Mevsimler, okuma ritüellerimizin üzerinde gözle görülebilir biçimde etkilere sahiptir. Ağaçlardan düşen sarı yapraklar üzerinde yürürken çıkan sesler sonbaharın geldiğinin en büyük habercilerinden. Mevsimlerin geçişiyle gündelik ve iş hayatımızda bazı ritüeller gerçekleştiririz. Yazın sonuna doğru olgunlaşmış domates, biberlerden yapılan kışlık hazırlıkları; sonbaharın gelişiyle yapılan bahar temizlikleri, iş hayatında yeni yıl dönemi için hazırlanan analizler ve planlamalar örnek verilebilir. Sonbaharın gelişiyle turuncu, kahverengi, bal kabakları, zencefil ve tarçın aromalı kahveler hayatımızda yerini alır.
Sonbahar ve Ritüeller
Sonbaharda okulların ve üniversitelerin açılmasıyla hayatın daha çok koşuşturmaca ve yoğun olduğu dönemine giriyoruz. Yaz mevsimiyle gelen tatil modu ve enerjik aktiviteler yerini çalışma ve işlere yetişmeye bırakıyor. Sonbahar mevsimine baktığımız zaman aslında yazdan kışa bir geçiş olduğunu görürüz. Yaz son demlerini halen devam ettirirken, yağmurla birlikte gelen toprak kokusu insanı bir taraftan da rahatlatıyor.
Ritüeller ile aslında bir şeylere hazırlık yaparız, tıpkı bahar mevsimleri gibi. Dini bir hazırlıkta, düğünlerde, doğum ve ölüm süreçlerinde, hastalıklarda belirli ritüeller yapan bir toplumuz. Belirli bir şekilde ilerleyen ritüeller sayesinde kendimizi yapmak istediğimiz eylem ya da amaca hazır hissederiz.
Zamanlama Açısından Ritüeller Oluşturma
Farklı zaman dilimlerinde yapılan okumalar sayesinde daha fazla okuma yapılabilmektedir. Çapraz okuma, metinlerdeki farklılıkların daha net görülmesini sağlar ve belirli zaman diliminde daha fazla okuma yapma imkanı sunan bir okuma metodudur.
Taze havaya sahip odada, şehir tamamen uyanmadan yapılan sabah okumaları başta zor gibi gelse de alışkanlık haline dönüştüğünde günün en güzel kısmı olabilecektir. Dikkat dağıtıcı unsurların olmaması sayesinde okumak istediğiniz kitaplara ya da mesleki metinlere daha rahat odaklanarak verimli hale getirebilirsiniz.
Çocukken ebeveynlerimizin uyumamız için okudukları masalları, büyüyünce uyumadan önce kitap okuma ritüeline dönüştürerek uzun süreli bir alışkanlık oluşturabilirsiniz. Yatmadan önce kitap okumanın stres seviyesini azaltmanın yanında fizyolojik ve biyolojik sistemlerin üzerinde olumlu etkileri olduğuna dair çalışmalar yapılmaktadır. Sonbaharın gelmesiyle uyumadan önce alınan kısa bir duşun ardından en rahat pijamalarınızı giyip, yumuşacık yorganların içerisinde kitap okumayı bir ritüel haline getirebilirsiniz.
Öğle molasına çıktığınız zaman, yemek siparişi verdikten sonra hazırlanmasını beklerken ya da yemek sonrası müsaitseniz kısa bir okuma yapmak sizi zihinsel olarak rahatlatacaktır. Öğlen yemeğinizde yapacağınız kısacık bir molayı okuma ritüeliniz haline getirebilirsiniz.
Sonbaharın gelişiyle yazın sıklıkla tüketilen buzlu içeceklerin yerini sıcak kahveler, çaylar ve farklı içecekler aldı. Zencefil, tarçın ve balkabakları sonbaharın gelmesiyle daha ön planda. İçeceklerinizin yanına ekleyeceğiniz atıştırmalıklarla keyifli okumalar yapabilirsiniz. Öğle molası olarak ritüelinize ekleyebilceğiniz okumalara, sonbaharın içinizi ısıtan içeceklerini ekleyerek daha zevkli yapabilirsiniz.
