Siyaset, geçmişten günümüze toplumlarda çatışmaya yol açan düşüncelerin uzlaştırıldığı bir alandır. Eskiden yönetim bilimiydi fakat günümüzde bilimsel bir disiplin halini aldı. Siyaset bilimi; uluslararası ilişkiler, sosyoloji, felsefe, tarih gibi birçok alanla iç içe geçmiş, zengin bir bilim dalıdır. Bu bölümü okuyacak olanlar birçok alanda fikir sahibi olurlar.
Siyaseti anlamak, siyaset teorisini ve teorisyenlerini fikirlerini benimsemekten geçer. Bu doğrultuda bir siyaset bilimi öğrencisi için önereceğim bu kitaplar, siyaseti bilim olarak inceleyen ders kitabı olmaktan ziyade, siyasetin özünün ne olduğunu benimsemek için okunması gereken temel kitaplarıdır.
Aristoteles, Politika
Batı siyasetinde yani Antik Yunan’da siyasetin tanımını ilk olarak Aristoteles‘ten duyduk. Günümüzdeki siyaset biliminin temelleri oluşturan Aristoteles, Politika eserinde, ideal devlet, devletin yapıları ve hükümet hakkında düşüncelerini kendi perspektifinden incelemiş ve hocası Platon‘a eleştirilerini yazmıştır.
Farabi, İdeal Devlet
Farabi, İdeal Devlet kitabında tanrı ile başlayıp gezenlerin oluşumuna, insan ruhuna en son da ise ideal olan ve olmayan devletlere değinir. Kitap da bir yöneticide olması gereken özellikleri de sıralar. İslam’daki siyaset felsefesini ise ‘Aristotelesçi‘ bir görüşle dizayn eder.
Platon, Devlet
Platon’un Devlet kitabında anlattıkları Sokrates‘le diyalog şeklindedir ve on bölümden oluşur. Platon, bu eserinde ideal devleti bir ütopya olarak tasarlıyor ve bu ütopyanın dünyada hiçbir yerde gerçekleşmeyeceğini, ideal devletin sadece ‘ütopya’ olarak kalacağının da farkında. Kitap da, Sokrates’le tasarladıkları ütopya, sohbet eşliğinde ilerliyor ve siyaset felsefesi açısından büyük önem taşıyan bir kitap olarak bizlere sunuluyor.
George Orwell, Hayvan Çiftliği
Hafızalarda 1984 adlı kült distopya romanıyla yer edinen George Orwell’in siyaset seçkisine kazandırdığı kitaplardan bir diğeri ise Hayvan Çiftliği. Bir çiftlikte insanların yönetimine karşı ayaklanan ve kendi yönetimlerini kuran hayvanların macerasının anlatıldığı bu roman, içerdiği sembolizm bakımından siyaset bilimini anlamak için oldukça büyük önem arz etmekte. Hacim olarak oldukça küçük olan bu sürükleyici romanın tek bir kötü yanı var: çabucak bitmesi…
Stefan Zweig- Joseph Fouche
Stefan Zweig’ın Joseph Fouche: Bir Politikacının Portresi adlı biyografik romanı, Fransız Devrimi’nin yaşandığı çalkantılı dönemde siyasete atılan ve siyasette etiğin olmayacağının verdiği kararlarla canlı bir örneği olan Katolik bir rahibin yani Joseph Fouche’nin hayatına ışık tutmakta. Her ne kadar tarihte hak ettiği yeri bir türlü edinememiş olsa da Joseph Fouche’nin hayatını Stefan Zweig’ın usta kaleminden okumak, siyasetin insanları nasıl yozlaştırdığını ve daha önemlisi siyasette etik anlayışını görmek için mutlaka yapılması gereken bir eylem.
Thomas Hobbes- Leviathan
Hobbes’un Leviathan’ı toplum sözleşmesi teorisinin ilk örneklerindendir. İngiltere iç savaşı ve politik devrimin vuku bulduğu 17. yüzyılda yazılmıştır. Bu eser meşru hükümetin ve toplumun yapısıyla ilgilidir. Leviathan siyaset bilimi alanında çalışma yürütülürken olmazsa olmaz eserlerdendir. Doğa durumu, devlet, egemenlik, otoriter kavramları üzerinde duruyorsak eğer mutlaka Hobbes’un Leviathan‘ını okumuş olmamız gerekiyor.
Jean-Jacques Rousseau- Toplum Sözleşmesi
J.J. Rousseau‘nun fikirleri, Fransız Devrimi’nden sonra kurulan devletin kalkınmasını ve toplum yapısını etkilemiştir. Rousseau‘nun bu eserinde kuralacak herhangi bir düzendeki en iyi sistemin toplum sözleşmesi olduğundan bahsediyor. Bu eser, Rousseau öldükten sonra gerçekleşen Fransız Devrimi’nin fikir akımını oluşturmuştur. Siyaset bilimi bağlamında Toplum Sözleşmesi‘nin önemi yadsınamaz bir gerçektir.
Keyifli okumalar diliyoruz…
(Bu listeyi oluştururken katkıda bulunan sevgili M. Eren Eğri’ye çok teşekkür ediyorum.)
