“Yalnız insanlar birbirine benzer”
Mutlu Beraberlik filmi, sinema teknikleri ve estetiğe verdiği önem ile ünlü Wong Kar Wai‘nin 1997 yapımlı kuir aşk filmidir. Bu film üzerine Wong Kar Wai, 1997 Cannes Film Festivali En İyi Yönetmen ödülünü almıştır. Kameramanlığını Christopher Doyle’un yaptığı filmde oyuncular Tony Leung, Leslie Cheung, Chen Chang‘dir.
Filmin Konusu
LGBT bireylerin aşkını konu alması ve hiç kadın figür içermemesine rağmen aslında anlatılmak istenen cinsel kimliklerden bağımsız bir şekilde kendimizle özdeşleştirebildiğimiz “aşk” hikayesidir.
Başrollerimiz Po Wing ve Yui Fai farklı kişilik özelliklerine ve bağlanma şekillerine sahip karakterlerdir. Film, gitgelli ilişkileri olduğunu anlatan “Yeniden başlayalım” cümlesiyle ve sevişme sahnesiyle başlamaktadır. Dikkatimizi ilk sahneden masanın üzerindeki Iguazu şelalelerin hologramını içeren lamba çeker. Sonrasında Wing ve Fai’nin dalgalı ilişkilerini kurtarmak için Arjantin’deki Iguazu Şelalelerini görmeye karar verdiklerini öğreniriz. Lakin yolda bir aksaklık nedenli kaçıngan bağlanan Wing yine ilişkiyi yüzüstü bırakır. Devamında Yui Fai’nin fedakarlıklarıyla ilişki yeniden başlar ve kaçınılmaz bir şekilde Po Wing’in sadakatsizliğiyle sona erer.
Yalnızlığın nasıl da herkesi birbirine benzettiğini yalnızlaştıkça, Po Wing’in yaşadığı tarzda günübirlik ilişkiler yaşamaya başlayarak tecrübe eden Fai’yi bu sırada yeni bir aşk beklemektedir.
Wong Kar Wai Sineması
Sinema dalında görsel ve işitsel ögeleri birleştirip sinemayı sanat haline getiren Wong Kar Wai, ikinci yeni akımının öncüsü olmuştur. Yine bu teknikleri kullanan Quentin Tarantino, Wong Kar Wai’ye hayranlığını dile getirmiştir. Estetik kaygılar taşıyan yönetmen getirdiği yeniliklerle kendini tüm dünyaya tanıtmayı başarmış ve 59. Cannes Film Festivali’nde jüri başkanı olarak görev alan ilk Çinli yönetmen olarak tarihe geçmiştir. Chunking Ekspresi, Gözyaşları Aktıkça, Aşk Zamanı ünlü filmlerinden birkaçıdır.
İş hayatına grafik tasarımcısı olarak başlayan ve kariyerini hem yönetmenlik hem de senaristlik yaparak devam ettiren Kar Wai’nin aynı oyuncularla çalışmaya özen gösterdiği dikkat çeken bir diğer özellik olmuştur. Yetenekli oyuncularıyla filmlerine kalite katan yönetmen bu durumu sadakat göstermek olarak nitelendirmiştir.
Yönetmenin filmleri drama kategorisinde ele alınsa da arabesk bir acıdan çok buruk hüzünlere ev sahipliği yapan filmlerdir. Ahlaki değerleri önemseyen Wong Kar Wai bunu tüm filmlerinde bir şekilde empoze etmeyi başarmıştır. Filmleri ders vermek niteliğinden çok yol gösterici olma eğilimdedir. Bu denli dengeyi tutturabilmesi bir kez daha izleyiciyi büyüler.
Dikkat! Yazının bu bölümü bolca spoiler içerir!
