Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, Ulu Önder’imiz Mustafa Kemal Atatürk her zaman ileri görüşlülüğü ile anılan bir lider olmuştur. Giyim tarzı ve modaya yaklaşımı da bu özelliğini desteklemiştir. Mustafa Kemal Atatürk‘ün giyimi zamansız olmanın yanı sıra onun hayatından ve karakterinden de ipuçları taşımaktadır. Bu yazıda da Mustafa Kemal Atatürk’ün giyimindeki ipuçlarını inceleyeceğiz.
Kusursuz Giyimi
Mustafa Kemal Atatürk, bir Dünya lideri olarak halkla beraberken de önemli diplomatik görüşmeler yaparken de çiftlikteki bir dinlenme gününde de hep kusursuz bir giyime sahip olmuştur. Giydiği kıyafetlerin uyumunun yanı sıra kullandığı aksesuarlar, ayakkabılarının kıyafetiyle uyumu ve cep mendilinin rengine kadar tüm kombinlerini ince bir matematiksel hesaplamayla hazırlamıştır.
Kusursuz bir şekilde ütülenmiş tertemiz giysiler giyen Atatürk, her kıyafetinde mutlaka ceketinin cebinde bir cep mendili ve yeleğine bağlı bir köstekli saat bulundurmuştur. Ayrıca kıyafetleriyle giydiği ayakkabının renginin uyumlu olmasına çok önem vermiştir. Kullandığı ayakkabılar kahverengi, siyah ve beyaz renklerinde olup şık ve günlük olacak şekilde iki çeşittir. Atatürk’ün giyimine dair sıra dışı bir bilgi ise çorap jartiyeri kullanmış olmasıdır. Atatürk çoraplarının dahi kırışık olmamasını istemiştir. Bu nedenle çoraplarını dümdüz, gün boyu ütülü gibi göstereceği için çorap jartiyerleri kullanmıştır.
Büyük Lider’in en sade kıyafetinde bile bu kadar özen göstermesi bizlere onun hakkında birçok ipucu verir. Birçok savaştan galip çıkmayı başarmış önder zihin yapısı ve detaycı düşünme tarzı kıyafetlerine de yansımıştır. Bunun yanında kıyafetlerindeki bu özenden onun ne kadar mükemmeliyetçi bir insan olduğu da anlaşılır. Atatürk’ün düşünme yöntemi ve mükemmeliyetçiliği, kıyafetlerini hazırlamasındaki detaylı süreç ve onların tertipli olmasını istemesiyle bizlere kendini belli eder.
Görüşlerini Giyimiyle Temsil Etmesi
Biz her nokta-i nazardan medeni insan olmalıyız. Fikrimiz, zihniyetimiz, tepeden tırnağa kadar medeni olacaktır.
Mustafa Kemal Atatürk
1925 yılında Şapka ve Kıyafet Devrimleri ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını Batılı bir giyim tarzına yönlendiren Mustafa Kemal Atatürk, kendisi de Batılı giyim tarzını benimseyerek halkı özendirmiştir. Çünkü o bir fikri halkına aşılayabilmek için bir lider olarak kendisinin örnek teşkil etmesi gerektirdiğini bilen bir dâhidir. Bunun yanında görüşlerini giyimine yansıtarak sahip olduğu tutarlılığı da yansıtmıştır
Şapka Devrimi’nin ardından hemen hemen her kıyafetinde bir şapka takan Mustafa Kemal Atatürk, bir köye gittiğinde yedi köşeli kasket takarken resmi bir davette başka bir şapka takmıştır. Sırf Türkiye Cumhuriyeti’ne şapka yeniliğini getirdiği için her durumda aynı model şapkayı kullanmamış, konuma göre model uygunluğunu da derinlemesine hesaplamıştır. Bu ise onun detaylı düşünce yapısını yansıtan bir diğer noktadır.
Özel olarak diktirdiği giysilerin kumaşlarını ilk önceleri yurt dışından temin ederken daha sonra Sümerbank‘ın kurulmasına öncülük ederek yerli modayı da desteklemiştir. Sadece Batı’ya uygun bir moda görüşüne özenmekten çok daha öte bir anlayışa sahip olduğu buradan anlaşılır. O aslında Batı’nın giyim tarzının, bu şıklığın zamansızlığını Türkiye Cumhuriyeti’ne yerli kaynaklarla üretilerek yayılmasını hedeflemiştir.