Okuma Listeleri Hazırlamak
Farklı türlerde okuma listeleri hazırlayarak bir okuma hedefli oluşturabilirsiniz. Listenizi hazırlarken telefonunuzdaki notlar uygulamasından sayfayı sonbahar temalı şablonlardan seçebilirsiniz ya da not aldığınız defterinizi etiketlerle süsleyebilirsiniz. Sizi motive eden ya da sevdiğiniz bir defterinizi hoşunuza giden okuma listesi şablonlarıyla düzenleyebilirsiniz. Defterinizi mevsimlik ya da aylık okuma listesi bölümlerine ayırarak hangi ay ne okumak istediğinize karar verebilirsiniz. Etiketler ve renkli kalemlerle (sticker) süsleyerek okuma listelerinizin daha canlı olmasını sağlayabilirsiniz. “Çok fazla zaman alır, bu zaman diliminde daha fazla kitap okurum.” Şeklinde düşünceniz varsa telefon ya da tablet üzerinden dijital defterlerle de okuma listesi hazırlayabilirsiniz.
Sonbaharda okuma ritüelinizin bir başka parçası olabilecek diğer alışkanlık ise okuma günlüğü. Defterinize okuduğunuz kitaplarla ilgili görüşlerinizi yazmanız, okuma ritüelinizi daha da geliştirmeye yardımcı olabilcektir. Kitabın yazarı, sizi nasıl etkilediği, özeti gibi klasikleşmiş bilgilerin yanında günlük ya da haftalık okumaya ayırdığınız zamana dair tablo, kitaplığınıza eklediğiniz ama daha okumadığınız kitapların listesi ve basımını beklediğiniz kitaplarla ilgili tablo hazırlayabilirsiniz. Okuduğunuz kitaplarda sizi etkileyen kısımları sayfa belirteçleri ile işaretleyebilirsiniz.
Yağmur Eşliğinde Okuma Yapmak
Sonbaharın gelmesiyle yağmurlu ve soğuk havalar aslında kışa geçişin bir habercisi. Park ve bahçelerde yer alan banklarda okuma yapmak için yanınıza termosunuzu ve hava durumuna göre seçeceğiniz kitabınızla okumalar yapabilirsiniz. Yağmur yağarken oluşan atmosferde keyifli okumalar yapabilirsiniz. Havanın çok soğuk olması durumunda evinizde ya da okuma köşenizde yağmur sesi açıp, loş ışık ortamında da bu keyfi alabilmeniz mümkün.
Hoşunuza giden kokulu ya da kokusuz mumlar da ritüelinizin bir parçası olabilir. Evinizde yağmurlu havada size eşlik edecek mumlarla da okuma sürecinizin atmosferini değiştirebilirsiniz. Bu atmosferin en güzel yanı, okuma köşenizde size eşlik edecek yumuşacık bir battaniye ve lezzetli atıştırmalıklar.
Arkadaşlarınızla Kitap Günleri Yapmak
Arkadaşlarınızla birlikte geçireceğiniz zamanları daha keyifli hale getirmek için kitap günleri yapabilirsiniz. Bu etkinlikte herkes ev sahibine giderken seçtiği bir kitabı hediye ediyor ya da ev sahibi seçtiği bir kitabı gelen misafirlerine hediye ederek, üzerine keyifli konuşmalar yapılıyor. Farklı bakış açılarını görebilmenin yanında ortak kitap listesi oluşturmak gibi imkanlar sağlıyor.
Sonbahar temalı hazır bir liste isterseniz Sonbaharda Okunabilecek Hikâyeler.
Kaynakça:
“Morning vs. Evening Reading: Exploring the Benefits of Different Reading Times”. Book Street. web. 08.11.2025
“Ritüel”. TDK.web. 08.11.2025
“Çapraz Okuma Nedir, Ne İşe Yarar? Çapraz Okumanın Faydaları Nelerdir?”. Milliyet. web. 08.11.2025
Bryan, Lucy. Reading Before Bed. By Sleep Doctor. 2025.web 08.11.2025
Öne Çıkarılan Görsel: Google Gemini Nano Banana Pro. Sonbaharın serinletici havasında, pencereden yağan yağmuru izlerken sıcacık bir fincan kahve, yanınızda mis kokulu kurabiye, mumlar ve etrafınızda yığılı kitapların olduğu okuma köşesinde sonbahar ritüeli uyguladığını resmet. 21.11.2025