Spekülasyonlar ve Metaforlar
Film Fai’nin bakış açısıyla çekilmiş olup siyah-beyaz sahnelerden renkli sahnelere geçiş Fai’nin mutlu olduğu anlarla olmuştur. Karşılıklı aşk yaşayabilmek ve sevilmek Fai’yi de renklendirmiştir. Fai Arjantin’den ayrılmadan önce tek başına Iguazu Şelalelerine gider. Yol boyunca ara ara siyah-beyaz sahneler yer alır. “Çok üzgündüm, buraya birlikte gelmeliydik.” diyerek son hüzünlerini dillendirir. Bu nedenle yol ara ara siyah-beyaz çekilmiştir.
Fai şelaleye giden yolda kaybolduklarında “O gün nerede olduğumuzu hiçbir zaman bilemedim” derken Wing’in Fai’yi terk etmesi üzerine sözlerini şöyle devam ettirir: “…ilişkiye ara vermemiz gerektiğini ve bir gün tekrar başlayabileceğimizi söyledi, ‘başlamak’ onun için farklı anlamlar taşıyordu” Belki de Wing’le olan ilişkisinde kaybolduğunu anlamıştı… Ardından renkli şelale sahnesi ve müziğin ahengiyle ‘kendini kaybedip küllerinden doğma’ hissi yüreğimizi sarar. Filmin sonlarına doğru Wing’e metaforik olarak vedalaşmaya şelalelere gitmesi, şelalenin ‘yeniden doğuş’ sembolü olarak kullanıldığını kavramamızı sağlar.
Fai ve Wing’in ayrılıklarından sonra ilk karşılaşmalarının tango dansının doğduğu Buenos Aires‘te bir tango barda olması manidardır. Artık Fai ile Wing’in ilişkisi tangoya döner, üç ileri bir geri bazen 2 ileri 2 geri gibi tutkulu duygusal dalgalanmalar ritim bulur. Wai görsel ve işitseli bir kez daha harmanlamış olmakta, Fai ve Wing’in dans sahnesi ile filme farklı bir estetik katmaktadır.
Wing geceleri sigara alma bahanesi ile başka erkeklerle takılmasını önlemeye çalışan Fai bir gün eve ellerinde bolca Le Mans sigara paketleri ile döner. Fai sigara markası ile Wing’in yalanlarını yutmadığını anlatmaktadır. Bağlanmayı özgürlüğünü kaybetmek olarak düşünen Wing ise öfkesini sigaralardan çıkarmaktadır. Fai ise Wing’in pasaportuna el koyarak özgürlüğü kaybetmenin gerçekte nasıl olduğunu Wing’e öğretir. Fai Wing’ten tamamen vazgeçtiğinde, Wing hatasını anlar. Eski günlere dönmek istemektedir, lakin artık Fai yoktur. Fai’nin eski dairesini kiralar, bir sürü Le Mans sigarası alır ve Fai’nin daha önce dizmiş olduğu gibi dizer. Geç kalınmış bir bağlılık yemini etmektedir.
Gelelim Chang ile ilişkilerine… Wing ile ilişkisi, latincede dokunmak anlamına gelen, tango dansıyla bağdaştırılmıştı. Chang ile, daha çok yeni olan ve henüz ‘paslaştıkları’, ilişkisinin ise futbol ile özdeşleştirildiğini görürüz. Chang ile Fai’nin bütün dokunuşları da futbol ile olmaktadır.
Küçükken gözlerinde kusur olduğu için işitme duyusu çok gelişmiş olan Chang fotoğraf yerine ses depolamakta ve adeta kulaklarıyla görmektedir. Zannımca yönetmenin öncüsü olduğu ikinci yeni hareketini betimleyen en güzel sahnedir.
Fai, Chang’ten hoşlanmakta lakin Wing’i de yüreğinden atamamaktadır. Bu sahneler “3 Amigos” isimli barda çekilmektedir. Vurgulanan amigo kelimesi latince sevmek fiilinden türemiştir.
