Miryokefalon Zaferi, Anadolu Selçuklu Devleti’nin kuşkusuz en önemli anlarından biridir. Her şey Tuğrul Bey’in Anadolu Selçuklu Devleti‘nin başına geçmesi ve kardeşi Çağrı Bey’i 1015 yılında keşif amacıyla Anadolu’ya göndermesiyle başladı. Anadolu’yu Türkleştirme ve İslamlaştırma amaçlı yapılan keşif, 1021 yılında Çağrı Bey‘in Anadolu’nun sefer için müsait bir yer olduğunu söylemesiyle hız kazandı. 26 Ağustos 1071 yılında Sultan Alp Arslan ile Bizans İmparatoru Romanos Diogenes (Romen Diyojen) arasında gerçekleşen Malazgirt Savaşı Anadolu’nun kapılarını Türklere açtı. Ardından Miryokefalon Savaşı‘nda kazanılan zafer Türklerin Anadolu’yu kalıcı olarak yurt haline getirdiğini göstermiştir.
Miryokefalon Savaşı Nasıl Başlamıştır?

Miryokefalon Savaşı 17 Eylül 1176 senesinde, Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı II. Kılıç Arslan ile Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos arasında, bugünkü Ankara’da Miryokefalon kalesinde başlamıştır. Savaş başlamadan Sultan II. Kılıç Arslan, çevre yörelerden ve halktan destek aldı. Ordunun en deneyimli emirleriyle görüştü. Bizans İmparatoruna barış teklifleri gönderdi. İmparator teklifleri reddetti ve ancak Konya’yı alırsa barış yapılabileceğini söyledi.
Miryokefalon Savaşı Nedenleri Nelerdir?

Bizans eski gücüne kavuşmak istiyordu. Selçuklular Bizans’ı tehdit eder hale gelmişti. Türkmenler Bizans topraklarına saldırılar gerçekleştirmeye devam ediyordu. Bu yüzden de Bizans Devleti Anadolu’daki Türk varlığına son vermek istemişti. Böylece 1159 yılında Çukurova (Kilikya) Ermenileri üzerine bir sefere çıkmış ve onları Bizans İmparatorluğu’na bağlamıştı. Bundan sonra Musul Atabeyi Nureddin Mahmud Zengi ile anlaştı.
Savaş Sırasında Ne Oldu?

İmparator I. Manuel, Musul ile anlaşma yaptıktan sonra, İstanbul’da bir isyan haberini almıştı ve oraya en kısa yoldan gitmek için Anadolu Selçuklu topraklarından geçmişti. Fakat Türkmen birliklerinin vur-kaç taktiğiyle karşılaşınca ordusu ağır bedeller ödedi. Ertesi yıl ordusuyla Eskişehir’e kadar geldi. Yine Türkmen birlikleriyle karşılaştı. Hem Türkmenler hem de sefer mevsiminin bitişinden ötürü tekrar eli boş bir şekilde İstanbul’a döndü. Anadolu Selçuklu kuvvetleri ise önce Denizli ve Isparta’ya, ardından Bafra ve Ünye bölgelerine başarılı akınlar gerçekleştirdi. Bu durum karşısında I. Manuel, Antakya’yı ele geçirmek, kutsal toprakları korumak ve ittifakını daha da güçlendirmek için Türkleri Anadolu’dan atmalıydı.
I. Manuel, ordusuyla önce Anadolu’ya, sonra Balıkesir, Alaşehir, Laodikeia (Denizli)’ye geçerek Miryokefalon kalesine akınlar başlattı. O sırada Anadolu Selçuklu kuvvetleri, büyük gruplar hâlinde Bizans kuvvetlerine baskınlar düzenliyordu. Çıkan hastalıklardan birçok Bizans askeri öldü. II. Kılıç Arslan, İmparatora birçok barış teklifinde bulundu. Fakat Manuel hepsini geri çevirip savaşmaya devam etti. Türkler, Miryokefalon kalesinin yakınlarındaki Tzibritze Geçidi’ne ani bir saldırı düzenledi. Geçitten çıkamayan Bizans ordusu paniğe kapıldı. Sadece savaşa katılan İmparator Manuel, muhafız kuvvetlerinin yardımıyla çıkışı bulabildi.
Miryokefalon Savaşı Sonucunda Ne Oldu?

İmparator I. Manuel her ne kadar önlem almış olsa da Türkmenlerin vur–kaç taktiği Bizans İmparatorluğu’nun kaybetmesine neden olmuştur. Böylece Anadolu tamamen Türklerin yurdu haline gelmiştir. Türklerin savunma dönemi sona ermiş, saldırı politikasına geçilmiştir. Bizans’ın ise savunma dönemi başlamış, saldırı dönemi sona ermiştir. Kaybeden Bizans İmparatorluğu ve kazanan Anadolu Selçuklu Devleti arasında imzalanan barış antlaşmasına göre iki devlet arası sınır Eskişehir ve Kütahya olacaktı. Bizans İmparatorluğu vergiye bağlanmıştı. Anlaşmaya göre I. Manuel İstanbul’a dönüşünde tekrar yaptırılan Sublaion ve Dorylaion kalelerini yıktıracaktı. Fakat İmparatorun sadece Sublaion Kalesi’ni yıktırması, iki ülke arasında tekrar sorunlar çıkmasına neden oldu.
Savaşın Önemi Ne?

Savaşın en önemli sonucu Anadolu topraklarını bir daha hiçbir imparatorluğun Türklerden geri alamayacağıdır. Savaş sonucunda Anadolu toprakları için “Türkiye” adı kullanılmaya başlanmıştır. Türklerin Malazgirt Savaşı sonucunda kazandığı Anadolu, bu savaşla kalıcı yurt haline gelmiştir.
Kaynakça
- The Editors of Encyclopaedia Britannica. “Battle of Myriocephalon”. Encyclopedia Britannica, 20 Jul. 1998, Web. Accessed 14 October 2025.
- Yıldız, Umut. Miryokefalon Savaşı- Lisans Bitirme Tezi. 1921.
- Kapak Görseli: tarihikadim.com