Kitap okumak çoğumuz için vakit geçirme yolundan daha fazlasını ifade ediyor; kitapların bize yaşattıklarını, hissettirdiklerini ve verdikleri eşsiz tabiatı çok seviyoruz. Peki ya kitap okumayı böylesine çok sevmenize rağmen zaman zaman kendinizi okumaya veremediğiniz, kitap okurken sıkıldığınız vakitler oluyor mu? Buna cevabınız evet ise, reading slump ile yolunuz kesişmiş olmalı. Biz okurların dönem dönem yaşadığı bu keyifsiz deneyimi beraber inceliyoruz!
Reading Slump Ne İfade Ediyor?
Günümüzde İngilizce olarak kullanılan reading slump ifadesi, aslına bakarsak oldukça açık bir anlam taşıyor. Bu ifade, en yüzeysel çevirisi ile “okuma çöküşü” olarak açıklanıyor. Daha açık bir tanımla, kitap okumaktan keyif alan bir okurun dönemsel olarak yaşadığı okuyamama durumu reading slump. Dilimizde okuma tembelliği, kitap okuyamama dönemi ya da okuma tıkanıklığı olarak açıklanmakla birlikte okuyucuların yaratıcı isimlendirmelerine oldukça açık bir konu. Elinize aldığınız kitabı okumaya başladığınızda cümlelerin ilerlememesi, merakta olsanız dahi akış sağlayamamanız reading slump’ın en iyi örneği belki de.
Eklemekte fayda var, okuma tıkanıklığını yaşamak için düzenli bir okur olup bir dönem içinde okuma zorluğuyla karşılaşmak gerek. Kitap okuma alışkanlığı edinmemiş kişiler reading slump’ı dolayısıyla deneyimleyemiyor.
Reading Slump Niçin Ortaya Çıkar?
Okuma durgunluğu kitapseverler için oldukça zorlayıcı ve yorucu bir dönem olsa da niçin reading slump’a yakalandığımızı anlamak bir o kadar büyük bir önem taşıyor. Okurların geneline bakıldığında okuma güçlüğü çekmemiz birkaç ortak nedene dayanıyor, bunlardan ilki ise arka arkaya benzer tarzda kitaplar okumak. Biliyoruz ki her okurun kendini okurken daha iyi hissettiği, keyif aldığı ve ilgisini çektiği bir kitap türü var; fakat sık sık aynı kategorideki eserleri okumak kişinin okuma rutininde monotonluğa yol açabiliyor. Bir diğer deyişle, okurken merak ve heyecan unsurlarının azalması olağan hâle geliyor.
Belki de reading slump’a yol açan en büyük sebep hayattaki yoğunluk. Okur hangi yaşta, cinsiyette, şehirde olursa olsun hayatın hızlı akışı kitap okumaya olan odağı kırmada başarılı. Okuyucular günlük hayatın stresinden uzaklaşmak adına kitaplara tutunmayı tercih etse de zaman zaman iş, okul ve özel hayatımızdaki hız sebebiyle okumada tıkanıklık yaşıyoruz. Hayatın akışına bağlı olarak ya da tamamıyla kendiliğinden oluşan zihinsel yorgunluk kitaba olan odağımızı açıkça azaltıyor. Ruh hâlimiz okuduğumuz satırların anlamını kaybetmemize, kitaptan zevk almamamıza ve sıkılmamıza büyük bir etken.
Yanlış kitap seçimi, özellikle okuma serüvenimizin başlangıcında bizi sık sık reading slump’a sürükleyen faktörlerden biri. Kendi okuma zevkimizi fark etmeden yahut hatayla yanlış kitaplar seçebiliyoruz ki bu kitaplar bizi bir süre okumadan uzaklaştırıyor. Kitapların türünü, içeriğini, yazım kalitesini ve kullanıcı yorumlarını kendi tercihlerimize göre değerlendirmek bu konuda çok önemli.
Fakat bütün bu nedenler okuyamama problemimize yeterli dayanak sağlamıyor olabilir, bu durumda okuma sevgimizi kaybetmekten mi korkacağız? Elbette hayır! Tüm bu faktörlerin dışında pek çok kişi, nedenini bilmeyerek reading slump dönemini yaşıyor çünkü bazen sadece böyle olması gerekiyor. Her ne kadar okumaya çabalayıp kendimizi satırlara verememek kötü bir deneyim gibi gözükse de zaman zaman kısa bir ara vermek okura iyi gelebiliyor. Kısacası, reading slump korkusundan kurtulup; bu dönemin geçici olduğunun farkına varmak gerekiyor.
