Müzik videolarının günümüzde pek kıymeti bilinmese de, bir şarkıyı tam anlamıyla kavramamıza yarayan bir anahtar gibidirler aslında. İyi bir müzik videosu bir şarkıyı “hit” yapabilir, kötü bir müzik videosu ise dinleyiciyi sanatçıdan uzaklaştırabilir. Günümüz sanatçılarının müzik videolarına pek yoğunlaşmamalarının sebeplerinden biri de bu olabilir.
Gelin, sözleri bir yana bırakıp, müzik videoları ile hikayelerini bize anlatan 10 şarkıyı birlikte inceleyelim.
1. Rosalía ft. Björk, Yves Tumor – Berghain
“The only way I will be saved is through divine intervention”
(Kurtulmamın tek yolu ilahi müdahaleyle olacaktır)
Rosalía’nın listeleri sallayan yeni albümü “LUX“un ilk single’ı Berghain, üstüne sayfalarca yazı yazılabilecek bir şarkı ve müzik videosu aslında. Şarkı, adını Berlin’in belki de en ünlü ve girmesi en zor gece kulübü Berghain’den alıyor.
Techno müziğin tapınağı olarak bilinen bu kulüp, hem klibin dine gönderme yapan sahneleriyle hem de “LUX” albümünün kapağını düşününce, isim seçimine çok daha derin bir anlam katıyor.
Klipte bir orkestra, Rosalía’yı gittiği her yerde takip ediyor: ütü yaparken, yatağını toplarken, banyosunu temizlerken, otobüste, doktorda, hatta kuyumcuda bile… Bir anda kaotik ve stres uyandıran bir parçaya giriyorlar. Adeta Rosalía’nın üzerinde dolaşan bir anksiyete bulutu gibi.
Sevdiği adam uğruna kendinden vazgeçen bir kadın hikâyesi: “Onun öfkesi benim öfkem, onun sevgisi benim sevgim, onun kanı benim kanım.”
Björk’ün söylediği “Kurtulmanın tek yolu ilahi bir müdahale” kısmı ise, Rosalía’nın acısını yalnızca dine dönmenin iyileştirebileceği imajını zihinlerimizde canlandırıyor.
Opera ve orkestrayı pop ve techno müziğin unsurlarıyla harmanlayan bu şarkı; sanatı, hikâye anlatıcılığını ve Hristiyan ikonografisini buluşturan klibiyle, benim için son birkaç yılda duyduğum en ilginç ve en deneysel parçalardan biri olabilir.
2. Taylor Swift – Delicate
“My reputation’s never been worse, so you must like me for me”
“İtibarım hiç bu kadar kötü olmamıştı, bu yüzden beni olduğum gibi seviyor olmalısın”
Her klibiyle bambaşka bir hikâye anlatan Taylor Swift’in Delicate müzik videosu, şarkının sözlerinden çok daha farklı bir şey söylüyor bize aslında.
Şarkının sözlerinde kariyerinin en düşük noktasında, herkes ondan nefret ederken birine aşık olan ve bu hassas aşkı herkesten korumak isteyen bir kadın Taylor Swift. Klip ise, “herkesin ondan nefret ettiği” o dönemde ne kadar görünmez hissettiğine ve sevginin onu nasıl iyileştirdiğine ışık tutuyor.
Video, Taylor’ın bir anda eline bir kâğıt tutuşturulması ve bu kâğıt yüzünden görünmez hâle gelmesiyle başlıyor. Bu sahne, Kim Kardashian ve Kanye West ikilisinin 2016 yılında Taylor’a yaşattığı olayların ne kadar ani ve kalp kırıcı olduğunu temsil ediyor aslında çünkü Taylor o denli büyük bir nefreti beklemiyordu. Bu yüzden, kimse onu görmediği için üzülüyor önce.
2017’nin sonlarında “Reputation” albümünü yayınlayana kadar geçen süreçte, medyanın gözü önünde olmamaya alışmasını, kendini yeniden bulmasını ve aşkı keşfetmesini de bize gösteriyor bu müzik videosu.
