Lübnan mutfağının kökleri çok eskilere dayanır. Bunun nedeni olarak, bulunduğu coğrafyada tarih boyunca birçok farklı uygarlığa ev sahipliği yapmış olmasını söyleyebiliriz. Hem Doğu hem de Batı kültüründen etkilenen bir mutfak olduğu için temelinde çokça deniz mahsulü ve tahıl ürünlerini görebiliyoruz.
Lübnan mutfağı, Türk, Arap ve Fransız yemek pişirme stillerini bir araya getirmesine rağmen yemeklerde daha çok zeytinyağı tercih edilir. Bu sayede hem çok aromatik hem de doyurucu bir mutfak ortaya çıkar. Zeytinyağı kullanımı açısından bakıldığında, Türk mutfağı ile oldukça benzerlik gösterir. Bunun yanında Lübnan mutfağında, az da olsa bazı tatlılar ve yemeklerde krema ve tereyağı kullanımı da görülebilir.
Lübnan mutfağı denildiğinde, akla ilk gelen hiç şüphesiz meze çeşitleridir. Hatta bilinen ve çok severek tükettiğimiz birçok meze, Lübnan mutfağına aittir diyebiliriz. O mezelerden bazılarının hikâyesi, yazının devamında bulunmaktadır.
Tabbouleh Salatası
Lübnan mutfağı denilince, akla ilk gelenlerden bir tanesi Tabbouleh Salatası’dır. “Tabuli” veya “Tabule” olarak da bilinir. Hatta Arap Salatası olarak da geçer fakat Arap Salatasından farklıdır.
Arap ülkelerinde geleneksel bir meze olarak sunulan Tabbouleh, Kıbrıslılar ve Türkler tarafından da uyarlanmıştır. Salatanın içinde bulunan bulgur sebebiyle, Türkiye’de kısıra benzetildiği de olur. Bu gibi benzerlikler sayesinde, kültürel anlamda birçok bölgede popüler bir yöresel lezzet olmuştur.
Salatada kullanılan malzemeler başlıca; bulgur, domates, salatalık, ince kıyılmış maydanoz, nane, soğan ve sarımsak, zeytinyağı, limon ve tuzdur. Malzemeler yerine göre değişiklik gösterebilir. Bulgur yerine kuskus kullanıldığı da görülür. Salata içindeki, maydanoz ve nane de tüketecek olanlar için hoş koku ve ferahlık sağlar.
Birçok farklı servis etme şekli bulunur ama asıl servis marul yaprakları ile yapılır. Salata, yanında bulunan marul yaprakları ile tüketilir. Her şeyin yanında güzel bir eşlikçi olan Tabbouleh, sandviç, hamburger ve sebzeler ile hem garnitür olarak hem de meze olarak tabaklara eklenerek servis edilebilir. Salata, içindeki tahıl miktarının artırılması durumunda ana yemek olarak da tüketilebilir.
Lübnan’ın ulusal yemeği Tabbouleh Salatası için Lübnan’da 2001 yılından itibaren, Temmuz ayının ilk cumartesi günü düzenlenen bir etkinlik bulunur. Bu özel günün adı, Lübnan Ulusal Tabbouleh Günü festivalidir.
Humus
Arapçada “nohut“ anlamına gelen humus sözcüğü, Lübnan’ın geleneksel lezzetleri arasında yer alır. Fakat, net bir şekilde belli bir ülkeye aittir diyemeyiz. Daha çok Orta Doğu ve Akdeniz mutfağıyla özdeşleşmiş bir lezzettir.
Genellikle meze ve sos olarak tüketilir. Malzemeleri ulaşılabilir olduğundan yapımı da kolaydır. Ana malzemesi nohuttur. Bunun yanında tahin, limon suyu, sarımsak, zeytinyağı ve baharat olarak da genellikle kimyon ile tatlandırılır. Hazırlanan humus, zeytinyağı ve kırmızı toz biber, biraz da maydanoz ile servis edilebilir. Falafel, balık, tavuk veya sebzelerle birlikte kahvaltı, öğle yemeği ya da akşam yemeği fark etmeksizin tüketilebilir.
Ranch sos ya da mayonez gibi kalori bakımından oldukça yüksek olan soslara, sağlıklı bir alternatif olduğu söylenebilir.
Guinness Rekorlar Kitabı’na Geçen Humus Savaşı
2008 yılında Lübnan’ın, İsrail’in humusu kendi yemeği gibi tanıtması ve Batı’da bu şekilde biliniyor olmasından rahatsızlık duymasıyla iki ülke arasında Humus Savaşı’nın başladığını söyleyebiliriz.
İlk adım olarak, Lübnanlı Sanayiciler Derneği Başkanı, İsrail’e, gıda telif hakları yasalarını ihlal etmesi sebebiyle dava açtı. AB’ye, humusun Lübnan yemeği olarak tanınması isteğiyle başvuruda bulundu fakat yapılan girişimlerden sonuç alınamadı. Bunun üzerine Lübnan Turizm Bakanı Fadi Abboud, 2009’da dünyanın en büyük humus tabağını hazırlatarak, Guinness Rekorlar Kitabı’nda yer edindi. İsrail’den cevap gecikmedi ve ünlü humusçu Abu Ghosh’un hazırladığı 4000 kg’lık humusla yeni bir rekor kırıldı. Lübnan’ın tekrar harekete geçmesi ve 10.000 kg’dan fazla humus hazırlamasıyla 2010 yılında rekorun sahibi Lübnan oldu ve o yıldan itibaren rekoru elinde tutmaya devam ediyor.
Humusun hangi ülkeye ait olduğu net bir şekilde bilinmese de, ait olabileceği ülkeler arasında, ihtimalin en yüksek olduğu isimler Şam ve Mısır olarak belirtiliyor.
Kaynakça
Gastro Magger, Humus:Orta Doğu’nun Leziz Mezesi İle İlgili Her Şey, 13.12.2018, web ,08.09.2025
UFS KONSEPT YEMEKLERİ,Lübnan Yemekleri Nelerdir? Lübnan Yemek Kültürü, 2023, web ,06.09.2025
Yaprak Gürdal, Lübnan Mutfağı – Lübnan Yemekleri, 11.03.2020, web ,06.09.2025
Jeanine Donofrio, Tabbule, web ,01.09.2025
Anlatımız muazzam çok güzel yazmışsınız ellerinize emeğinize sağlık yazılarınızın devamını sabırsızlıkla bekliyorum 🤍🌸