Roma mitolojisi, Yunan mitolojisi ile birçok konuda benzerlik gösterse de kendi özelliklerini yansıtması yönü ile oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Pantheon tapınağında ilk sırada Jüpiter yer alırken ikinci sırada Mars bulunmaktadır. Yunan mitolojisinde kendisine karşılık olarak Ares’i bulunduran Mars, Roma savaş tanrısı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Mars’ın Savaş Tanrısı Olarak Anılması
Roma mitolojisinin Yunan mitolojisi ile daha da kaynaşıp Ares ile özdeşleştirilene kadar Mars, savaşın yanı sıra bereket ve tarım ile ilişkilendirilen bir tanrıydı. Daha sonra Ares ile özdeşleşmiş ve Yunan mitolojisinde Ares nasıl tanımlandıysa Mars da o şekilde tanımlanmıştı. Ancak bir fark vardı ki o da Mars’ın Ares’ten daha güçlü bir karaktere sahip olmasıydı. Ares, Yunan mitolojisinde arka planda kalmış bir tanrıyken Mars en önemli ikinci tanrı olarak bilinmektedir. Savaşın ve kazanmanın oldukça önemli görüldüğü Roma tarihinde, halkını korumak gibi yüce bir görevi bulunmaktadır ve bunu başarılı bir şekilde yerine getirmektedir. Mars, Ares’ten daha güçlü, daha erdemli ve daha olgundur.
Savaş tanrısı Mars, güçlü kişiliği sayesinde herhangi bir savaşı kazanacağı söylenen bir tanrıdır. Ordusunu iyi komuta eder ve kazanmak için her şeyini ortaya koyar. Bu, kişiliği ile alakalı olarak söylenen şiddeti ve kazanmayı sevmesi ile eşleşmektedir. Mars, Roma halkının kurtarıcı tanrısı ve koruyucusudur.
Mars Hakkında Mitler
Jüpiter ve Juno‘nun oğlu olan Mars’ı önemli kılan bir husus, Roma’nın kurucuları olarak bilinen Remus ve Romulus ikizlerinin babası olduğu yönündeki mittir. Efsaneye göre, Kral Numitor’un kızı Rhea Silvia, Mars tarafından tecavüze uğrar. Bunun sonucunda, daha sonra Roma’yı kuracak olan Remus ve Romulus ikizleri doğar. İkizler, Roma tarihi için oldukça önemli olduğundan dolayı bu mitte Mars da kendine yer bularak önemli bir figür haline gelmiştir.
Mars hakkında tek efsane bu değildir. Romalı şair Ovid’in Fasti eserinde yer alan hikâyeye göre Mars, bilgelik ve zanaat tanrıçası olan Minerva ile evlenme niyetindedir ancak Minerva buna pek sıcak bakmaz ve ilgilenmez. Bunun üzerine Mars, yılların tanrıçası olarak bilinen Anna Perenna‘dan yardım ister. Başlarda yardım etmeye gönüllü olmayan tanrıça daha sonra Mars’tan hoşlanarak ona yardım etmeye karar verir. Minerva’nın evlenmeye karar verdiğini iddia eder ve kendisi kılık değiştirerek Mars ile evlenir.
Festivaller
Mars, uğruna festivaller ve törenler yapılan bir tanrıdır. Bunların en önemlileri, adını vermiş olduğu yılın üçüncü ayı olan mart ayında yapılmaktadır. Bunun sebebi mart ayının askeri seferlerin hazırlıklarının başlandığı ve tarım sezonunun açıldığı ay olmasıdır. Ekim ayı da askeri seferlerin ve tarım sezonunun sona ermesi nedeniyle festivallerle dolu geçen bir aydır. İlk festival, 27 Şubat’ta gerçekleşen Equirria‘dır ve bu 14 Mart ve 15 Ekim tarihlerinde tekrarlanmaktadır. Mart’ın 1’inde Feriae Marti, 17’sinde ise Agonium Martiale festivalleri Mars’ın merkezi olduğu diğer festivallerdir.
Bunların yanı sıra, Roma halkının koruyucuları olarak kabul edilen antik tanrı üçlüsünün adına düzenlenen festivaller de vardı. Jüpiter, Quirinus ve Mars’tan oluşan bu üçlü oldukça meşhurdur. Bu festivallerde halk onların adına ilahiler söyler ve yarışmalar düzenler. Mars da bu festivallere bizzat katılmıştır.
Mars ve Venüs Aşkı
Mars ile ilgili bilinmesi gereken önemli bir gerçek de Venüs ile olan ilişkisidir. Venüs, ateş tanrısı olan Vulcan ile ilişki içindedir ancak onu sevmez. Vulcan, Venüs’ün ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır. Bu nedenle kendisini Vulcan’dan daha yakışıklı, daha karizmatik ve daha ilgi çekici olan Mars’a ilgi duyarken bulur. Mars ve Venüs’ün Vulcan’dan gizli yaşadıkları ilişkileri, Vulcan’ın kurduğu tuzak ile açığa çıkar. Vulcan, onları yakalar ve tüm tanrı ve tanrıçaların önüne sunarak gülmelerini sağlar. Bu, ona göre bir cezadır. Ancak her ne kadar Mars için küçük düşürücü gibi görünse de öyle değildir. Tanrılar gülmelerine rağmen aslında birçoğu Mars’ı, aşkın, güzelliğin ve şehvetin tanrıçası Venüs ile birlikte olabildiği için kıskanmaktadır.
Mars, diğer tanrı ve tanrıçalarla oldukça ilgili olan ve sürekli kendinden söz ettiren bir tanrıdır. Roma halkı için, kurulmalarındaki rolü düşünüldüğünde, önemli bir figür olmakla birlikte savaş konusundaki becerileri ve erdemli, güçlü ve başarılı kişiliği ile de Yunan mitolojisindeki Ares’e kıyasla kendine Roma mitolojisi içinde önemli bir yer bulmuştur. Roma Pantheon tapınağının en önemli ikinci tanrısı olan Mars, tarihte önemli bir savaş tanrısı olarak adını korumuştur.
Kaynakça
- Cartwright, Mark. “Mars.” World History Encyclopedia. https://www.worldhistory.org/Mars/. 02.07.2023
- Wasson, Donald L. “Roman Mythology.” World History Encyclopedia. https://www.worldhistory.org/Roman_Mythology/. 02.07.2023
- Öztürk, Özhan. “Savaş Tanrısı Ares (Yunan Mitolojisi), Mars (Roma Mitolojisi).” Özhan Öztürk Makaleleri. https://ozhanozturk.com/2018/02/05/ares-mars-savas-tanrisi-mitoloji/. 02.07.2023
