Netflix’in 23 Nisan’da izleyenlerle buluşturduğu sekiz bölümlük fantastik gençlik dizisi, yayımlandığı günden beri Netflix’in “top 10” sırasında yer alıyor. Bir epik fantastik serinin Eric Heisser‘ın yapımcılığı tarafından uyarlandığı bu dizi, aynı zamanda evrenin hayranları olan okuyucular için de büyük önem taşıyor. Shadow and Bone, yazarın Grisha evreninde geçen Gölge ve Kemik üçlemesinin hikayesi ve karakterleriyle Kargalar Meclisi ikilemesinin karakterlerini birleştirdiği bir dizi şeklinde yayımlandı.
Dizinin Konusu
Dizi, Alina Starkov’un (Jessie Mei Li) kendini bulmasını ve yıllardır süregelen karanlığı yıkmaya çalışmasını anlatıyor. Yıllardır ‘grisha’ denilen; etherealki, corporalki, materialki olarak üç sınıfa ayrılıp özel güçlere sahip, kefta adı verilen özel kostümlere sahip türden kaçmış, en yakın arkadaşı Malyen’den (Archie Renaux) ayrı kalmamak için kendi güçlerinin dahi farkına varamamış bir kız olan Alina, aslında bir kartograf. Ravka’nın geleceğini tehdit eden Karanlıklar Diyarı’ndaki sorunların büyümesiyle, Alina bir asker gemisine binip Karanlıklar Diyarı’na gitmek için yola çıkar. Bu yolculukta, kendisinin bir güneş elçisi olduğunu fark eder. Grisha evreninde inanılan bir kehanete göre, yalnızca bir güneş elçisi Karanlıklar Diyarı’nı kurtarabilir. General Kirigan (Ben Barnes), Alina’nın gücünü öğrendiğinde olaylar karışmaya başlar.
Öte yandan, tamamen ayrı bir yerde; Kerch’in bir adası olan Ketterdam’da bir suçlu çetemiz var. Bastonuyla ve eldivenleriyle Ketterdam’ın en bilinen hırsızı; Kaz Breeker (Freddy Carter),bıçaklarla arası iyi olan ve insanların yanında varlığını hiç fark ettirmeden bir hayalet gibi dolaşabilen İnej Ghafa (Amita Suman) ve silah kullanmakta usta olan Jesper Fahey’den (Kit Young) oluşan ve Kargalar adını verdiğimiz bu çetenin de dizi boyunca yapmaya çalıştığı şey bir milyon kruge için Alina Starkov’u kaçırmak.
Karakterler ve Olay Örgüsü
Olaylar ilk andan itibaren hızla başlıyor dizide. Keza kitap serisinde de öyle olduğunu söyleyebiliriz. Alina direkt olarak güneşi çağırabiliyor ama güneşi çağırmak ne anlama geliyor biz o sırada onu bilmiyoruz. Epik fantastik bir evreni anlattığı için başta adapte olmak, haritayı ve evreni çözmek zor gelebilir ama yapımcının ve yazarın tarzı gereği bunları ilerleyen bölümlerden sonra öğreniyor oluyoruz. Böylece biraz sabırla hikayedeki boşlukları çözebiliyoruz.
Tüm karakterler üç boyutlu yazılmış. Alina ve Malyen ikilisinin dinamikleri en başından beri fazla göz önünde tutulsa da ikisinin de birbirlerinden ayrı geçen zamanlarda birer karakter olduğunu ve Alina’nın içinde büyüyen gücü nasıl yavaşça ve hırslarıyla harmanlayarak kavradığını görüyoruz. Bunların yanında Karanlıklar Efendisi karakteri -General Kirigan- de bir kötü karakter olmayı ve motivasyonunu çok iyi taşıyor. Daha ilk gözüktüğü sahneden anlıyoruz bunu; Alina’ya daha da yakına gelmesini söylediği andan beri. Oyuncu bunun için Anthony Hopkins’in Kuzuların Sessizliği performansından ilham almış. Ben Barnes’ın karakterini iyi şekilde anladığını ve çıkardığı işin güzel olması gerektiğinin bilincinde olduğu aşikar. İlk beş bölümlük süreç evreni tanıtırken beşinci bölümden sonra evreni tanımak ve Karanlıklar Diyarı’ndaki çatışmaları, orayı yok etme çabalarını izliyor oluyoruz.
Küçük Saray’ın diğer üyeleri; Zoya, David, Genya, İvan… Hepsi aslında diğer sezonlarda kendini daha çok gösterecek karakterler olmalarına rağmen şimdiden kim olduklarına ve Genya-David gibi ikililerin dinamiklerine dair ipuçları vermişler. Genya karakteriyle terzileri, Zoya karakteriyle rüzgarın hakimlerini işlemişler aslında bu da grisha güçleri hakkında bilgilerimizi genişletiyor. Olayların içerisinde verilen kitap referanslarının da olması çok güzel detaylardı. Küçük Saray’daki tüm olayların Alina’yı gücüne ulaştıran küçük küçük tetikleyiciler olduğu aşikar.