Reading Slump’ı Yenme Yolları
Dönemsel olarak gerçekleşen bir sorunu belirtse de reading slump kimimiz için korkutucu görünebiliyor, fakat okuma tembelliğini atlatmak elbette mümkün. İşte reading slump’ın üstesinden gelmek için bazı alternatif yollar:
Hafif / Akıcı Kitaplar Okumak
Zihnimiz kimi zaman okumakta olduğumuz kitabın yoğunluğuyla başa çıkamaz, bu durumlarda algısal zorlanmalar yaşamak oldukça normaldir. Yapılması gereken ise bize yoğun gelen bu kitaba ara verip yerine daha hızlı tüketebileceğimiz, hafif ve akıcı kitaplar tercih etmektir. Bu seçimlerde öykü kitapları, denemeler, kolay anlaşılabilir şiirler ve günlük çeşitlerindeki eserler okuma rutinimize yeniden bağlanmamıza yardımcı olabilir.
Sesli Kitaplar
Okuma yapmak için gerekli konsantrasyona sahip olamadığımız zamanlarda kitaplardan kopmamak ve eser bitirmek adına başvurabileceğimiz en iyi çözüm yolu belki de sesli kitap dinlemek. Sesli kitaplar günün akışında bize eşlik edebilir, işlerimizi daha eğlenceli ve motive edici hâle dönüştürebilir. Bunun yanında içinde olduğumuz okuma tıkanıklığından kitaplardan uzaklaşmadan, onlara yeni bir boyut kazandırarak kurtulmamıza yardımcı olur.
Mekan Değiştirmek
Kitap okumaya başladığımız mekan, barındırdığı pek çok özelliğiyle okuma sürecimizi etkiler. Örneğin ortamın fazla loş ya da aydınlık, kalabalık, gürültülü ve hareketli olması kitaptan alacağımız potansiyel verimi düşürebilir. Bunun yanında kitap okuduğumuz mekanın farklılaşmaması, sıradanlıkla can sıkıntısını beraberinde getirebilir. Böyle zamanlarda en iyi seçenek yeni okuma mekanları keşfetmektir, akla gelen ilk seçenek kütüphaneler olsa da yeni yerlere gidip kitabınızla keyif almaya odaklanmakta fayda var. Özellikle kitap kafe konseptindeki mekanlar sizi okuma tıkanıklığınızdan çıkaracak motivasyonu verebilir. “Yok kalsın, ben evimde iyiyim” derseniz kendinize daha konforlu, sıcak ve anı romantize edebileceğiniz bir ortam hazırlayabilirsiniz.
Yeniden Okumak
Kimi kitaplar vardır bir oturuşta okuyup bitirmek gelir içimizden, fakat bir yandan da hiç bitmesin isteriz; öyle benimsemişizdir onları. Okumakta zora düştüğümüz dönemlerde bu hiç bitmesin istediğimiz, bizi içine alıp neredeyse bırakmayan kitapları yeniden okumaya bir şans verilebilir. Bizi neyin beklediğini bilmenin verdiği konfor ve o çok sevdiğimiz satırların tadına yeniden erişmek bizi okuma rutinimize döndürme konusunda epey başarılı olacaktır.
Kitap Okuma Kulüpleri
Kitap okuma kulüplerine katılmak, sosyal yönümüzü güçlendirirken aynı zamanda belirlenen kitapları okuma sorumluluğu bizleri okumaya yönlendirebilir. Bir ödev bilinciyle kitap okumak hedefimize ulaşmayı kolaylaştırır, en keyifli kısmı ise biz gibi kitap okumayı seven kişilerle okuduklarımız hakkında sohbet edebilmektir. Yeni arkadaşlıklar, eğlenceli sohbetler ve okuma keyfimizi yeniden geri kazanmak adına okuma kulüpleri bir şansı hak ediyor.
Kaynakça:
“Reading Slumps 101”, The Cursed Books, 11 Ağustos 2018, web, Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2025
Öne çıkan görsel: healthline.com
