Douglas Adam’ın yazmış olduğu bilim kurgu türünde farklı bir yeri bulunan eser “Otostopçunun Galaksi Rehberi” (İngilizce: The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy), farklı konu ve ilerleyişiyle adeta hayal gücümüzün sınırlarını zorluyor.
Douglas Adams, gençlik yıllarında İstanbul’a geziye gelir. Çantasında “Otostopçunun Avrupa Rehberi’’ isimli bir kitap vardır. Gezisi sırasında bir gece gökyüzüne bakarken yukarının aşağıdan daha ilgi çekici olduğunu düşünür ve böylelikle Otostopçunun Galaksi Rehberi eseri ortaya çıkar. Douglas bu eser serisini ilk olarak BBC radyosunda yayınlamak üzere beş perdelik oyun olarak hazırlar, ancak daha sonra kitap olarak da basıma alınır. Radyo frekanslarından sayfalara ulaşan bu eser büyük ilgi ile karşılanır. İlerleyen zamanlarda film ve dizi uyarlaması yapılan eser, bilim kurgu kategorisinde farklı bir bakış ile bulunmaya devam ediyor.
Roman serisi özetle şu şekilde başlar; Arthur bir sabah uyandığında yol yapımı için evinin yıkılacağı haberini alır belediyeden. Bu durumu kabullenmeyen Arthur evin yıkımına engel olmaya çalışır. Bu sırada arkadaşı Ford gelir ve ona durumu açıklar; aslında her şey dünyanın yok edilmesi için düzenlenen plana aittir. Bu olaydan kurtulabilmek için iki arkadaş otostop ile kendilerini evrende gezinti yaparken bulurlar. Gezintilerinde onlara farklı dünyalardan insanların da eşlik etmesiyle galakside kendi maceraları başlar.
Hikayemizde Arthur ve arkadaşların gezilerine eşlik etmekteyiz. Bu gezilerinde olaylar gelişirken “Derin Düşünce’’ isimli bir bilgisayar her şeyin cevabını bilmesi üzerine cevabı vermek üzere düşünmek için istediği 7.5 yıl sona ermişti. Hayat, evren ve her şeye dair cevabın ne olduğunun açıklanacağı gün geldiğinde sorulan sorunun basit olarak gözükmesi gibi verilen cevap da bir o kadar basit ve anlamsız gibi duruyordu.
“Irkımız yedi buçuk milyon yıldır bu Büyük ve Aydınlanma Umudu Günü’nü bekledi!’’. “Cevap Günü’nü!’’ “Bir daha asla,’’ diye bağırdı adam, “bir daha asla, sabah uyandığımızda şöyle düşünmeyeceğiz: Ben kimim? Hayattaki amacım ne? Sabah kalkıp işe gitmesem gerçekten evrensel anlamda bir şey fark eder mi? Bugün en sonunda Hayat, Evren ve Her Şey’e dair içimizi kemiren küçük sorunları ortadan kaldıracak olan yalın ve kesin cevabı alacağız!’’ (s. 193 , Otostopçunun Galaksi Rehberi – Douglas Adams, Alfa Edebiyat – basım eylül 2019, ç. Nil Alt)
Bu nihai sorunun nihai cevabı hiç kimsenin beklemediği bir şey idi: 42
“Kırkiki”, yedi buçuk milyon yıldır insanlığın beklediği hayat, evren ve her şeye dair nihai sorunun cevabıydı. Douglas Adams bu sayısı rastgele yazdığını belirtse de farklı alanlarda önemli anlamları bulunan bir sayı’idi. Peki neydi bu 42’nin anlamı?
Farklı alanlarda anlamları bulunan bu sayı için birkaç örnek verecek olursak:
° Pi sayısının 242.422. basamağından sonraki 8 sayı 42424242 şeklindedir.
° Bir gökkuşağının renkli kısmı ile kavis yapan yayının orta noktası arasındaki açıdır.
° Lao Tsu tarafından yazılmış Tao Te Ching antik elyazmasının 42. bölümünde evrenin açıklaması yer alır.
° Ma’at‘ın 42 öğüdü vardır. Ayrıca Eski Mısır inancında 42 tanrı ve tanrıça bulunur, bunlar vefat eden kişiye hepsi birer tane olmak üzere 42 soru sorarlar, bu soruların her biri Ma’at’ın birer öğüdünü konu alır. Eğer kişi 42 sorunun her birine doğru cevap verirse mutlu olacağı yere gider.
