Sinema tarihi boyunca, gerçek zaman ve olaylardan esinlenilmiş filmler her zaman seyircinin ilgisini çekmiştir. Bu filmler, seyirciyi geçmişin derinliklerine götürerek, tarihi olayları, dönemleri ve önemli figürleri yeniden yaşatır. Oscar ödülleri işin içine girdiğinde ise hem usta oyunculuklar ile hem de göz alıcı sinematografileri ile bu yapımlar daha da dikkat çekici hâle gelir.
1. Jojo Rabbit (2019) IMDb 7.9
Genellikle komedi türündeki rolleriyle tanıdığımız Taika Waititi, bu sefer bir kitap uyarlamasıyla karşımıza çıkıyor. Jojo Rabbit, küçük bir Alman çocuk olan Jojo’nun (Roman Griffin Davis), annesinin (Scarlett Johansson) evlerinde bir Yahudi kızı sakladığını öğrenmesiyle değişen dünyasını komik bir dille anlatıyor. 2019 yapımı film, Nazi Almanyası’nı ve İkinci Dünya Savaşı’nı bir çocuğun gözünden mizahi ve aynı zamanda duygusal bir anlatımla beyaz perdeye yansıtarak seyirciyi o döneme götürüyor. Jojo ile adeta Nazi Almanyası’nın sokaklarında yürüyormuş hissi veriyor. Filmin yönetmenliğini, yazarlığını ve yapımcılığını üstlenen Waititi, aynı zamanda Jojo’nun hayali arkadaşı Adolf Hitler’i de canlandırıyor.
Christine Leunen’in 2008 yılında yayımlanan Gökyüzü Hapsi adlı romanından uyarlanan Jojo Rabbit, Waititi’ye 92. Oscar Ödülleri’nde En İyi Uyarlama Senaryo ödülünü kazandırdı. Savaşın gerçekleriyle mizahı harmanlayan Jojo Rabbit, II. Dünya Savaşı’na ilgi duyanlar ve kara mizah sevenler için kesinlikle izlenmesi gereken bir film.
2. Little Women (2019) IMDb 7.8
2019 yapımı Little Women (Küçük Kadınlar), Louisa May Alcott’un aynı isimli romanından uyarlanmıştır. Yönetmenliğini, daha önce Lady Bird ve yakın zamanda Barbie ile duyduğumuz Greta Gerwig üstleniyor.
Film, 19. Yüzyıl Amerikası’nda yaşayan dört kız kardeşin çocukluktan yetişkinliğe geçişlerini anlatıyor. Film, başta Jo (Saoirse Ronan) olmak üzere dört kız kardeş üzerinden dönemin kadınlar üzerindeki toplumsal baskısını gösterirken, aynı zamanda eğitim ve iş gibi olanaklarını da gözler önüne seriyor. Saoirse Ronan, Emma Watson, Florence Pugh ve Timothée Chalamet gibi tanıdık genç isimlerin yanı sıra, Meryl streep ve Laura Dern gibi usta isimler de kadroda yer alıyor. Gerwig, Alcott’un orijinal metnine sadık kalarak bu klasik hikâyeyi modern bir yolla ele alıyor. Ayrıca, dönem atmosferini yansıtan dekorları ve kostüm tasarımı ile dikkat çekiyor. Görselliğiyle dikkat çeken yapım, 92. Oscar Ödülleri‘nde aday gösterildiği altı daldan Jacqueline Durran ile En İyi Kostüm Ödülü‘nü kazandı.
3. Barry Lyndon (1975) IMDb 8.1
Stanley Kubrick imzalı 1975 yapımıBarry Lyndon, William Makepeace Thackeray’nin aynı isimli romanından uyarlanmıştır. Film, 18. Yüzyıl İngiltere’sinde Redmond Barry (Ryan O’Neal) isimli İrlandalı bir gencin zekasıyla sosyal sınıf atlamasını ve asil bir centilmene dönüşerek aristokrasinin görkemli hayat stiline geçini anlatıyor. Daha önce The Shining ve A Clockwork Orange gibi efsane filmlerle tanıdığımız Kubrick, bu kez gerçekçiliği ve etkileyici estetiğiyle keyifli bir dönem filmiyle karşımıza çıkıyor. Usta yönetmen, Doğal ışık kullanımı gibi küçük detaylarla filmi adeta dönemin tablolarına benzeterek görsel bir şölen yaratıyor. Mekanları, sanat yönetimi ve büyüleyici kostümleriyle, 18. Yüzyılın sosyal yapısını ve yaşam şartlarını kusursuz bir şekilde yansıtıyor
48. Oscar Ödülleri’nde bu yönleriyle öne çıkarak En İyi Görüntü Yönetimi ve En İyi Kostüm Tasarımı başta olmak üzere dört ödülün sahibi olan Barry Lyndon, ihtişamıyla tarihi filmler arasında bir klasik!
