Ailesi sayesinde rahat bir çocukluk geçiren sanatın feminist efsanesi Olga Carolina Rama, ona sunulan imkanları kullanarak bale ve opera dersleri almış çocukluğunu kendini geliştirerek geçirmiştir. Resim tutkusu da çocukluk yıllarında yolları aynı sokakta kesişen ressam Gemma Vercelli (1906-1995) ile tanışmasıyla başlamıştır. Carol Rama Vercelli’ye ara sıra modellik yapmış, sanatçıyı çizerken izleyerek resim sanatı hakkında bilgi edinmiştir. Böylece resim çizmek sanatçının hayat gayesi haline gelmiştir. Sanatına 1930’larda başlayan sanatçı ilk eserlerini sulu boya ile çizmiş insan bedenini olabildiğince gerçekçi özellikleriyle resmetmiştir. Eserlerinde çizdiği insanlarda cinsellik, itaatsizlik ve saldırganlık gibi duyguları gerçekçi bir şekilde resmetmiş ve bu sebeple de ilk eserleri o dönemde halk tarafından müstehcen olarak nitelendirmiştir. Bu olaylar, Carol Rama’nın uzun yıllar tepki çekmesine neden olmuştur.
Kendi kendini iyileştirmek için resim yapmaya başladığını söyleyen Carol Rama, 1881 yılında verdiği bir röportajında “Resmim için herhangi bir modelim yoktu. Hiçbirine ihtiyacım yoktu, ailede zaten dört ya da beş felaket, altı ya da yedi trajik aşk hikayesi, evde bir sakat ve elli iki yaşında suç işleyen babam vardı.” diye eklemiştir.
Carol Rama 1950’lerde geometrik çizime yönelmiş, Somut Sanat Hareketi‘ne dahil olmuştur. Eserlerinde farklılık yaratmak isteyen sanatçı, alışık olmayanı aramış ve bulduğu malzemelere yeni şekiller vererek sanatına yeni anlamlar yüklemeye çalışmıştır. Daha sonraları çizdiği resimlerinde ise insan bedeni ve insanın değersiz gösterilmesini temsilen değil direkt malzeme olarak kullanmış, cinselliği ön planda tutmaya çalışmıştır. Bu yöntemi Carol Rama’nın yakın arkadaşı İtalyan şair Edoarda Sanguineti tarafından kendi eserlerinde etkisini göstermeye çalışmasıyla “brikolaj” olarak adlandırılmasını sağlamıştır. Hayatı boyunca hiç resim eğitimi almamış sanatçı kendi kendini geliştirmiş. Pablo Picasso, Albino Galvano, Italo Calvino ve Carlo Mollino gibi isimlerden etkilenip sanatını geliştirmiştir. 1980’de sanat tarihçisi Lea Vergine‘in kadın sanatçılara adanmış L’altra meta dell’avanguardia (Avangardın Öteki Yarısı) sergisinde Carol Rama’nın eserlerini sergilemesiyle sanatına tam olarak geri dönen Carol Rama 2007 yılına kadar çalışmalarına devam etmiş, doksan yaşına kadar resim sanatında eserlerini sergilemeye devam etmiştir.
Sanatında büyük bir entelektüel birikime sahip olan sanatçı kendini alanında daha da geliştirmek için merakla resim sergilerine katılıp, yaşadığı şehre gelen her ressamı ziyaret ettiği söylenir. Kendi eserlerini de düzenli bir şekilde sergilemeye devam eden sanatçının giderek tanınırlığını da artmış ve Francesco Bonami‘nin Venedik Bienali‘nde Yaşam Boyu Başarı dalında Altın Aslan ödülünün sahibi olmuştur.
Le Tigre‘nin “Hot Topic” isimli şarkısında sanat dünyasının Yoko Ono, Nina Simon, Melissa York, Hazel Dickens gibi kıymetli isimleriyle birlikte Carol Rama’nın da adı geçmektedir.
“Çalışmak, resim yapmak benim için her zaman daha az mutsuz, daha az fakir, daha az çirkin ve hatta daha az cahil hissetmemi sağlayan bir şey olmuştur… Kendimi iyileştirmek için resim yapıyorum.”
