SüngerBob Evreninin Alt Metinsel Analizi: Deri Teorisi

Mehmet Samet Acar
Mehmet Samet Acar
ph'nglui mglw'nafh cthulhu r'lyeh wgah'nagl fhtagn
Editör:
Ayçe Cansu Yaşar
spot_img

Her ne kadar ilk üç sezondan sonra ayrılsa da Stephen Hillenburg tarafından yaratılan SüngerBob Karepantolon çizgi filmi, 1999’dan beri yayın hayatına devam eden kült bir eserdir. İkonik karakterleriyle, oldukça absürt olaylarıyla ve mesaj dolu bölümleriyle aslında çocuklara yönelik sıradan bir seri olmaktan çok uzaktır. Özellikle Caillou, Arthur veya Kaşif Dora gibi o dönemin ünlü çocuk dizileriyle karşılaştırıldığında SüngerBob Karepantolon’un farkı daha da ortaya çıkmaktadır.

Something Smells, Encyclopedia SpongeBobia.

Öyle ki, bu sebeplerden dolayı uzmanlar tarafından pek çok eleştiriye maruz kaldı. Bunlardan birisi, Virginia Üniversitesinde yapılan ve Pediatrics dergisinde yayınlanan 2011 yılına ait bir araştırmadır. Bu araştırmaya göre, bölümlerdeki ani geçişlerden dolayı, okul öncesi yaşta SüngerBob izleyen çocukların Caillou izleyenlere göre zihinsel işlev ve dikkat süresi açısından daha zayıf olduğu öne sürüldü. Çocuk programlarındaki şiddet içerikli, manevi değerleri aşağılayıcı ve cinsellik içerikli unsurları inceleyen ”Wolves in Sheep’s Clothing” (Tür: Kuzu Postuna Bürünmüş Kurtlar) adlı raporun iddiasına göreyse ikinci sezondaki “Sailor Mouth” bölümü (Tür: Denizci Ağzı. İngilizce’de ağzı bozuk olma durumu için kullanılan bir söz öbeği) küfür kullanımı üstü kapalı bir şekilde teşvik etmektedir. “SpongeBob’s Last Stand” (Tür: SüngerBob’un Direnişi) ve “Selling Out” (Tür: Satış) adlı bölümleriyse, büyük kapitalist şirketleri şeytanlaştırıp sol politikayı ve çevreci görüşleri desteklemesinden dolayı eleştirildi. Ayrıca serinin genelinde gerçekten de okul öncesi bir çocuk için hiç de uygun olmayan şiddet ve kan içerikli bölümler yer almaktadır.

SpongeBob’s Last Stand

İşte bu yüzden, içine çok sayıda kapalı anlamlar yerleştirilen SüngerBob Karepantolon‘un hayranları tarafından çeşitli teoriler ortaya atılmıştır. Bu içeriğimizdeyse bu keyifli teoriler arasından belki de en detaylı hazırlanmış olanını, yani ”Deri Teorisi”ni (İng: Skin Theory) inceleyeceğiz.

Deri Teorisi

Bikini Bottom‘da çeşit çeşit absürt olaya rastlamak mümkün ve bu absürtlüklere de mantık aramak çoğu kişiye saçma gelebilir. Tüm seri boyunca çeşitli kostümlerin giyildiğini, kılık değiştirmelere başvurulduğunu ve derilerin çıkarılıp zaman zaman değiş tokuş edildiğini sürekli görmekteyiz. İşin ilginç yanıysa, Bikini Bottom’daki kimsenin bu olayları yadırgamıyor oluşudur. Çoğu izleyici gözlerinin önünde devam eden bu deri değiştirmeleri veya balıksı dış görünüşlerin altından biyolojik insan uzuvlarının veya derilerinin ortaya çıktığı anları, serinin absürtlüğüne yormayı tercih etti. Fakat 20 Nisan 2019’da Doug Woolever adlı Youtuber’ın attığı video her şeyi değiştirdi. Bu yetmiş dakikalık video, Skin Theory‘nin miladıydı. Her ne kadar bu video kendisini dört ilkeye ayırsa da biz birinci ilkenin üstünde duracağız.

SüngerBob’un kokusundan dolayı üstündeki ciltleri/kostümleri katman katman kırılan postacı, Something Smells

Birinci İlke: Deri Teorisi İnsanlığın Analojik Tabiatına Dayanır

Bazı karakterlerin derisini çıkardığı, başka birinin derisini giydiği, sahte vücut parçaları kullandığı veya farklı balık türleri gibi süslendiği anlar; Süngerbob‘ta şaşırtıcı derecede fazladır.