° “42”, Britanya bilimkurgu dizisi olan Doctor Who dizisinin 3. sezonundaki bir bölüm. (Bu bölümde Doctor ve yol arkadaşı Martha’nın uzaydaki yaşadığı olay anlatılmaktadır.)
° Bu sayı o kadar farklı bir anlam kazandı ki keşfedilen bir asteroide kitaba referans olarak 2001DA42 ismi verildi.
° Lost dizisinde Numbers isimli bölümde ortaya çıkan ve dizi boyunca sık sık tekrarlanan, dizideki esrarını koruyan “4 8 15 16 23 42” serisinin son sayısıdır.
Bunlarla birlikte birçok dizi, film ve kitapta yer alan bu sayıya referans olarak yer verirken, Coldplay, Pink Floyd gibi önemli gruplar için bu sayıyı bir anlam ifade edercesine yer yer anımsattılar. Aynı serinin radyo programlarında Arthur Dent soru ile cevabın uyuşmamasını “evrende bir şeylerin temelden yanlış olması” teorisiyle açıklamıştır.
Ayrıca Google‘a (tırnak işaretleri olmadan) “the answer to life, the universe, and everything” yazılırsa Google hesap makinesi 42 cevabını verir.
Bunlar bu sayıyla ilgili verdiğimiz birkaç örnek iken aslında edebiyat, bilim, sanat, din, matematik ve diğer birçok alanda anlamlı bir sayı olduğunu görüyoruz. Neden cevabın 42 olduğu gizemini korusa da bunun üzerine teoriler üretildi. Bunlardan biri 42 sayısının bilgisayar sisteminde yer alan bir kod sisteminde karşılığı 101010 olması idi. Bir bakıma bir var bir yok anlamı doğuran bu sayı ikilisinin belki de 42’nin cevabının olup olmadığının belirsizliğini ortaya koyduğunu düşünüyoruz. Yani hayat, evren ve her şeye dair tek bir cevap olabilir de olmayabilir de. Bu belirsiz ile Derin Düşünce isimli bilgisayar bu cevabı vererek 7.5 milyon yıldır topladığı bilgi birikimi ile kendi dünyasında yer alan bilgileri entegre ederek böyle bir cevap da vermiş olabilir.
“Büyük sorunun cevabı…”
“Evet…!”
“Hayat, Evren ve Her Şey’e dair… dedi Derin Düşünce.”
“Evet…!”
“Cevabı…”
“Evet…!!!…?”
“Kırkiki, dedi Derin Düşünce, sonsuz bir ihtişam ve sakinlikle.”(s. 196 , Otostopçunun Galaksi Rehberi – Douglas Adams, Alfa Edebiyat – basım eylül 2019, ç. Nil Alt)
Derin Düşünce’nin uzun zaman sonra vermiş olduğu nihai cevap 42, ilk düşündüğümüzde anlamsız olarak gelse de araştırmalar ve farklı alanlardaki anlamlarına baktığımızda aslında birçok özelliği olduğunu görüyoruz. Daha farklı bir cevap beklerken aldığımız bu yanıt garip gelse de Derin Düşünce’nin de dediği gibi sorduğumuz sorunun anlamı henüz bizler bilmezken böyle bir cevabı anlamsız bulmak yanlış olur. Aslında sorduğumuz soru tam olarak neydi her şeyin ötesinde sormuş olduğumuz sorunun yanıtı ne bekliyorduk? Hayat, Evren ve Her Şey’e dair tek bir cevap var mıydı? Bu konu ile düşünceleri size bırakırken, Derin Düşünce’nin vermiş olduğu bu cevabını da göz ardı etmemek lazım diye düşünüyoruz. Ortada cevabını ve anlamını bilmediğimiz bir soru varken 42 (kırk iki) cevabını vermek belki de yanlış olmaz. Anlamsız gibi gözüken birçok şeyin farklı alanlarda özel anlamları olduğunu fark etmemizi sağlayan bu sayı ile birlikte belki de kendi cevabımızı bulacağımız bu kitabı kitaplık raflarınıza önerimiz olarak ekleyebilirsiniz. Şimdiden keyifli okumalar.
“Sorunun tam olarak ne olduğunu bildiğiniz zaman, cevabın ne anlama geldiğini de anlayacaksınız.”(s. 197 , Otostopçunun Galaksi Rehberi – Douglas Adams, Alfa Edebiyat – basım eylül 2019, ç. Nil Alt)