Zaten tüm bu süreç boyunca savaşa hazırlanma çalışmalarını görüyoruz. Birinci Ordu kimdir, İkinci Ordu kimdir bunları öğreniyoruz çünkü Karanlıklar Diyarı’nı yok etmek için gereken tek şey bir güneş elçisi olsa da Karanlıklar Diyarı’na gitme sürecinin o kadar kolay olmadığını görüyoruz. Alina Starkov oraya canlı şekilde gitmek, orayı yok etmek zorunda ve bu onu bir azize –sankta– yapar.
Kargalar kısmına gelecek olursak, kitapta iki seri arasında zaman farkı olduğu için uyarlamanın en zor olan kısmı buydu. Fakat karakterleri oldukları gibi koyarak, hikayelerinin geçmiş zamanlarına yönelmişler ve oldukça güzel olmuş bu. “Kaz Breeker, Kirlieller lakabını almadan önce nasılmış?” gibi soruların cevabını da vermiş. Onların öyküleri sanki biraz daha farklı bir havada çizilmiş gibiydi, Alina’ya ulaşma süreçlerinden çok kendi yolları ve kendi arka planları verilmiş. İnej ve Tante Heleen arasındaki gerginlik, İnej’in inançları ve insanları öldürmeye olan korkusu, Kaz’ın Pekka Rollins için düşünceleri, Jesper’ın dizinin dinamiği ve komedisini daima ön planda tutması, Kaz ve İnej arasındaki o görünmez bağ gibi birçok detay diziyi ayakta tutmuş ve ana hikayenin yanında dizinin izlenebilmesi için de bir sebep vermiş. Yine de özellikle Kargalar adına konuşacak olursak, onların travmaları ve gelecekleri ve ileride onları neler beklediği gibi birçok şeyi bilmiyoruz. Bunları öğrenmemiz için bir bir ikinci sezon gelmesi şart. Tüm yolculuk boyunca Kaz karakterinin derinliklerine iniyoruz. Onun travmalarını ve kargalarına aslında ne kadar bağlı oluşunu, yine de bunu gösteremediğini görüyoruz ama asıl travması ne onu bilmiyoruz.
Diğer iki karakter Nina Zenik (Danielle Galligan) ve Matthias Helvar (Calahan Skogman) bize Fjerdalılar ve Grishalar arasındaki dinamiği ve nefreti yansıtan karakterler aslında. Bu iki ırk arasındaki savaşın özelliklerini zaman zaman General’in ağzından da duyuyoruz ve işte tam bu yüzden Alina Starkov korunmak zorunda. Çünkü Matthias gibi Fjerda’nın zorlu şartlarında yetişmiş bir drüskelle, Alina’yı yok etmek isteyecektir. Bu ikili ana hikayeden çok uzak bir yerde yaşasalar da şimdilik, ilerleyen sezonlarda Kargalar kulübünde olacaklarını biliyoruz. Bu ikilinin ilişkisi de şimdiden çok popüler olmuş durumda.
İlişkiler Arası Dinamikler ve Oyunculuklar
Genel olarak ikili ilişkiler içerisindeki dinamikler çok başarılıydı. Karakterlerin duygusal anlamda birbirlerine nasıl bağlandıklarını, çekildiklerini güzelce hissettirdiler seyirciye. Çünkü yanlış herhangi bir hareket, oluşturdukları bu çiftleri ve dolayısıyla karakterleri de mahvedebilirdi ama bunu yapmadılar. Kitapları okuyanlar için bazı karakterler için yapılan bu değişiklikler kimi zaman rahatsız etse de yalnızca dizi izleyenlerini etkileyip ilgilerini çektiklerini söyleyebilirler.
Kaz ve İnej. Ekranda onların birbirlerine yalnızca bakışlarıyla bile ne kadar bağlı olduklarını görebiliyoruz. İnej’in inancını ve Kaz’ın onu bir şekilde kurtardığını düşündüğünü ve Kaz’ın İnej’e her bakışında onun için hissettiklerinden bir tutam görebiliyoruz. İkisi birbirine güveniyor ve bu normalde yaptıkları bir şey değil. İkili arasında gözüken bazı gariplikler geçmiş travmalarıyla alakalı ve onlar bu sezonda gösterilmemiş ne yazık ki. İki karakteri canlandıran oyuncular da bu ilişkiyi öyle ustaca kavramış ki sözcüklere gerek kalmadan karakterlerini ve hislerini anlatabilir olmuşlar. Eğer inanç söz konusuysa, Fıçının hırsızı için inanılacak yalnızca bir kişi var; İnej Ghafa.