4. The Mission (1986) IMDb 7.4
The Mission (Misyon), 18. Yüzyılın Güney Amerikası’nda geçen tarihi bir drama filmidir. Roland Joffé’nin yönetmenliğini üstlendiği film, İspanyol Cizvit misyonerlerinin Güney Amerika’nın yerlileri arasındaki ilişkisini ve sömürgeciliğe karşı verdikleri mücadeleyi konu alıyor. Oyuncu kadrosunda Robert De Niro, Jeremy Irons ve Liam Neeson gibi usta isimler yer alıyor. Film, sömürgecilerin yerli halk üzerindeki baskısını ve dönemin siyasi çatışmalarını ustalıkla yansıtıyor. Güney Amerika’nın büyüleyici doğası ve Ennio Morricone imzalı müzikler filmin atmosferini daha da çarpıcı ve etkileyici hâle getiriyor. Dönemin sosyal, dini ve politik yapısını detaylıca işleyen yapım, adeta 18. Yüzyılda çekilmiş hissi veren tarihi bir başyapıt.
Etkileyici estetiğiyle 59. Oscar Ödülleri’nde En İyi Görüntü Yönetimi ödülünü kazanan film, Cannes Film Festivali başta olmak üzere birçok ödül töreninde adından söz ettirdi. Sömürgecilik, din ve siyaset gibi konulara ilgi duyan seyirciler için kaçırılmaması gereken bir yapım.
5. The Lion in Winter (1968) IMDb 7.8
The Lion in Winter, yönetmenlik koltuğunda Anthony Harvey’in oturduğu, Orta çağ İngilteresi’nde Kral II. Henry (Peter O’Toole) ve kraliçesi Eleanor of Aquitaine’nin (Katharine Hepburn) tahtın varisi konusundaki savaşlarını anlatıyor. Film, usta oyunculuklar ile dönemin saray entrikalarını ve iktidar oyunlarını ekrana taşıyor. Katharine Hepburn, Eleanor rolüyle dönemin güçlü rakiplerine rağmen En İyi Kadın Oyuncu Oscarı’nın kazananı olmuştur. Hem prodüksiyon tasarımı hem de kostümleriyle seyirciyi saray koridorlarında entrika dolu bir yolculuğa çıkarıyor.
Gişede büyük bir başarı yakalayan The Lion in Winter, 41. Oscar Ödülleri‘nde En İyi Film Müziği olmak üzere üç dalda Oscar Ödülü alarak başarısını kanıtladı. Özellikle eski film severlerin zevkle izleyeceği bir yapım.
6. A Man for All Seasons (1966) IMDb 7.7
A Man for All Seasons (Her Devrin Adamı), 16. Yüzyıl İngilteresi‘nde Kral VIII. Henry (Robert Shaw) ile Sör Thomas More (Paul Scofield) arasında geçen politik ve dini çatışmayı anlatıyor. Kral Henry, eşinden boşanmak ve yeni evliliğini meşrulaştırmak amacıyla Katolik Kilisesi’nden ayrılarak yeni bir kilise kurmak isterken More, inançlarına ve prensiplerine bağlı kalarak karşı çıkar. Film, dönemin siyasi ve dini çatışmalarını titizlikle yansıtırken, güç ve ahlak gibi temaları derinlemesine işler. Tarihe uygun kostümler ve gotik mekanlarıyla 16. Yüzyılı, tarihine bağlı kalarak etkileyici bir biçimde beyaz perdeye taşır. Film, dönemin ihtişamını ve bir o kadar da karanlık politik ortamını başarıyla yansıtarak seyirciyi saray koridorlarında gezintiye çıkarıyor.
Filmi tamamlayan kostümleriyle A Man for All Seasons, 39. Oscar Ödülleri’nde En İyi Kostüm Tasarımı ödülünü kazandırken, En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu ödüllerini de alarak dönem filmlerinde tarihe geçmeyi başardı.
7. 1917 (2019) IMDb 8.2
Daha Önce American Beauty (Amerikan Güzeli) gibi filmlerden tanıdığımız Sam Mendes bu sefer bir I. Dünya Savaşı filmi ile karşımıza çıkıyor. Film, yüzlerce askerin ölmesini önlemek için mesaj götürmeye çalışan Blake (Dean-Charles Chapman) ve Schofield (George MacKay) isimli iki genç İngiliz askerini konu alıyor. Mendes, kullandığı kamera çekim tekniği sayesinde askerlerle savaş alanındaymış gibi seyirciyi ölümcül savaş ortamına dahil ediyor. Kesintisiz sahneleriyle filmi kanıtlarken aynı zamanda George Mackay ve Dean-Charles Chapman gibi genç isimlerin oyunculuklarını da kanıtlıyor. Özellikle görsel efektler ve müziklerle I. Dünya Savaşı’nın atmosferini yansıtan yapım, ödüllerle bu yönünü kanıtladı.
92. Oscar Ödülleri’nde En İyi Sinematografi, En İyi Görsel Efektler ve En İyi Ses Miksajı olmak üzere üç dalda Oscar kazanarak tarihe geçti.
