerledikçe artık istese de kolay olmadığını anlatır.
7. Emre Aydın – Afili Yalnızlık
2000’ler Türkçe rock müziğin mihenk taşlarından olan Afili Yalnızlık, sevilen rock şarkıcı Emre Aydın‘ın aynı adlı albümünün şarkısıdır. 2006’da yayımlanan şarkı depresif ruh hâlinizi tetikleyecek şekilde anlatır yalnızlığı. Söz ve müziği Emre Aydın ve Haluk Kurosman‘a aittir. Bu şarkıda yalnızlık, tüm acı tecrübelerden geriye kalan tek şey olarak kalmıştır yazarın elinde. Kaçıp kurtulmak isteyen yazar hayattan nefret eder, yaşamaya değer bir şeyi de kalmamıştır.
“Bu kez pek bi’ afili yalnızlık
Ağlayan bi’ kadın kadar düşman
Tuzaklar kurmuş üstelik
Bırakmıyor acıtmadan”
8. Teoman – Çoban Yıldızı
Teoman‘ın 2009 yılında yayımlanan İnsanlık Halleri albümünde en sevilen parçalardan biridir Çoban Yıldızı. Fransız şarkıcı Calogero‘nın bestesine Teoman’ın sözleri uyarlanarak düzenlenmiştir. Şarkıya kendi penceremden baktığımda, ölmek üzere bir askerin yalnız başınayken hissettikleri olarak yorumlayabilirim. Hayatını yaşayamayan askerin göğe baktığında gördüğü tek şey olan çoban yıldızına seslenişini duyarız. Ölüm anına yaklaşan askere ses veren Teoman’ın sesi her nakarat bitişinde daha da azalır, seslendikten sonra.
9. mor ve ötesi – Yalnız Şarkı
Türkçe rock müziğinin protest sesi mor ve ötesi, ilk albümünden belli ediyordu içi dolu şarkılarla yer alacağını. Şarkının söz ve müziği Harun Tekin‘e aittir. 1996 yılında yayımlanan Şehir albümünden olan bu şarkı dinleyenlerine, özellikle genç olanlara öğütler veriyor gibidir. Ama büyüklenmeci bir tavır ile değil, o yollardan geçen biri olarak fikirlerini iletircesine verir bunu. Aslında yalnız olduğunu ve günlük hayatta olan kandırmacaların farkında olduğunuzu anlarsınız şarkıyı dinlerken. Teselli etmeyi unutmuyor ama gerçeklerden de uzaklaştırmıyordu sözler.
“Tesadüfen yalnızsın
Henüz yolun başındasın
Tesadüfen yalnızsın
Gerçeklerin farkındasın”
10. Karsu – Bırak Beni Böyle
Listedeki son şarkımız Karsu’dan, 2015 yılında yayımlanan Bırak Beni Böyle. Colors adlı albümden, sözleri Karsu Dönmez’e ait olan şarkı aslında Flemenkçe olan bir şarkının bestesi üzerine yazılmıştır. Şarkıda yalnızlığı bir kadının gözünden dinleriz. Artık yanındaki insanı istemeyen, ona ait, onlara ait olanı istemeyen, tek başına kalan ve yalnızlıktan korkmayan bir kadın figürünü anlatır şarkıda. Eskisinden daha da güçlü, düşmeyeceğine olan inancı tam olan bir kadındır bu şarkıda Karsu.
“Gönlümden vazgeçKalbimi bırakBakma, dönmeBırak beni böyle”
Şarkılara genel olarak baktığımızda Türkçe müzikte yalnızlık teması, ilk başta kahrolan bir sevgiliden başlayan yalnızlık tecrübesinden başlayıp yalnızlıktan korkmayan bir kadın figürüne doğru ilerlemiş diyebiliriz. Sıkı bir yerli müzik dinleyicisi olarak en güzel yalnızlık şarkılarının Türkçe yazıldığını söyleyebilirim.