General Kirigan ve Alina. Alina kendini birden onun yanında bulduğunda ve General ona gücüyle ilgili teşvik eden cümleler kurduğunda Alina’nın gücü öyle büyüyor ki, karakterin bunun farkına varması da uzun sürüyor aslında. Kendi gücünün farkına vardığı süreçte Kirigan’ın yanındayken gücüne ulaştıktan sonra onun aslında kötü olduğunu fark edip ondan uzaklaşması daha çabuk oluyor. Bu bölümler boyunca Kirigan Alina’yı etkisi altına alarak güçlenmesini sağlıyor ve iyi veya kötü bir amacı olsun olmasın Alina’ya çok yardımı dokunuyor diyebiliriz. Onun da dediği gibi, ”Eğer senden ve benden güçlü bir şey varsa; bu biziz.”
Karanlıklar Efendisi aslında dizinin kötü adamı ve bunu açık şekilde belirtiyor beni düşmanın belle derken. Yine de Alina’nın zaman zaman ona çekileceğini ve buna engel olamayacağını izledik.
Alina ve Malyen. Dizi boyunca Alina’nın çocukluğu ve Malyen’e olan bağımlılığı ön planda aslında ve karakter gücünü de dostu için keşfediyor diyebiliriz. Aralarındaki ilişki Karanlıklar Efendisi ile olandan çok daha yumuşak ve çok daha eskiye dayanıyor. Birbirleri için feda ettikleri şeyler kitaptakinden çok daha fazla ve bu onları iyi bir çift yapıyor.
Matthias ve Nina. Düşman olmalarına rağmen Matthias’ın Nina’yı dinlerken değişen yüzü, vatanına duyduğu sevgi ve duygularıyla çatışması ve Nina’nın kendi gücünün bu kadar farkında olması onları harika bir çift yapıyor. Özellikle Matthias’ın Nina’yı kurtarması için bir saniye de olsa beklediği sahne onların dinamiklerini çok iyi açıklıyor. Bu kısımda izlediğimiz onların yalnızca geçmişleri, hikayeleri asıl şimdi başlayacak diyebiliriz.
Oyunculuklara geldiğimizde, öncelikle castın en başarılı olduğu nokta tartışılmaz şekilde hepsinin kitapları okumuş olması. Karakterler kitaplarda çok daha iyi açıklandığı için onların amaçlarını, yapmaya çalıştıkları şeyleri bilmeleri dizideki en iyi noktalardan biri. Dış görünüş olarak hepsi birebir, hiçbiri fiziken mükemmel değil ve bunun farkındalar. Herhangi bir sahnede kötü bir oyunculuk görmedik denilebilir. Oysa dizi içinde bilinen tek oyuncu Ben Barnes neredeyse. Buna rağmen diğerleri de usta oyunculuklar sergilemişler. Oyuncuların birbiriyle olan ilişkisi ve yakınlıkları da set arkasından yayımlanan görüntülerde ve röportajlarda oldukça belli oluyordu. Tüm bu yakınlığın da onları rollerine iyice bağladığını söyleyebiliriz.
Sinematografi
Kitaplarda da belirtiği üzere, Grisha evreni oldukça karanlık bir evren. Gözle görüldüğünde güzel bir estetik oluştumak zorundaydı. Netflix’in genel olarak efektler gibi konularda da çok başarılı olduğunu biliyoruz. Yapımcının daha öneki Bird Box, Arrival gibi işlerinde de temalar gayet güzel işlenmişti, bunda da şaşırtıcı olmayacak şekilde öyleydi. Ravka, Fjerda ve Kerch; Küçük Saray, Kum Denizi, Karanlıklar Diyarı…Tüm bunlar bizim dünyamıza ait olmayan, kendi kuralları ve şekilleri olup aynı zamanda kendi alfabeleri, kendi tanrıları ve kendi azizleri olan şeyler. Bu detayları yalnızca bir dizi üzerinden verebilmek zor; ellerinde fiziken hiçbir materyal olmayan bir kitle izliyor çünkü bunu ve yalnızca gözleriyle gördüğünde bunu anlaması gerekiyor. Bu yüzden görüntüler çok iyiydi, kitaptan alınmış birer betimleme gibiydi hepsi. Mekanlar arası geçişler de renklerle verilmiş, hangi köşenin Kerch hangisinin Ravka olduğunu anlamamız sağlanmıştı.
Tüm bunların sonunda, Grisha evrenini tanımamızı sağlayan ve uzunca bir savaşı başlatacak olan, güzel bir ilk sezondu. Uyarlama olarak hataları var mı yok mu tartışılır ama evreni hiç bilmeyen biriyseniz dahi izleyebilir ve bundan zevk alabilirsiniz. Okuduysanız ise hayal ettiğiniz tüm karakterleri, kostümleri içinde ve tüm olayları okuduğunuz haliyle izlemenizi sağlayacak güzel bir iş olmuş diyebiliriz. İzleyecek herkese şimdiden keyifli izlemeler dileriz!