2. sezondan bir bölüm olan “Dying For Pie“da Squidward, SüngerBob’a sonradan bir bomba olduğu anlaşılacak olan bir turta verir. Bu bölümdeki bir sahne deri teorisi ile incelendiğinde oldukça ilginç ve dehşete düşürücü bir detayı ortaya çıkarmaktadır. Somon balığı kıyafeti kuşanmış Squidward, çocukların gözünde hiç de masumane bir hareket yapmamaktadır çünkü onların gördüğü şey: birinin çıplak tenini giyen bir yabancının onların üstüne doğru yürüdüğüdür. Ayrıca şunu da söylemek gerekir ki somonun rengi normalde böyle değildir, grimsidir. Bu pembe görünümü kazanması için somon balığının kesilmesi gerekir. Sonuç olarak Squidward’ın somon kıyafeti; Bikini Bottom’dan birinin yalnızca rahatsız edici bir şekilde deforme olmuş çıplak temsilî olmakla kalmayıp, aynı zamanda tüm dış derisi dilimlenmiş bir balık olarak da yorumlanabilir. Bu yönden bakınca, bu sahnede neden çocukların Squidward’e taş attıklarını anlamak çok da zor olmayacaktır.

Dying For Pie

Yine 2. sezondan bir bölüm olan “Imitation Krabs” bölümünde ise Plankton‘un gizli formülü ele geçirme çabalarına şahit oluruz. Bölümün başlarında; Plankton’a karşı tetikte olan SüngerBob, gizli formülü merak eden bir müşteriyi Plankton sanarak onun kostümünü çıkartmaya çalışır ancak kostümün altında başka birisi vardır. Kostümü düşen karakter şöyle bir laf söyler: “Kafa Geliştirme Kliniği‘ndekiler (Head Enhancement Clinic), kimsenin fark etmeyeceğini söylemişti.” Maske, cilt veya kostüm dükkanı denmesi yeterli olabilecekken neden böyle bir kelime tercihine gidilmiş olabilir? Bu da demek oluyor ki büyük ihtimalle Bikini Bottom’da, cerrahi düzeydeki vücut modifikasyonu o kadar yaygın ve gelişmiş ki bu tarz şeylerle ilgilenen spesifik klinikler bulunmakta. Peki ya vücudun diğer kısımları? Aşağıdaki görselde de görüldüğü üzere, bu kişinin, vücudun diğer bölgelerine odaklanan diğer kliniklere de gitmiş olması gerekiyor çünkü kollarının rengi, asıl ten renginden tamamen farklı.

Imitation Krabs

4. Sezondan bir örnek ile devam edelim. Bu sezonda, SüngerBob ve Bay Yengeç birkaç kez derilerini değiştirirler. İlki ise sezonun birinci bölümü “Shell of a Man“de gerçekleşir. SüngerBob, Bay Yengeç’in kabuğunu giyer ve gittiği denizciler toplantısında Bay Yengeç gibi davranmaya çalışır. Kılık değiştirmeyi gayet iyi başarmış ve etraftaki denizciler onun Bay Yengeç olduğuna inanmıştır. Yine aynı sezonun 4. bölümünde, lokantasına vergi müfettişi geldiğini sanan Bay Yengeç korkarak SüngerBob’un derisinin altına saklanır.

Shell of a Man

Kostümlerin giyilip çıkarıldığı vakalara olan göndermeler, o dönemdeki diğer çocuk şovlarına kıyasla çok daha fazladır ve bunları SüngerBob’un diğer absürt anlarından ayıran unsur ise iyi bir temele oturtulmuş olmasıdır. Birinci sezondaki MuscleBob Buffpants bölümü, cilt değiştirme konseptini merkeze alması açısından oldukça önemlidir. Bölümde SüngerBob, şişirilebilir iri kollar kuşanmış vaziyettedir ve bütün bölüm bu olay etrafında dönmektedir. Baş karakterimiz, kaslı birisi gibi davranırken ilginç bir şekilde herkesi kandırmayı başarmıştır. Bikini Bottom sakinleri muhtemelen bu şeye inanacak kadar saf ama ya SüngerBob’un güçlü şişme kol taktığının gerçekten farkındalarsa ve cilt kuşanmanın normal bir durum olması sebebiyle de bunu yadırgamıyorlarsa?..

