1980’lerin havasını bugün hâlâ hissettirmeyi başaran ve sade ama etkileyici müzik denince akla ilk gelen isimlerden biri şüphesiz ki Sade‘dir. Grubun şarkıları, vokalist Sade Adu‘nun kendine has sesi ve grubun farklı müzik tarzıyla birlikte yıllar sonra bile akıllarda kalmayı başardı. Özellikle “Smooth Operator” şarkısının son dönemlerde tekrar popüler olmasıyla birlikte zaten hiçbir zaman unutulmayan Sade, yeni nesil için de daha görünür bir hâle geldi.
Peki Smooth Operator’ın hikâyesi ne? İlk yayımlandığında nasıl karşılandı, nasıl popüler oldu ve bugün neden hâlâ popüler? Gelin birlikte bu şarkının izini sürelim.
Sade Kimdir?
Tam adı Helen Folasade Adu olan Sade, 1959 yılında Nijerya’da doğdu. Dört yaşındayken annesiyle İngiltere’ye taşınan Sade’nin kariyerindeki ilk adımı ise müzik değildi, üniversitede moda tasarımı okuyordu. Arkadaşlarının da ısrarıyla şarkı söylemeye başladı ve o dönemde Londra’da sahne alan Pride grubunda back vokal yapmaya başladı. Kariyerinin başında sahneye çıkmanın kendisi için çok stresli bir deneyim olduğunu söylese de zamanla bu korkusunu yendi ve aslında ileride kendi adını taşıyacak Sade grubunun da temelleri atılmış oldu. Sade Adu, sahneye çıktığında hissettiklerini şöyle anlatıyor:
“Pride ile sahneye resmen titreyerek çıkardım. Ama elimden gelenin en iyisini yapmakta kararlıydım ve konuştuğum şekilde şarkı söylemeye karar verdim çünkü önemli olan kendin olmaktır.”
Sade’nin İlk Adımları
Düşünülenin aksine Sade yalnızca tek bir kişi değil, bir grup. Adını grubun baş vokalisti Sade Adu’dan alıyor olsa da aslında Pride grubunda tanışan dört kişiden; Sade Adu, Stuart Matthewman, Paul Denman ve Andrew Hale‘den oluşuyor. Pride grubuyla turneye çıktıkları dönemde Sade Adu’nun muhteşem sesi ve sahnedeki duruşundan etkilenen birçok müzik şirketi ona bir teklifle gitti ancak Adu, gruptaki arkadaşlarını bırakmak istemeyip bunu reddetti. Tekliften aylar sonra ise yalnızca gruptaki üç arkadaşının da kendisiyle gelmesi şartıyla birlikte bir anlaşma sağlandı. Böylece Sade kuruldu ve bir müzik şirketi bünyesine girdi ancak hala bir albüm anlaşmaları yoktu. En başta ilk teklileri olan “Your Love Is King” yayımlandı ve İngiltere müzik listelerinde ilk onda yer alarak grubun hayatını değiştirdi. Çıkaracakları ilk albüm ise onlar için bambaşka bir sayfa açacaktı.
Smooth Operator’ın Hikâyesi
Sade‘nin 1984 yılında yayımlanan ilk albümünde, yıllarca herkesin aklında kalacak bir şarkı yer alıyordu: “Smooth Operator“. Bu şarkı grup için yeni bir şarkı değildi, hatta yazıldığında henüz Sade bile kurulmamıştı. Grup, hâlâ Pride’ın bir parçasıyken Sade Adu ve Pride grubundan arkadaşı Ray St. John beraber yazmıştı “Smooth Operator”ı. Önceden bir demo kaydı alınmış olsa da yayımlanmamış, Pride’ın konserlerinde Sade Adu tarafından seslendirilmişti. Bu konserlerden iki yıl sonra ise Sade’nin Diamond Life albümünde önce İngiltere’ye, sonra ise Amerika’ya tanıtılmış oldu.