Liderliğinin Yansımaları
Mustafa Kemal Atatürk’ün Dünya çapında bir lider olduğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu olarak sahip olduğu güç apaçık ortadadır. Bu gücü kıyafetlerine de yansıtan Mustafa Kemal Atatürk hem bir devletin lideri olduğunu hem de onun sahibi olmadığını hiçbir söz söylemeden giyimiyle anlatmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün hiçbir kıyafeti lacivert renkte olmamıştır. Birçok takım elbisenin lacivert renk tonlarında kullanımı yaygın olsa da o her zaman siyah giyinmeyi tercih etmiştir. Moda dünyasında siyah her zaman bir lider rengi olarak tanımlanmıştır ve Mustafa Kemal Atatürk’ün takım elbiselerinde sıklıkla tercih ettiği bu renk onun gücünü kıyafetleriyle yansıtmıştır. Ayrıca özellikle kış aylarında pelerin giymiştir. Siyah rengi gibi pelerinler de kahramanlığı ve gücü temsil etmektedir. Böylelikle yakıştırması ve ağırlığını taşıması çok zor bir parça olan pelerin ancak Mustafa Kemal Atatürk gibi bir lider tarafından asaletle taşınabilmiştir.
Kıyafetlerinde gücünü ve liderliğini yansıtmasının yanı sıra alçak gönüllülüğünü de yansıtmıştır. İran Kralı’nı ağırlayacağı bir yemekte bir frak giymiş ve yemek boyunca görevli olacak garsonlara da frak giydirmiştir. Frak o dönemde genellikle devlet başkanları tarafından giyilen bir parçadır. Mustafa Kemal Atatürk tüm çalışanlarıyla birlikte frak giyerek İran Kralı’na devletin sahibi olmadığını, tüm milletinin bu devletin sahibi olduğunu göstermiştir.
Kendisini Çok İyi Tanıması
Birçok kıyafetini en ince detayına kadar tasarlayıp, özel terzisi Levon Kordonciyan’a diktiren Mustafa Kemal Atatürk bir modacı kadar vizyon sahibi bir liderdir. Kendisine neyin yakışıp neyin yakışmayacağını bilmiş ve hep buna göre giyinmiştir.
Böbrekleri rahatsızken belini sıcak tutmak için terzisine özel, yün bir yelek çizip vermiş ve bu yelek hala Kordonciyan’ın mirasçısı terziler tarafından dikilmektedir. Sadece böyle durumlarda da değil giyiminin özeni için dahi spor, şık, günlük kıyafetlerini kendisi tasarlamıştır. Çünkü kendisinin farkında olan, kendisine dışarıdan bakabilme olgunluğuna sahip olan biridir.
Tüm takım elbiselerinde, gerek kendisi tasarlasın gerek terzisi, dikkat ettiği çok önemli bir nokta vardır: Ceketin slim-fit (dar, üste yapışan) olması ve pantolonların geniş olması. Kendisi, boyunun uzun olmadığını bildiğinden daha uzun durmak adına pantolonlarını mutlaka bol diktirmiş ve ceketini dar tutarak kıyafetlerin içinde kaybolmaktan kurtulmuştur. Bu durum Mustafa Kemal Atatürk’ün kendisiyle ne kadar barışık olduğunu gösterir. O bu durumu dert edinmek yerine bir çözüm bulmayı tercih etmiştir. Aynı ülkeyi kurtarırken yaptığı gibi.
Savaşta yok olmaya mahkum bir ülkeyi sıfırdan yaratan, karşılığı asla ödenemeyecek emekleriyle Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Mustafa Kemal Atatürk; müthiş bir lider olmasının yanında benzersiz bir kişiliğe de sahiptir. Birçok kıyafetiyle de bu kişilik özelliklerini yaratan Mustafa Kemal Atatürk her zaman en şık giyinen erkek olarak anılacaktır.
Kaynakça:
“Şapka İnkılabı”. Atatürk Ansiklopedisi. Web. 06.04.2024
“Atatürk’ün Giyim Tarzı”. Hürriyet. Web. 06.04.2024
“Putting on your “red cape””. CUInsight. Web. 06.04.2024