La Mucca Pazza (Deli Dana Hastalığı)
1997 yılında deli dana hastalığının dünyada yayılmaya başlamasıyla Carol Rama sanatına artık hayvan figürlerini de dahil etme kararı vermiş. Kendinin de bu hastalığa yakalandığını ortaya atarak insanların inanmasını sağlamış ve eserlerinde önlem için hayvanların öldürülmesini fikrinden esinlenerek insan bedeni üzerinden yaklaştığı temalarına bazı çalışmalarında hayvan vücudundan esinlenerek sanat yaratımına devam etmiştir. Ana malzeme olarak kauçuk kullanmayı tercih eden sanatçı ten rengi kauçukları kol, bacak, göğüs gibi uzuvlara benzeyecek şekilde kesip boyalı tuvallerin üzerlerine yerleştirmiş ve “Olağanüstü Portreler” olarak adlandırdığı bu eserleri incelikle işlenmiştir. Yeni çalışmaları da sanat çevresinden son derece ilginç bulunmuştur.
Carol Rama’nın Sanatı
Carol Rama çağdaşı sanatçılardan farklı bir bakış açısıyla sanat yaratmış ve o zamanlar eserlerindeki cinsellik temasının ön plana çıkmasından dolayı çok fazla tepki toplamış ve göz ardı edilmiş olsa da yaşamının son yıllarındaki sanat camiası ve günümüz sanatçıları tarafından ilgi görmeye başlamış, eserleriyle yeni dönem sanatçılarını etkilemeyi başarmıştır. Her zaman kendisi için çizdiğini söyleyen sanatçı aslında başkaları tarafından beğenilmek önceliği de olmamıştır.
Çalışmalarını sergilemeye başlamasıyla eserlerini sanatçılara ve halka yakından inceleme fırsatları sunmuştur. Ölümünün ardından da Carol Rama için sergiler düzenlenmiş ve birçok sergide halen daha eserleri sergilenmeye devam etmektedir. Çalışmalarının bir arada sergilenmesiyle anlatmak istediklerine, ideolojilerine, cansız bedenlerle anlatmak istediklerine ve resmettiği arzu, özgürlük, baskı gibi duyguları inceleme fırsatı sunmuştur.
Carol Rama Ev Stüdyosu
Tornio’daki dairesinde kendisine yaşam alanı ve sanat üretimi yaptığı alan yaratmış Carol Rama ölümüne kadar burada yaşamış ve burada çalışmalarını sürdürmüştür. Evini yavaş ve düzenli bir şekilde Man Ray ve Andy Warhol‘un eserleriyle, ailesinden kalma eski parçalarla, kendi çalışmaları ve anılarıyla dolduran sanatçı yıllar boyunca burada birikim yaparak kendi müzesini oluşturmuştur. Sanatçıya göre eşyalar evin içerisinde kendi kendilerine yerlerini edinmiştirler. Yüksek tavanlı ve karanlık bir dairede yaşayan sanatçı bunun için “Siyah, ölmeme yardım edecek renktir. Her şeyi siyaha boyamak istiyorum, bu bir tür yakma, bir tür harika ıstırap…” demiştir. Haftanın belirli günleri atölyesini açar arkadaşlarını burada ağırlarmış. 2016 yılında sanatçının ölümünden sonra sanatçının evi Sardi Sanat Vakfı’na bağışlanmış, 2019 yılında mirasçıları tarafından tekrar halka açık kültürel bir alan olarak müze haline getirilmiştir.
Kaynakça
- Carol Rama | Associazione Archivio Carol Rama Erişim Tarihi: 10.10.2023
- Carol Rama – Lévy Gorvy (levygorvy.com) Erişim Tarihi: 11.10.2023
- ‘Carol Rama: Antibodies’ at the New Museum Is Stunning: Review – The Atlantic Erişim Tarihi: 15.10.2023
- Carol Rama – 14 artworks – painting (wikiart.org) Erişim Tarihi: 15.10.2023
- Carol Rama: Antibodies | Apollo Magazine (apollo-magazine.com) Erişim Tarihi: 16.10.2023