Şarkının 1985 yılında ABD’de yayımlanmasıyla Sade için yeni bir dönem başladı, şarkı müzik listelerinde beşinci sıraya yükseldi. Grup üyelerinden Stuart Matthewman bir röportajında şarkının ABD başarısını şöyle anlattı:
“Erkek kardeşimin ‘Hiç kimse radyoda Smooth Operator’ı çalmayacak, bu gerçekleşmeyecek’ dediğini hatırlıyorum. Daha sonra beni telefonla aradı, o dönemde Miami’de çalışıyordu, ve bana ‘Bunu duymalısın’ dedi. Radyo kanallarında dolaşıyordu ve üç farklı kanalda, aynı anda Smooth Operator çalıyordu.”
“Smooth Operator”; etkileyici, karşı konulamaz ama bir o kadar da umursamaz ve manipülatif bir adamı anlatıyor. “Smooth Operator” ifadesini doğrudan Türkçeye çevirmek oldukça zor olsa da bu ifade ile şarkının merkezindeki adam, ne yaptığını bilen ve bunu çok iyi yapan, insanların duygularıyla oynayan biri olarak anlatılıyor.
He’s laughing with another girl
(Başka bir kızla gülüyor)
And playing with another heart
(Ve başka bir kalple oynuyor)
Placing high stakes making hearts ache
(Büyük riskler alıyor, kalpleri acıtıyor)
Zamanı Aşan Bir Şarkı
Günümüzde “Smooth Operator” hâlâ birçok kişi tarafından dinleniyor ama bunun tek nedeni çok iyi bir şarkı olması değil. Diğer birçok konuda olduğu gibi bunda da sosyal medyanın çok büyük bir etkisi var. 2020’lerin başında biraz nostalji trendi, biraz “estetik” videolara aranan fon müzikleri ile tekrar bir popülerlik yakaladı bu şarkı. Özellikle ünlülere yapılan editlerde sık sık duyulmaya başlandı, hatta Formula 1 pilotu Carlos Sainz ile resmen bütünleşti. Peki bu nasıl oldu?
Son yıllarda sosyal medyada trend olan bazı estetik anlayışları “Smooth Operator” gibi şarkıların yeniden gündeme gelmesine öncülük etti. Sessiz lüks, nostaljik şehir hayatı ve retro etkiler taşıyan diğer estetik akımlarının vazgeçilmez fon müziği oldu “Smooth Operator”. Bununla da kalmadı, sosyal medyada ünlüler için yapılan birçok editte de duyulmaya başlandı. Örneğin Formula 1: Drive to Survive belgeselinde pilotlardan biri olan Carlos Sainz‘in bu şarkıyı mırıldanırken duyulması ve sonrasında şarkıyı sahiplenmesiyle Sainz ve “Smooth Operator” bütünleşti. Sosyal medyada bir Carlos Sainz videosu görüyorsak şüphesiz ki müziği “Smooth Operator” olmaya başladı. Hatta şu anda o kadar bir bütün halindeler ki, eğer Pinterest‘te “Smooth Operator” diye arama yaparsanız Sade’yi değil, Carlos Sainz görsellerini görürsünüz.
Tüm bu sebeplerle “Smooth Operator” sadece 80’lerin sevilen bir şarkısı olarak kalmadı, yıllar sonra farklı anlamlar da kazandı. Şarkı, bugün 80’lerin nostaljisini taşırken aynı zamanda dönemin yeni trendlerine de uyum sağlayarak zamansızlığını bir kez daha kanıtladı.
Kaynakça:
- “Sade – Smooth Operator.” Genius, Web. Erişim Tarihi: 17.07.2025
- “Biography – Sade | Official Website for the British Iconic Band.” Sade | Official Website for the British Iconic Band, 25 Oct. 2018, Web. Erişim Tarihi: 17.07.2025
- Lovejoy, Hannah. “The Story of… ‘Smooth Operator’ by Sade.” Smooth, 10 Jan. 2022, Web. Erişim Tarihi: 18.07.2025
- Stuart “Cottonbelly” Matthewman: The Man Behind the Music of Sade, Sweetback, Maxwell and More – Thaformula.Com – Music. Web. Erişim Tarihi: 20.07.2025
- The Resurgence of “Smooth Operator”: Uncovering the Impact of Carlos Sainz and Fangirl Culture on an 80s Hit Song. Web. Erişim Tarihi: 22.05.2025