Fai, Wing ile son karşılaşması umumi tuvaletlerde günübirlik ilişkiler yaşarken olur. “Ben senin gibi değilim” derken gittikçe Wing’ benzediğini anlayan Fai, “Yalnız insanlar birbirine benzer” der. Fai’yi hatırlayan Wing ise yine “Yeniden başlayalım” der. Mezbahayı temizlerken bilinçaltını temizleyen, kader döngüsünü kırmak ve artık mutlu olmak isteyen Fai, “Po Wing’e bu kez izin vermeyeceğim” der. Wing ise Fai’yi çok özlemekte, zengin adamlarla dans ederken Fai’yi hayal etmektedir. Fai’nin battaniyesine sarılıp koklar ve ağlar. İlişkilerinin dinamiğini simgelen masa lambasını tamir eder. Fakat ne yaparsa yapsın Fai yoktur. “Ne ekersen onu biçersin.”
Chang güney kutbunda bulunan, dünyanın sonu diye nitelendirdiği Ishuaia‘ ya gider. Filmdeki en çok sevilen ve hatırlanan metafor olan Ishuaia’daki mutsuzlukların geride bırakıldığı, gönül yaralarının sarıldığı deniz fenerine gider. Fai’nin sözcüklerden ziyade ağlama sesleriyle hüznün saf halini içeren ses kaydını açarak Fai’nin mutsuzluğunu bırakır. Burada Wong Kar Wai yeni bir ilişkiye başlamadan önce travmalarımızdan ve eski aşkların bıraktığı duygusal yüklerden arınmamız gerektiği mesajını verir.
Wong Kar Wai her ne kadar filmin sonunu bize bırakmış olsa da Fai’nin Chang’ın ailesini görmeye gitmesi, panodaki kartvizitten Chang’ın nerede olduğunu anlaması ve filme ismini veren The Turtles‘in Happy Together şarkısıyla filmin bir durakta son bulması Fai ile Chang’in kavuşacağını düşündürür. Aynı zamanda karşılıklı alma-verme dengesini koruyabildiğimiz; huzur, güven ve tutku içeren; her iki tarafın da mutlu olduğu bir beraberliğin mümkün olduğunu belirtir.
Ekstralar
Fai’nin “Hong Kong ve Arjantin dünyanın iki ayrı ucunda. Acaba Hong Kong baş aşağı nasıl görünüyordur” dedikten sonraki baş aşağı yapılan Hong Kong çekimleri Tony Leung‘un fikridir.
Söz yazarlığı ve solistlik de yapan, Wing’i oynayan Leslie Cheung çekimden 5 yıl sonra bir otelin 24. katından atlayarak intihar etmiştir. Araştırmalardan sonra depresyon sebebiyle intihar ettiği ortaya çıkmıştır.
Düzeltilmiş görüntü kalitesiyle izlemek isteyenlere Mubi‘yi tavsiye ederiz. Fragman ise ektedir:
Kaynakça
Wannart. “Mutlu Beraberlik (Happy Together)”. Erişim:10/09/2023. Web
Medium. “Happy Together/Mutlu Beraberlik”. Erişim:10/09/2023. Web
Dialmformovie. “Wong Kar Wai Sineması”. Erişim:10/09/2023. Web
Sinefil. “Mutlu Beraberlik (1997)”. Erişim:10/09/2023. Web
Filmhafizasi. “Happy Together: Yeniden Başlayalım Mı?”. Erişim:10/09/2023. Web
Sinemalar. “Kar-Wai Wong”. Erişim:10/09/2023. Web
Sinematek. “Aşk Zamanı (Faa Yeung Nin Wa)”. Erişim:10/09/2023. Web
Filmschoolrejects. “The Expression of Inanımate Objects in Wong Kar Wai’s ‘Happy Together’. Erişim:10/09/2023. Web
Roxycinemanewyork. “Roxy Reelnes: Happy Together”. Erişim:10/09/2023. Web
Screenmusings. “Happy Together (1997)”. Erişim:10/09/2023. Web
Dayigeziyor. “Iguazu Şelaleleri Seyahat İpuçları: Gitmeden Önce Bilmeniz Gereken 15 Şey”. Erişim:10/09/2023. Web
Mubi. “Happy Together”. Erişim: 10/09/2023. Web