“Şöhretim daha önce hiç bu kadar kötü olmamıştı, bu yüzden beni olduğum gibi sevmelisin” diyor Taylor ve klibin sonunda, yağmurda dans ettikten sonra sırılsıklam ve yorgun bir hâlde bara girdiğinde, insanlar onu yeniden görmeye başlıyor. “En kötü” olduğu zamanda, ama onun gözü sadece sevdiğini arıyor, toplumun düşüncelerini umursamıyor artık. Delicate, “Reputation” albümünü dört dakikada özetleyen bir müzik videosu adeta. Bence albümü anlamak için mutlaka izlenmesi gereken, Taylor Swift’in en iyi kliplerinden biri.
3. Paris Paloma – Good Boy
“Good boy, you’re working exactly as intended
(Aferin, tam da istediğim gibi çalışıyorsun)
Has the penny dropped? You’re never gonna get it”
(Anladın mı? Asla anlamayacaksın)
Tom Blyth’ın “iyi çocuk” karakterini, Paris Paloma’nın ise hem “herhangi bir kadın” hem de “patriyarka” karakterlerini canlandırdığı Good Boy müzik videosu, kadın düşmanlığı savunucularının yüzüne tokat gibi çarpacak cinsten.
Kariyeri boyunca politik olmaktan ve feminizmi savunmaktan hiç çekinmeyen Paris Paloma, bu kez de kendini geride tutmuyor. Mizojininin yalnızca kadınları değil, iş ortamındaki erkekleri bile nasıl olumsuz etkilediğini son derece sanatsal bir dille gösteriyor bize.
Videoda Tom Blyth’ın karakteri, dışlanmış ve fikirlerini dile getiremeyen biri olarak başlıyor; köşede oturmaya ve sadece dinlemeye mahkûm. Tıpkı yıllarca kadınlara uygun görülen sekreter rollerinde olduğu gibi… “İyi çocuk”, sektörde yükselmek için çabaladıkça hep aynı toplantı odasına dönüyor ve her seferinde patriyarkanın ağırlığı altında biraz daha eziliyor ve vahşileşiyor.
En sonunda patriyarkanın kölesine dönüştüğünde, şarkının sözlerindeki “köpek” benzetmesi de anlamını buluyor. Şarkı boyunca Paris Paloma, patriyarkaya boyun eğmeye meyilli erkekleri “uslu” ve “itaatkâr” köpeklere benzetiyor. Müzik videosu da bu metaforu güçlendirerek bitiyor: “iyi çocuk”, patriyarkanın köpeği oluyor; ama en sonunda yetersiz damgası yiyip bir kenara atılıyor. Yerini daha itaatkâr başka “İyi Çocuklara” bırakmak zorunda kalıyor. Tıpkı yıllarca kadınların, yeterli olsalar bile “erkek işi” sayılan pozisyonlarda yer alamaması gibi…
4. The Last Dinner Party – The Scythe
“Make it quick so I can’t see the scythe in its sheath”
(Çabuk ol ki kınındaki tırpanı görmeyeyim)
Melankolik temaları soft-rock müziğiyle birleştiren The Last Dinner Party’nin “From the Pyre” albümündeki yeni teklisi The Scythe, yaşamın bir gün sona ereceğini ve Azrail’in tırpanıyla hepimizi karşılayacağını hatırlatıyor. Ancak şarkının müzik videosu bunu öylesine sanatsal bir biçimde anlatıyor ki, izlerken ağlamamak elde değil.
Videoda yaşlı bir adamın, yalnız başına arabasını sürdüğünü görüyoruz. Durduğu her yerde karısının varlığını hissediyor; ama aslında karısı orada değil. Grubun solisti Abigail Morris tarafından yazımı on yıl süren The Scythe, ilk başta bir ayrılık şarkısı olarak düşünülmüşse de, sanatçının babasının ani ölümüyle birlikte bugünkü keder ve yas dolu hâlini almış.
Müzik videosu, bizlere farklı perspektiflerden okunabilecek bir anlatı sunuyor. Bir açıdan, uzun soluklu bir ilişkinin kutlaması gibi; aşk ile gelen “Sonsuza kadar birlikte olalım“ hissini veriyor adeta. Diğer açıdan ise tam tersi bir gerçek karşımıza çıkıyor: Ölümün sevdiğimiz kişiyi ne zaman bizden alacağını asla bilemeyeceğimiz gerçeği. “Birlikte yaşlanabilseydik keşke” hissini, kalbimizin derinlerine işliyor The Last Dinner Party.
