Yunan mitolojisinde Prometheus ve Epimetheus adında 2 kardeş Titan vardır. Prometheus’un görevi insanları çamurdan yaratmaktır; Epimetheus’un ise canlılara yetenekler bahşetmektir. Bu denge böyle tıkırında giderken bir gün bozulmuştur çünkü Epimetheus hayvanlara insanlardan daha fazla özellik vermiştir. Örneğin hayvanların insanlara nazaran daha hızlı hareket, daha uzağı görme ve daha net duyabilme gibi yetileri oluşmuştur. Bu tür sebeplerden doğan dengesizlik, insanlar ve hayvanlar arasında insanlara karşı bir haksızlığa neden olmuştur. Epimetheus, durum böyle dengesizken düzeltmesi için kardeşi Prometheus’dan yardım istemiştir. Prometheus da düşünüp taşınıp insanlara yardım etmenin en güzel ve bir o kadar da tehlikeli yolunu bulmuştur. İnsanlığa Zeus’un bilgelik ateşini çalıp armağan etmiştir. Böylece insanlar, tam anlamıyla insan olabilmiştir. Bu yazımızda Prometheus’un nasıl da Zeus tarafından zincire vurularak cezalandırıldığına değinmeyeceğiz ancak bu konuyla ilgili daha detaylı bilgi için Prometheus Nasıl Zincire Vuruldu? yazımıza göz atabilirsiniz.
İnsanların elde ettiği yaşama imkanlarını gören Zeus, kendisinden habersiz olanlara çok sinirlenmiştir. Prometheus’u zincire vurmakla yetinmeyen tanrı, yeniden nasıl cezalandırabileceğini düşünüp durmuştur. Sonunda da sinsi bir plan bulmuş ve harekete geçmiştir. Prometheus’u en değer verdiği şeylerden biri olan kardeşinden vurmayı akıl etmiştir. Zeus, bir kadın insan yaratıp onu Epimetheus ile evlendirmek istemiştir ama bu kadın normal bir kadın değildir. Yaratılışında neredeyse tüm tanrıların ve tanrıçaların parmağı değmiştir. Örneğin Afrodit, onu büyüleyici kılmıştır. Apollon, ona şarkı söylemeyi öğretmiştir. Hermes, ona güzel konuşma sanatını öğretmiştir; Athena ise ona güzel mücevherler vermiştir. Böylece Pandora yaratılmış ve yeryüzüne gönderilmiştir.
Tam da Zeus’un planlarına göre Epimetheus Pandora’ya aşık olmuş ve evlenmek istemiştir. Prometheus, kardeşini bunun bir tuzak olabileceğine dair uyarmaya çalışsa da kardeşi dinlememiştir. Epimetheus ve Pandora evlendiği gün Zeus onlara bir kavanoz hediye etmiştir (bu mit zamanla dilden dile anlatılarak kutu haline gelmiştir), aynı zamanda bu kavanozu asla açmaması gerektiğini hatta koruması için kocasına vermesi gerektiğini söylemiştir. Pandora, kutuyu kocasına vermiş ve merakına yenik düşmemeye çalışmıştır; lakin günler böyle geçerken bir gün kocasına ”Artık dayanamıyorum, kutunun içinde ne var öğrenmek istiyorum.” demiştir. Epimetheus da daha fazla kendi merakına hâkim olamayıp açmasına izin vermiştir.
Pandora narin elleriyle kutunun kapağını araladığı anda içerisinde hapsolan tüm kötülükler (salgın hastılıklar, kıtlıklar, yaşlılık, ölümler, kasvet vs.) dünyaya yayılmaya başlamıştır. Pandora son anda tüm gücüyle kutuyu kapatmıştır, yalnız içeride bir o kadar ölümcül ve harika olan içgüdümüz umut kalmıştır. Mitin bazı versiyonlarına baktığımızda Pandora’nın kutuyu kapatamadığını ve içine hapsolduğunu görüyoruz.
Neden sadece umut hissinin kutunun içerisinde kaldığı, günümüzde hâlâ daha merak konusudur; fakat dünyaya yayılmış olan onca kötülüğün ardından geriye kalan ve tutunmamız gereken tek şey bazen aldatıcı olsa da umuttur. Kim bilir, belki de kutunun içerisindeki umuda değil de kendi içimizdeki umuda tutunmalıyızdır.
Bu hikâyemizin sonuna da burada geliyoruz. Her ne kadar ilk kadının yaratılışının mitolojide böyle olaylara sebebiyet vermesi bazı insanları rahatsız etse de olayların başını, niyetin Zeus ve onun intikamından çıktığını unutmamak gerek.
Kaynakça
greek-myth.fandom.com
