Kimi zaman duygusal kimi zamansa çılgın olan Can Bonomo‘nun 2019 yılında yayımladığı Ruhum Bela albümünü gelin birlikte inceleyelim!
Bonomo’nun albümleri üzerinde ne kadar titizlikle çalıştığını tahmin edebiliyoruz. Söz ve müziğini kendi hazırlayan bir sanatçı olarak, Bonomo’nun bu albüm için sadece sözleri yazmasının bile bir buçuk yıl sürdüğünü öğrenmek şaşırtıcı değil. Müzisyenliğinin yanı sıra şair de olan Bonomo, verdiği röportajlarda şarkılarında daha şairane bir yöne evrildiğini ve değişime gittiğini de ifade etmiştir. Peki kendisi rockstar mı yoksa şair mi? Bu konuya Can yıllar önce şöyle cevap vermiş:
“Yıldızlar çok uzakta ve yalnızdırlar, ayrıca ölüdürler. Sadece çok uzakta oldukları için biz onları parlıyor görürüz, aslında ölüdür onlar. Ne kadar kötü bir şey o zaman. Ben yıldız olmak istemiyorum.”
On adet parçaya yer veren Ruhum Bela albümü de bu dediğini doğrular nitelikte karşımıza çıkıyor ve kendini bir şair olarak gösteriyor. Şarkılar, Bonomo’nun kendi deyişiyle, diğer albümlere göre daha sert ve karanlık bir temaya sahip olmasıyla ön planda. Bunun haricinde bir başka albümü olan Mezcup‘a benzerliği Bonomo ve ekibini yani Team Bonomo’yu oldukça şaşırtmış.
“Bu albümü ilk dinleyişte ‘Meczup’ albümüne benzettik. Sanki onun evrilmişi, büyümüşü, biraz daha hatlı, biraz daha köşeli ve epey modern bir hâli gibi duyduk. Enteresan bir mevzu da yaşandı.”
Başka bir pencereden bakıldığında Can Bonomo hakkında müziği ile gelişen ve her albümünü bir öncekinden daha iyi yapmaya çalıştığını söylememiz yanlış olmaz. Hem de bu rastlantıları ile aslında bunu istemeyerek yapması, onun içindeki sanatçının ne kadar gelişmiş olduğunun bir göstergesidir. Şimdi de bu sanatçılığın eserlerini inceleyelim.
Umman Dondu ve Ölesim Var: Bonomo’nun Şiirsel Dünyası
Şarkılardaki sözlere dikkat ettiğimizde, bir şarkıdan ziyade şiirsel bir yapıyla karşılaşıyoruz. Umman Dondu da albümün ilk şarkısı olup, buna verilebilecek net örneklerden biri. Özellikle biraz daha tasavvufi özelliklere yakınlığıyla kendini diğer şarkılar arasında ön plana çıkarıyor. Bonomo yalnızlık ve terkedilişi öyle bir kağıda dökmüştür ki, söylemeye başlamasıyla biz dinleyicilere yeni bir tecrübe sunar. Söyleniş şekli, söz ve kelimeleri kullanımı ile Umman Dondu hem şarkı hem de şiir olarak albümdeki favori parçalarımdan biridir. Bunun başlıca sebebi ise albümü ilk dinlemeye başladığımızda sakinleştiren ve huzurlu hissetmemize yol açması.
“Umman dondu
Ormanlarım soldu
Bu sefer sondu
Bir kuş uçtu, tuzağımdan kaçtı
Uzağıma kondu
Yol daraldı, gönlüm darda kaldı
Bir haber var mı
Bir kuş geçti, başkasını seçti
Ah canım yandı”
Bu albümdeki bir diğer favorim olan Ölesim Var, şiirsellikten ziyade rock müziğe yakınlığıyla bilinmesine rağmen sözlerini incelediğimizde bu durum değişiyor. Kullandığı samimi dilin yanında bir hesaplaşma ve içsel çatışmayı karanlık bir temayla dinliyoruz. Sanki Bonomo, bizimle yani dinleyici ile arasında bir bağ kurmaya çalışıyor gibi hissediyoruz. Bu yoğun duyguları müzikal bir tonla anlatınca ise farklı bir dinleme keyfi yaşıyoruz.