Videonun siyah-beyaz olması, grubun bu şarkıda hissettirmek istediği melankoliyi daha da somutlaştırıyor zihinlerimizde. Yönetmen Fiona Jane Burgess, güçlü sembolizmleriyle şarkının hikâye anlatıcılığını bir üst seviyeye taşıyor adeta…
5. Hozier – Eat Your Young
“Seven new ways that you can eat your young”
(Gençlerinizi yiyebileceğiniz yedi yeni yol)
Kariyeri boyunca politik olmaktan hiç çekinmeyen İrlandalı şarkıcı Hozier’ın “Unreal Unearth” albümünün ana single’ı Eat Your Young’ın müzik videosunu ve içindeki sembolizmleri saatlerce anlatabilirim. Şarkı, adını Jonathan Swift’in A Modest Proposal adlı satirik yazısından alıyor. Swift, bu yazısında, 18. yüzyılda İrlanda’nın yaşadığı fakirlik krizine çözüm olarak fakirlerin çocuklarının zenginler tarafından yenilmesini öneriyordu. “Gençliğini ye!” de buradan geliyor.
Şarkının müzik videosu ise, toplumun farklı kesimlerinden beklenen görevleri sanatsal bir şekilde bizlere yansıtıyor: bir tiyatro oyunu ile. İlk sahnede iki farklı askılık görüyoruz: biri kadınlara uygun görülen mesleklerin kıyafetleriyle dolu: hemşire, aktris, aşçı; diğeri ise erkeklere uygun görülen mesleklerin kıyafetleriyle: asker, kasap, tamirci…
Erkek karakterimiz savaşa gitmek zorunda kalıyor ve bu, kadın karakterimizi derinden üzüyor. Hem kocası geri gelecek mi bilmiyor, hem de çocuğuna ve eve bakmak zorunda. Bunca yükün altında eziliyor adeta; taşlaşıp bir heykel hâline geliyor. Adam, savaşın ardından döndüğünde ise bir kolunu kaybetmiş; tıpkı karısının duygularının savaş tarafından “yenmiş” olduğu gibi, savaş da onun kolunu “yemiş.”
Sonrasında, çocuk karakterimizin önüne bir sürü oyuncak bırakılıyor; ancak çocuk, oyuncak bebeği seçiyor. Bu seçim, toplum beklentilerinin hayatlarını şekillendirdiği iki karakterimizi kızdırıyor ve çocuğa “ideal insan” olmayı zorla öğretmeye çalışıyorlar.
Bu müzik videosu, devletlerin açgözlülüğünü, insanları kalıplara sokmanın sonuçlarını ve bir nesle yaşatılan zorlukların, dayatılan ideolojilerin diğer nesillere nasıl aktarıldığını çok derin, sanatsal ve çıplak bir biçimde gözlerimizin önüne seriyor.
6. TAEYEON – Can’t Control Myself
“Your insincere words made me choose feelings that I can’t handle”
(Samimiyetsiz sözlerin, başa çıkamayacağım duyguları seçmeme neden oldu)
Kore’nin belki de en ünlü solo şarkıcılarından biri olan Taeyeon’un aslında birçok kısa film tadında klibi var; ancak benim favorim Can’t Control Myself. Bu müzik videosu, aynı tiyatro oyununda rol aldığı kişiyle sevgili olan, ayrıldıktan sonra ise yavaş yavaş kendini kaybeden bir karakteri anlatıyor.
Taeyeon’un canlandırdığı karakter, kendi hayatı ile sahnedeki kurgu arasındaki sınırı tamamen kaybediyor ve en sonunda sahnede minik bir sinir krizi geçiriyor adeta. Ancak izleyiciler buna şaşırmak yerine, bunu alkışlıyorlar; çünkü onun içinde neler yaşadığını bilmiyorlar ve her şeyi bir senaryonun parçası sanıyorlar.
