Günümüz sanatında, sanatçılar geleneksel malzemelerin sınırlarını zorlayarak dikkat çekici ve çağdaş eserler ortaya koymaktadır. Bu malzemelerden biri olan plastik, 20. yüzyıl itibariyle günümüz sanatında kendine yer edinmiştir. Sadece bir malzeme değil, aynı zamanda bir ifade biçimi olarak da çağdaş sanatın önemli bir parçası haline gelmiştir. Bükülebilen, eritilebilen, dilediğiniz herhangi bir şekle kolayca girebilen plastik, sanatçılar için yaratıcı bir alan oluşturarak toplumsal ve çevresel mesajlarını iletmekte güçlü bir araç olarak kullanılıyor. Bu kullanım günümüzde artarak ilerliyor ve ilerleyecek gibi de görünüyor.
Sanatçıların plastiği kullanmasının arkasında birçok geçerli sebep vardır. Her şeye uyarlanabilirliği ve çok yönlülüğü sanatsal tasarım potansiyelini son derece arttırır ve onu evrensel bir malzeme haline getirir. Camdan daha esnek, yünden daha şekil verilebilirdir, ahşap, taş, mermer veya metallerin yerine kullanılabilir, onları son derece iyi taklit eder. Ayrıca, doğal malzemeler anıtsal sanat söz konusu olduğunda plastiğe karşı her zaman kaybederler; çünkü mermer veya metalin aksine plastikte ciddi bir ağırlık sorunu ortaya çıkmaz. Şimdi, bu çağdaş dönem malzemesini eserlerinde sıkça kullanan sanatçılara odaklanalım.
Jeff Koons: Plastiği Dev Boyutta Yorumlamak
Koons, Amerikalı bir çağdaş sanatçıdır ve pop-art ile postmodern sanatın önde gelen isimlerinden kabul edilir. Eserlerinde genellikle büyük boyutlu plastik heykeller ve parlak renkler ön plandadır. Bu yaklaşımı izleyicinin sıradan nesne algısını normalden öteye taşır ve plastiğin sanatta yaratıcı bir şekilde nasıl kullanılabileceğini gösterir. Birçok eseri çocukluk anılarını ve nostaljiyi çağrıştıran nesnelerden oluşmaktadır. Her biri parlaklaştırılmış plastikle kaplanır, bu da eserlerine ona ait bir cazibe ve enerji katar. Jeff Koons, pop-artın mirasını sürdüren ve plastik gibi modern malzemelerin sanatta kullanılmasının önemini vurgulayan bir sanatçı olarak büyük bir etki yaratmıştır.
Niki de Saint Phalle: Plastik Sanatın Büyüleyici Dönüşümü
Niki de Saint Phalle, Fransız asıllı Amerikalı bir sanatçıdır ve heykel, resim ve sanatın farklı formlarında çalışmalar yapmıştır. Plastik, Niki de Saint Phalle için ifade özgürlüğü ve renkli ifadelerin bir aracıdır. Özellikle “Tirs” adlı serisi plastik tabancalar kullanarak oluşturulan büyük heykellerle dikkat çeker. Bu seri, izleyicinin eserlerle etkileşimde bulunmasını ve sanata katılmasını sağlar. Plastik tabancaların kullanımı hem fiziksel bir deneyim sunar hem de plastiğin farklı bir boyutunu daha ortaya çıkarır. Onun çalışmaları, plastiğin sanatta kullanılarak nasıl izleyicilerle etkileşime girmelerinin sağlanabileceğini gösteren örneklerdendir.
Veronika Richterová: Plastik Pet Şişelerle Yaratıcı Dönüşümün Sanatı
Veronika Richterova, Çek bir sanatçıdır ve plastik atıkları sanata dönüştürerek yaptığı eserlerle sanatını dünyaya tanıtmıştır. Genellikle doğadan ilham alarak, hayvanlar ve çevre temalı eserler işlemeyi tercih eder. Çalışmaları sadece sanatsal açıdan değil, aynı zamanda çevre dostu ve sürdürülebilir sanatın gücüyle de öne çıkar. Sanatçı kesme, ısıtma, bükme, eritme gibi yöntemleri sıkça kullanmaktadır. Bir röportajında: “Prensip çok basit; her şişe ısıtıldığında küçülme eğilimine sahiptir. Ancak tecrübelerime göre farklı şişe çeşitleri farklı kalitede ve davranışları genellikle öngörülemez olduğu için süreci düzenlemek zordur. Yani işim her zaman macera dolu olmuştur. Son heykelim birçok deneyin sonucudur. En büyük avantajım her yerde bedava malzeme olması. Bulduğum şişelerle dolu özel bir evim var, çalışmak istediğimi seçmek için gidebileceğim hazinem’’ diyerek birisi için önemsiz, hatta çöp görülebilecek olan materyalin bir başkasının sanatında yeri olabileceğini de bizlere belirtiyor.
Miwa Koizumi: Plastikten Deniz Canlıları
Miwa Koizumi, Japon asıllı bir sanatçıdır. Yeni memleketi New York’ta sanatsal ilham ararken, sokaktaki çöplerle ilgilenmeye başlamıştır. Çoğunlukla plastik-pet şişelere rastlamış ve bunları eriterek çalışmalarında onlara yer vermiştir. Sanatında, bir zamanlar oldukça sıradan görünen şişeleri narin deniz canlılarına dönüştürmek için ısı tabancası ve havya gibi araçları kullanıyor. Sanatçı, günlük yaşamda unutulması kolay olan bu basit harikalara dikkatimizi çekmekten zevk aldığından ve kendisinin de artık gittiği her yerde çöpleri küçük yaratıklar olarak gördüğünden; onların da ruhları olduğunu düşündüğünden söz ediyor.
Bu şekilde daha birçok sanatçı tarafından plastik, durmaksızın kullanılmaya devam ediliyor. Günümüz sanatının dinamik ve renkli dünyasında sanatçıların elinde dönüşümlü bir malzeme olarak kendini gösteriyor. Yaratıcılığı sınırlamayan ve sınırsız olanaklar sunan plastik, çağdaş sanatın vazgeçilmez bir öğesi haline gelmiş durumda. Sanatçılar, plastik kullanarak toplumsal, çevresel ve duygusal mesajlarını ifade ederken bizlere de bu renkli dünyada bir yolculuk yapma fırsatı sunuyor. Plastik, sadece bir malzeme değil, aynı zamanda bir ifade biçimi ve sanatta da kendine özgü bir yer buldu. Gelecekte de sanatta sınırları zorlamaya ve yeni anlamlar keşfetmeye devam ederken, sanatın büyülü dünyasına daha derin bir bakış açısı sunmaya devam edecek gibi görünüyor.
Kaynak
“Modern Materials: Plastics.” TheMet. Web. 31.10.2023
Deussing, Guido. “Plastic in Art, Film, Music and Literature.” K 2025 – World’s No. 1 Trade Fair for Plastics & Rubber, 31.10.2023
Ricci, Benedetta. “Agents of Change: Plastic. or How Plastic Became an Era-Defining Material.” Artland Magazine, 20.02.2023
kt19130. Miwa Koizumi, tccsculpture.blogspot.com/2010/03/miwa-koizumi.html. 31.10.2023
“Recycled Bottle Art.” TrendHunter.Com, TREND HUNTER Inc., 17.10.2006
“Plastik Sanatı (Pet Art).” www.cevremuhendisligi.org/index.php/92-haberler/yazar-bu/1602-plastik-sanati-pet-art. 31.10.2023