MuscleBob Buffpants, Encyclopedia SpongeBobia

Bölümün başında SpongeBob, ilginç bir reklama denk gelir ve reklamdaki köpekbalığı eski hâlini gösterirken deri teorisinin en tuhaf örneğine şahit oluruz. Çünkü köpekbalığının eski haliyle yeni hâli arasında çok fazla fark bulunmaktadır. Bunlardan en barizleri; değişen cilt rengi, vücudundaki artan hacim, gözleriyle dişlerinin değişimi ve duruşunun düzelmesidir. Bu değişimler, sadece kollarına taktığı iri uzuvlardan kaynaklanmıyor olsa gerek. Muhtemelen bu karakterimiz, vücudundaki her modifikasyon için farklı bir operasyon geçirdi.

MuscleBob Buffpants

Son olarak, aynı bölümde, Sandy kolunu sıyırdığında gerçek bir insan koluna sahip olduğu ortaya çıkıyor. Deri teorisi bağlamından bu sahneyi incelediğimizde, Sandy’nin sadece su altı kıyafetini sıyırmakla kalmadığını aslında sincap kostümünü de çıkardığını söyleyebiliriz. Yoksa Sincap Sandy gerçek bir sincap değil mi?

MuscleBob Buffpants

 


Kaynakça

  • Bond, Paul. “SpongeBob’s Firing Sparks Political Debate (Exclusive Video)” The Hollywood Reporter, 4 Kasım. 2013, www.hollywoodreporter.com/news/general-news/spongebobs-firing-sparks-political-debate-652727.
  • Encyclopedia SpongeBobia
  • Fyfe, Kristen, and Parents Television Council. Wolves in Sheep’s Clothing: A Content Analysis of Children’s Television. 2006.
  • Rochman, Bonnie. “Study: Fast-Moving Cartoons Like SpongeBob May Impair Kids’ Focus” TIME.com, 12 Eylül. 2011, healthland.time.com/2011/09/12/do-your-kids-find-it-hard-to-focus-after-watching-spongebob-research-bears-that-out.
spot_img

Yorum Yap

Yorum girişi yapınız.
Adınızı girin

spot_img

Hafıza Mekanları: Anıtların Psikolojik ve Toplumsal Etkileri

Anıtlar, toplumsal hafızayı korur ve kimliğimizi inşa eder. Kolektif hafıza ve kültürel aktarımın dönüştürücü gücüdür.

Eşeği Saldım Çayıra – Kazak Abdal | Şiir İncelemesi

Kazak Abdal hayatı ve bilinen şiirlerinden olan Eşeği Saldım Çayıra eserinin incelemesi.

Twinless Film İncelemesi: İki Yalnız, Bir Kayıp

Başrolde Dylan O'Brien'ın yer aldığı kayıp, yalnızlık, bağ kurma arayışı, yas süreci üzerine dokunaklı bir film olan Twinless film incelemesine göz atın.

Alice in Borderland 3. Sezon İncelemesi: Neden Beklentiyi Karşılayamadı?

Alice in Borderland dizisinin 3. sezonun her oyununda Chishiya'nın zekâsını arayıp, Aguni'nin fedakârlığını andık diyebilirim. 

Evrensel Duygular: Anlamadan da Hissedeceğiniz 8 Şarkı

Dili fark etmeksizin ruhunuza dokunan, evrensel duygusal taşıyan 10 şarkıyı keşfedin. Melodik parçalarla hazırladığımız liste, her anınıza eşlik edecek!

Viktoryen Dönemde Kadın İmgesi: “Evdeki Melek”

Viktoryen dönemde ‘Evin Meleği’ ideali, kadını fedakâr ve itaatkâr bir role hapsetti. Gilman ve Woolf bu miti sorgulayarak özgür kadının sesini aradı.

Jane Austen ve Aşkın Sosyal Eleştirisi

Jane Austen, romanlarında aşkı sadece romantik bir duygu olarak değil; statü ve kadınların konumu üzerinden ele alarak dönemin evlilik anlayışına eleştirel bir bakış atar.

Shirley Jackson’ın Amerikan Gotik Edebiyatındaki Yeri

Shirley Jackson, Amerikan gotiğine modern bir ses getirmiş ve kalıcı bir iz bırakmıştır.

Amerikan Edebiyatında 4 Yalnız Kahraman

Amerikan edebiyat tarihinin en önemli temsilcileri haline gelmiş kahramanlarımızın ne kadar soyutlanmış bireyler olduğunu farketmiş miydiniz?

Tarihi Eser Rotası: Geçmişten Müzeye Serüven

Müzelerde sergilenen her bir eserin yolculuğu o kadar uzun ki... Gelin, sergilenme sürecine kadar rotaya bir göz atalım...

Editor Picks