8. All Quiet on the Western Front (2022) IMDb 7.8
Listeye bir başka I. Dünya Savaşı filmi ile devam ediyoruz. Erich Maria Remarque’ın 1928 yılında yayımlanan Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok isimli romanından uyarlanan film, I. Dünya Savaşı’nın gerçeklerini genç bir Alman askerin gözünden anlatıyor. Yönetmenliğini Edward Berger’in üstlendiği film, dönemi romantize etmek yerine savaşın tüm acımasızlığı ve sorunlarıyla, gerçekçi bir şekilde anlatıyor. Filmin ödül kazandıran prodüksiyon tasarımı, savaşın kaotik ve karanlık atmosferini etkileyici bir şekilde yansıtırken, askerlerin psikolojik çöküntülerini Volker Bertelmann imzalı müzikleriyle derinleştiriyor. Berger, başlıkta belirttiği gibi, savaşın anlamsızlığı ve tekrar durumunu ustalıkla yansıtıyor.
95. Oscar Ödülleri’nde En İyi Uluslararası Film ve En İyi Film Müziği dahil olmak üzere dört dalda ödül kazanarak, özellikle savaş sineması tarihinde kendine kalıcı bir yer edinmeyi başarıyor.
9. Restoration (1995) IMDb 6.6
Michael Hoffman’ın yönetmenliğini üstlendiği Restoration (Restorasyon), 17. Yüzyıl İngiltere’sinde genç doktor Robert Merivel’in (Robert Downey Jr.) kendini Kral II. Charles’ın (Sam Neill) doktoru olarak bulmasını konu alıyor. Film, Merivel’in saray yaşantısına kapılmasını, düşüşünü ve gerçek tıbbı keşfettiği yolculuğunu etkileyici bir şekilde anlatırken, tarihi olayları da ustalıkla işliyor. Dönemin en büyük felaketlerinden olan veba salgını ve Büyük Londra Yangını gibi tarih olayları işleyen yapım aynı zamanda ihtişamlı saray hayatı ve gerçek hayatla çelişkisi gözler önüne seriyor.
Etkiletici kostümleri ve kaliteli sanat yönetimi ile dönemin atmosferini büyük bir gerçeklikle yansıtan yapım, 68. Oscar Ödülleri’nde ödül alarak taçlandırdı. Aday olduğu En İyi Sanat Yönetimi ve En İyi Kostüm Tasarımı dallarından ikisini de alarak dönen yapım, sevilen dönem filmleri arasında kendine yer edindi.
10. Oppenheimer (2023) IMDb 8.3
Christoper Nolan imzalı Oppenheimer, ilk nükleer bombanın babası J. Robert Oppenheimer (Cillian Murphy) ve arkadaşlarının atom bombasını buluşunu ele alıyor. Film, sadece bilimsel bir keşfin hikâyesini anlatmakla kalmıyor, aynı zamanda bir milletin sevincinin başkaları için sonuçlarını, insanlık ve etik yönden etkilerini gözler önüne sunuyor. 1940’lar Amerikası’nı ve Manhattan Projesi’ni detaylıca yansıtan yapım, dönemin teknolojik ve politik atmosferini de beyaz perdeye taşıyor. Film özellikle J. Robert Oppenheimer’ın içsel çatışmalarını, üzerindeki psikolojik etkilerini ve sorumluluklarını derinlemesine işliyor. Nolan, görsel ve özellikle işitsel açıdan bir şölen sunarken, Hans Zimmer’ın müzikleriyle de seyirciyi ekrana kilitliyor.
Oppenheimer, 96. Oscar Ödül Töreni’nden En İyi Film dahil yedi dalda ödülle ayrılırken, sinema tarihine adını altın harflerle yazdı.
Kaynakça
Scot, A.O. “Little Women Review: This Movie is Big“, The New York Times, 2020, Erişim: 15.03.2025
Thomas, Kevin. “Movie Review : A ‘restoration’ of Costume Drama: Too Old Fashioned.” Los Angeles Times, Los Angeles Times, 29 Dec. 1995, Erişim: 16.03.2025
“Barry Lyndon.” IMDb, IMDb.com, 18 Dec. 1975, Erişim: 15.03.2025
Bolt, Robert. “The Mission.” IMDb, 31 Oct. 1986, Erişim: 15.03.2025
Goldman, James. “The Lion in Winter.” IMDb, 30 Oct. 1968, Erişim: 15.03.2025
Bolt, Robert. “A Man for All Seasons.” IMDb, 16 Dec. 1966, Erişim: 15.03.2025
“1917.” Www.imdb.com, 2019, Erişim: 15.03.2025
Berger, Edward, et al. “Im Westen Nichts Neues.” IMDb, 28 Oct. 2022, Erişim: 15.03.2025
Nolan, Christopher, et al. “Oppenheimer.” IMDb, 21 July 2023, Erişim: 15.03.2025
Öne çıkan görsel MUBI’den alınmıştır.