Etrafındaki kimse, bu ayrılığın onu içten içe nasıl yıktığının farkında değil. Doğum günü partileri düzenliyorlar, muhabirler onun peşini bırakmıyor. Taeyeon kendi hayatında adeta bir hayalet gibi yaşıyor kamera önünde. Taeyeon, bu müzik videosunda izleyiciye bir ayrılık şarkısını görsel bir şölen ile yansıtırken, aynı zamanda toplumun idollere karşı duyarsız tutumunu ve tepkilerini de çok net bir şekilde eleştiriyor.
7. Eminem – Mockingbird
“And if you ask me to, Daddy’s gonna buy you a mockingbird”
(Ve eğer istersen, babam sana bir alaycı kuş alacak)
Cesur ve keskin rap şarkılarıyla tanınan Eminem’in en kişisel ve duygusal şarkılarından biri Mockingbird. Bu sefer ne bir rakibe ne de annesine laf atıyor; şarkı, tamamen kızlarına odaklanıyor. Eminem, bu şarkıda savunmasız kalmaktan hiç çekinmiyor ve aynı “diss” şarkılarında sahip olduğu dürüstlüğü ile, medyanın çocukları üzerindeki etkisini, eski karısı Kim’in uyuşturucu problemlerini ve yaşadıkları maddi zorlukları bize bir hikâye tadında yansıtıyor.
Eminem, şarkı boyunca yaşadıkları sorunları, sanki kızlarına uyumadan önce bir hikâye anlatıyormuş gibi aktarıyor: evlerine hırsız girmesi, boşanma ve velayet süreçleri, Kim’in bağımlılık sorunları, kanunlarla olan mücadelesi… Her bir satır, gerçek hayatın acılarını gözlerimizin önüne seriyor, ancak “Hush little baby, don’t you cry (Sessiz ol küçük bebek, ağlama)“ sözü ile Eminem, bizlere her şeyin yoluna gireceğini de göstermeye çalışıyor.
Şarkının müzik videosu ise ayrı bir derinlik sunuyor. Eminem, yarattığı alter ego’lar (ikinci benlikler) ile biliniyor ve bu klipte, halkın gözündeki imajı ile kendi özel hayatı arasındaki tezatı tüm çıplaklığıyla gösteriyor. Şöhretin ailesi üzerindeki etkisini adeta bizi gözyaşlarına boğacak şekilde yansıtıyor.
Kızlarını severken, onlarla oynarken, kitap okurken gördüğümüz Eminem’in yanında biz de kendi hayatımızı ve ilişkilerimizi sorguluyor, aile ve şöhret, sevgi ve yük arasındaki ince çizgiyi daha da derinden hissediyoruz.
8. Duman – Yürek
“Ölene dek, mezara dek yüreğim yanıyor”
Küçükken pek anlam veremediğimiz, büyüyünce de “Keşke anlamasaydık“ dediğimiz kliplerden biri Duman’ın Yürek klibi… Şarkıyı bir ayrılık şarkısından çok öteye taşıyor adeta.
Klipte, bir adamın yürüdüğü yol boyunca üstündekileri değiştirip takım elbise giymesini ve elinde bir çiçekle bir yere doğru gitmesini izliyoruz. İlk başta “Bu adam ne yapıyor?” diye düşündürüyor; ama gittiği yeri görünce, bir jetonun düşüşü gibi biz de anlıyoruz. Adam, aslında karısını mezarında ziyaret etmek için süsleniyor.
Adamın evinde değil de, sadece karısını görmeye giden yolda hazırlanması hem kalp kırıcı hem de romantik bir detay. Diğer insanların onu nasıl gördüğünü umursamıyor; sadece karısının yattığı yerden onu güzel görmesini istiyor.
“Ah, kimin için atıyor bu yürek?… Ah, geri gelmez“ Bu şarkıda ve klipte olduğu gibi, bazı durumlarda kalp kelimesinin içi biraz boş kalır; yürek demek gerekir. Kalben ölmüş değil, ama ruhen ölmüş bir adam… Kalbi hâlâ atıyor; yüreği ise bomboş. Sevdiği ölmüş çünkü…
9. Emir Can İğrek – Bir Karanfil
“Yer mi yoktu dizlerinde, şu başımı koydurmadın?”
