Murphy Kanunları: Bir Talihsizlik mi? Olasılık mı?

“Eğer bir işi halletmek için birden fazla olasılık varsa ve bu olasılıklardan biri istenmeyen sonuçlar veya felaket doğuracaksa; kesinlikle bu olasılık gerçekleşecektir.” Temel olarak bu yapıya dayanan bir dolu düşünce ortaya çıkmış ve bunlara Murphy Kanunları denilmiştir. Peki ya bu Murphy Kanunları nedir? Bir Talihsizlik mi? Olasılık mı?

Farklı şekillerde çıkış hikayelerinin olduğu ortaya sürülen bu olayın en yaygın bilineni ise: Bir kişinin bir çarpışmada ne kadar ani yavaşlamaya dayanabileceğini görmek için tasarlanan bir proje üzerinde çalışması sonucu ortaya çıkar. Adını mühendis ve kaptan olan Edward A. Murphy‘den alan Murphy Kanunları, 1949’da Kuzey Üssü’nde Edwards Hava Kuvvetleri Üssü’nde doğdu. Ana olarak “Bir şeyin ters gitme olasılığı varsa, ters gidecektir.” mantığıyla başlayan bu fikir silsilesi pek çok alanda zamanla etkisini gösterdi.

1949 yılında Edward Murphy bir proje için mühendis olarak test alanında bulunuyordu. Çok pahalı olan bu deney sırasında denek üzerine 16 adet ölçüm cihazı bağlandı. Birisinin tüm cihazları yanlış bir yöntemle bağlaması, deneyin başarısız olmasına yol açtı. Bu deneyim Murphy’nin temel kanununu oluşturmasını sağladı. Yüklenicinin proje yöneticisi yaşanan olaylarla birlikte bir yasalar listesi tuttu ve buna “Murphy Yasası” adını verdi. Aslında, yaptığı şey, yıllardır var olan eski bir düşünceyi daha basit bir biçimde ele alıp ona bir isim vermekti.

Havacılık ve uzay üreticileri onu aldı ve önümüzdeki birkaç ay boyunca reklamlarında yaygın olarak kullandı ve kısa süre sonra birçok haber ve dergi makalesinde alıntılandı. Böylece Murphy Yasası herkes için doğdu.

Edward A. Murphy Jnr.’a göre, Murphy Yasasının gerçek ve orijinal şekli: “Bir şeyi yapmanın iki veya daha fazla yolu varsa ve bunlardan biri felaketle sonuçlanırsa, birileri o şekilde yapar.” idi.

Murphy Yasası olumsuzluklar etrafında toplanmış olsa da oldukça farklıdır, aslında bir umut mesajıdır. Sizi sadece işlerin ters gidebileceği konusunda uyarmakla kalmaz, hatta Murphy Yasası’nın gerçekten gerçekleşmesini imkansız kılmak için bunların etrafından nasıl dolaşabileceğinizi bile söyler. Bazıları için bir talihsizlik olarak hayatlarında yerini alsa da yaşananlar olaylarda ele alındığında belki de sadece bir olasılık elemanıdır. Aslında bize olayla ilgili farklı bir olasılık göstererek farklı bir yol ortaya koyar.

Murphy’nin Altın Kuralı: Parası olan kanunu yapar.

Murphy Felsefesi: Gülümse. Yarın daha kötü olacak.

Murphy Değişmezi: Dünyadaki nüfus sürekli artar ama toplam zeka sabit kalır.

Murphy Kanunları’na göz atacak olursak:

Murphy Kanunları’nın diğer örneklerine bakalım:

1.Murphy’nin Araştırma Yasası: Yeterli araştırma, teorinizi destekleme eğiliminde olacaktır.
2.Murphy’nin Fotokopi Makineleri Yasası: Bir kopyanın okunabilirliği, önemi ile ters orantılıdır.
3.Murphy’nin Açık Yol Yasası: Rastgele yerleştirilmiş tek yönlü bir köprünün olduğu çok uzun bir yol olduğunda ve bu yolda sadece iki araba olduğunda, aşağıdakileri takip eder: (1) iki araba içeri giriyor. zıt yönlerde ve (2) her zaman köprüde buluşacaklar.       
4.Murphy’nin Termodinamik Yasası: Baskı altında işler daha da kötüleşir.               
5.Murphy Kanunlarının Kuantizasyon Revizyonu: Her şey bir anda ters gidiyor.         
6.Değeri ile doğru orantılı olarak zarar görür.                                                 
7.Raylara bakarak trenin hangi yöne gittiğini asla bilemezsiniz.                                         
8.Mantık, güvenle yanlış sonuca varmanın sistematik bir yöntemidir.                                 
9.Teknoloji, anlamadıklarını yönetenlerin egemenliğindedir.                                               
10.Uzman, hiçbir şey hakkında kesinlikle her şeyi bilene kadar, gitgide daha az şey hakkında daha çok bilen kişidir.                                                                           
11.Tüm büyük keşifler yanlışlıkla yapılır.                                                                 
12.Hiçbir şey programa göre veya bütçe dahilinde inşa edilemez.                           
13.Yönetimin ilk efsanesi var olduğudur. 

Yukarıda vermiş örneklerle kalmayıp hayatımız farklı alanlarında farklı murphy kanunları vardır. Yani Murphy her yerde.

Murphy Kanunu’nun Tersi

Kısaca, “Bir şey ters gidebilirse, ters gider.” mantığı ile yaklaştığımız Murphy Kanunları’nın aksine olgulara ve olaylara daha optimist yaklaşan bir kanun olduğunu biliyor muydunuz?

Yhprum Kanunu olarak adlandırdığımız ve özet olarak “Çalışabilen her şey, çalışır.” mantığı ile ele aldığımız bu kanun, Murphy Kanunları’nın tersidir (Yhprum, Murphy kelimesinin tersidir).

Günümüzde Murphy Kanunları kadar göz önünde görmese de Yhprum Kanunları’nın başlıca kuralları şu şekildedir:

1.Bir şeyin olma ihtimali varsa muhakkak olur
2.Çalışabilen her şey çalışır
3.Çalışamayan sistemler yine de bazen çalışır