“Başucumda geçmişten, bir resim varGirip içinde kendimi, dövesim varNe bir nefes, ne de bir hevesim varDönerim derim dönemem, dönesim varYaşayalım deme, bu gece, ölesim varDönerim derim dönemem, dönesim varYaşayalım deme, bu gece, ölesim var”
Ruhum Bela ve Pes: Şiir ve Rock Buluşması
İkinci parça olan ve albümün adını taşıyan Ruhum Bela’yı unutmadık tabii. Can Bonomo, bu parçada şairliğinin yanında rockstar yanını da göstermiştir. Eğer Bonomo’yu canlı bir şekilde dinlediyseniz fark etmişsinizdir ki sahnede oldukça hareketli ve eğlenceli bir karakter. Yani şairane hâlinden ziyade rockstar hâliyle bizi karşılıyor. İlk ve tek gittiğim konserde onu bu şekilde görmek beni oldukça şaşırmıştı. Bu şarkı da bana o gün konserde hissettiklerimi hatırlatıyor.
“Hayatta hiç yoktur yerim
Alışmadan terk ederim
Güvenme hiç sakın bana
Şarap içip kan kustum derim”
Bu albümün bir önemli daha yanı var. Aslında sinema eğitimi alan Can Bonomo, bu şarkının klibinin yönetmenliğini de üstlenmiş. Üstelik sevdiğimiz bir diğer Can olan Can Temiz de bu klipte yer alıyor. Klibi izlemek isteyenler için şuraya bırakalım:
Şiir ve rock buluşma noktasında Pes bize kendini oldukça belli ediyor. Bonomo’nun şair yanını Umman Dondu’da oldukça belirgin bir biçimde görmüştük. Pes de yine en az Umman Dondu kadar şairane ve buna kıyasla önceki albümlerindeki tarzını bozmayan bir parça. Zorlu bir dönem sonrası pes edişi ve mücadele etmekten vazgeçişi enerjik bir tempoyla dinletir bize Bonomo. Diğer parçalarında da sık sık tanık olduğumuz hatta sözlük açtırtan bir kelime haznesine sahip olan Bonomo, burada da o hünerlerini göstermiştir. Pes, sahip olduğu enerjiyle de birlikte canlı performansta oldukça dinlenmesi bir keyifli bir şarkı olarak karşımıza çıkıyor.
Kapkara ve Gel Beni Kurtar: Bonomo’nun Rock Tarafı
Altıncı parça ve Pes’in eşlikçisi olan Kapkara, şairane hâlinden ziyade rockstar hâliyle bizi karşılayan Can Bonomo‘yu ilk farkettiğim şarkılardan oldu. Sözlerine baktığımızda bıkmışlık, tükenmişlik temalarına sahip olan bir şarkı olmasına rağmen Bonomo o kadar çok yönlü bir sanatçı ki farklı yorumlamalarla şarkılarına başka bir ton katabiliyor. Bunu da bizzat canlı hâlde yani konserlerinde fark edebiliyoruz. Şarkının şu anki hâliyle konserde Bonomo’nun söyleyiş tarzı o kadar değişebiliyor ki, şarkıya bir kez daha aşık oluyorsunuz.
“Derdimin çaresi yok bahtım kapkara
Meleğimin haresi yok
Yıldım susuzluğundan kaldım kupkuru
Yağmurun tanesi yok”
Albümün diğer bir parçası olan Gel Beni Kurtar’ın da ismini de bu konu konuşulurken anmazsak olmaz. Gel Beni Kurtar, diğer parçalardan farklı olarak rock ögeleri ile modern Türk müziği unsurlarının harmanlandığı bir parça. Yumuşak melodisi ile aşk temasını oldukça iyi yansıtmıştır. Aynı şekilde hem şiirsel bir yapı hem de Bonomo’nun içindeki heyecanlı çocuğu da yansıtmaktan geri kalmamıştır. Gel bizi kurtar Can, yine bizi buldu kara bulutlar.
“Heyhat seni böyle sevene
Yollarında bu dağları delene
Yandı dayanmadı kalbim
Kader aldı da sığmadı kefene”
Albümü henüz dinlemeyen, dinleyip de üzerinden zaman geçen, dinlemeye doyamayan ve diğer herkesin dinlemesi için albümü aşağıya ekliyoruz. Müzikle kalın!
Kaynakça
- “Can Bonomo: Her Yeni Albüm, Yaptığım En İyi İş Olmalı”. Redbull. Web. 12.09.2024
- “Can Bonomo yönetmen koltuğunda: Ruhum Bela”. Bantmag. Web. 12.09.2024
- “Can Bonomo: Bence çok iyi bir sevgiliyim”. T24. Web. 14.09.2024
- “Can Bonomo’dan 5. albüm: “Ruhum Bela”. Dikkatmüzik. Web. 14.09.2024
- “Can Bonomo: Diğerlerine göre sert bir albüm oldu” Habertürk. Web. 14.09.2024