Ayrılık şarkılarının modern prensi Emir Can İğrek’in Bir Karanfil şarkısı, acı dolu bir ayrılığın yarattığı boşluk duygusuna odaklanıyor. Klibi ise bu hikâyeye çok daha kalp kırıcı bir perspektif katıyor.
Klipte, Sıla Türkoğlu’nun canlandırdığı partneri tarafından terk edilmiş, bekar bir baba olarak görüyoruz Emir Can’ı. Kızına en iyi hayatı verebilmek için birden fazla işte çalışıyor: taksi şoförü, bulaşıkçı, tamirci…
Küçük bir kız çocuğu ve ona değer veren, uğruna çaba gösterip ilgisini ve sevgisini en iyi şekilde göstermeye çalışan bir babanın hikayesi bu… Yüreğimizi derinden yakan ve Cenan Çelik’in yönettiği bu klip, şarkıyı tam anlamıyla kavrayabilmek için bence olmazsa olmaz.
10. Mabel Matiz – A Canım
“Hissediyorsan sen de bi’ dökül o zaman, evimden yurdumdan mı kovucan?”
Bu yazıyı belki de en sevdiğim müzik videosuyla bitirmezsem eksik kalır. Sözlerinin anlamı bir yana, klip şarkıya çok daha derin bir mana katıyor. Mabel Matiz, Muğla Yaraş Köyü Kadın Tiyatro Topluluğu ile birlikte çektiği bu klipte, onu eleştiren herkese adeta “Beni bir tanısanız, seversiniz aslında” diyor. Özellikle de klibin içine sakladığı bazı referanslarla bu düşünce daha da güçleniyor.
Duvardaki David Bowie fotoğrafı gibi… Bowie de, tıpkı Mabel gibi, toplumun bazı kesimlerince hiç sevilmemiş ve sıkça eleştirilmiş bir isimdi. “Sana öyle dargınım ki” diye başlayan bu şarkının klibini, Mabel’i istemeye gelen teyzelerle açıyoruz; ama sanki pek de gözleri tutmamış, beğenmemiş gibiler.
Buram buram Anadolu kokan bu klipte Mabel, ne yapıp edip kendini onlara sevdirmeyi başarıyor. Adeta Kültür ve Turizm Bakanlığı için hazırlanmış bir fragman gibi bu klip: Türk kahveleri, sazlar, kınalar, şalvarlı teyzeler…
Günümüz Türk pop müzik camiası sürekli aynı şeyleri kopyala-yapıştır yaparken, Mabel Matiz gibi risk almaktan korkmayan bir sanatçıya sahip olmamız gerçekten çok manidar.
Fransız yönetmen Simon Cahn’ın çok sevdiğim bir sözü var:
“Her şey dijitale dönüyorsa bile, kim sadece şarkıya sahip olmak ister ki? Bence şarkı tek başına bir hamburger, müzik videosu ise patates kızartması ve kola ile bir menü.”
Müzik videoları, sanatçının şarkıyı yazarken sahip olduğu iç dünyaya adım atmamız için çok değerli araçlar. Umuyorum ki, daha çok sanatçı gerçekten özenle müzik videosu üretir ve hâlihazırda bunu yapanlar da devam eder. Müzikle kalın.
Kaynakça:
- Öne Çıkarılan Görsel: pinterest.com
- CraveFX, and CraveFX. Music Videos Never-Ending Boom in the Pop Industry. 31 July 2020. web. Erişim Tarihi: 11.11.2025
- “Georgie C-T / Paris Paloma Good Boy – Short Stuff.” Short Stuff, 17 Aug. 2025, web. Erişim Tarihi: 11.11.2025
- Gedi̇k, Ömür. “Kimin Için Atıyor Bu Yürek?” Copyright (C) 2025 Hürriyet Gazetecilik Ve Matbaacılık a.Ş, 6 Feb. 2014, web. Erişim Tarihi: 11.11.2025
- Harris, Alex. “Unravelling the Genius of Eminem’s Mockingbird: Lyrics, Symbolism, and Cultural Influence.” Neon Music, 14 Oct. 2024, web. Erişim Tarihi: 11.11.2025
