E.L. James’in kaleminden çıkan ve bir döneme damgasını vuran eseri Fifty Shades of Grey, dilimize Grinin Elli Tonu olarak çevrilmiştir. Üç seriden oluşan kitap serisi sinemalarda da aynı isimle gösterime girmiştir. Gizemli genç iş insanı Crihstian Grey ve üniversite son sınıf öğrencisi romantik güzel Anastasia Steele’in aşkını konu alan bu eser yayımlandığı dönemde birçok izleyicinin kalbini tam anlamıyla fethetmişti.
Filmde karizmatik iş insanı Grey’in Ana üzerindeki etkisi, ona olan sevgisi, aşkı ve ilgisini, yeni nesil ilişki terimlerinden biri olan Love Bombing ile açıklamak mümkün görünüyor.
Yeni Nesil İlişki Terimi Love Bombing (Aşk Bombardımanı) Nedir?
Zaman geçip dünya değiştikçe ve geliştikçe her şeyde olduğu gibi ilişkilerde de değişimler meydana geliyor. Aşk, eskiden kadın – erkek arasında sadece bakışma ile dahi başlayabilirken günümüzde internetin de hayatımızdaki yerinin büyüklüğünü göz önüne aldığımızda sosyal medyadan birbirini takip etme, hikâyeleri beğenme ve ifade bırakma gibi eylemlerle de başlayabiliyor. Sosyal medyadan başlayan ilişkilerin ne kadar sağlıklı olduğu ise hâlâ tartışma konusu. İlişki başlangıçları yanında yeni ilişki terimleri de literatüre eklenmeye devam ediyor.
Love Bombing, yeni bir ilişkide ya da arkadaşlıkta meydana gelen, yoğun sevgi ve ilgi gösterme davranışlarını tanımlayan bir terimdir. Kişiyi etkilemek için kullanılan, genellikle ilişkinin başlangıcında gözlemlenen; normalin üzerinde sevgi, ilgi ve hayranlık gösterilerini içerir. Diğer bir deyişle bir tarafın diğer tarafı aşırı derecede sevgi ve ilgiye boğmasına verilen addır.
Büyük romantik jestler, hediyeler, büyük iltifatlar, sürekli iletişimde olmayı isteme, ilişkinin çok hızlı ilerlemesi, karşıdaki kişiyi mükemmelleştirme, sevgi gösterilen kişiyi diğer insanlardan uzaklaştırma onu sosyal çevresinden izole etmek isteme… İlk anlarda love bombing ilişkilerde insanların görmek istedikleri çok olumlu bir davranış gibi görünse de birçok olumsuz tarafı da bulunmaktadır. İçinde bulunulan durumda, samimi bir duygu ifadesi ya da manipülatif bir taktik de olarak partner üzerinde hakimiyet sahibi olmak için love bombing yoluna başvurulabilir. Yüksek narsisistik ya da asosyal kişilik özelliklerine sahip insanlar, genellikle love bombing yoluyla manipülasyona başvurabilirler. Bu durum genelde aile içi şiddet vakalarında görülebilir. Love bombing romantik ilişkilerden başka ebeveyn – çocuk ilişkilerinde ve arkadaşlıklarda da görülebilir.
Fifty Shades of Grey (Grinin Elli Tonu) Ne Anlatıyor?
İngiliz Dili ve Edebiyatı son sınıf öğrencisi romantik ve güzel Anastasia Steele, okul röportajı için gittiği Grey Şirketler Topluluğunun CEO’su yakışıklı, çekici ve zengin bir iş adamı olan genç Christian Grey ile tanışır. Ev arkadaşının yerine bu röportajı gerçekleştirmek zorunda kalan Ana, görüşmeye gittiğinde karşısında tavırları ve çekiciliği ile baş döndüren yakışıklı ve gizemli bir adam bulur. Röportaj esnasında ikisi de belli etmeseler de birbirlerinin çekim alanına girmişlerdir. Röportaj sonrası aradan kısa bir zaman geçer ve Grey, Anastasia’yı iş yerinde sürpriz bir şekilde ziyaret eder. Bu sürpriz ziyaret karşısında şaşkınlığını gizleyemeyen Anastasia, kendisini Grey’in çekimine bırakır. Ancak karşısındaki adamın hiç beklemediği şekilde değişik zevklerini öğrendiğinde şok geçirir. Hayatta istediği her şeyi elde etmeye alışkın olan Christian Grey’in ilişki ve cinsellik söz konusu olduğunda kimsenin bilmediği yanları vardır. Peki, genç kız şehvetin bilmediği yollarına sapacak mıdır?
E.L. James’in yazdığı ve kitabın yayımlandığı andan itibaren çok büyük ses getiren, dönemin çok satanlar listesinden inmeyen aynı adlı romanından beyaz perdeye uyarlanan Grinin Elli Tonu filminin yönetmenliğini Sam Taylor – Johnson (ilk film) üstlenirken, başrollerini de başarılı oyuncular Jamie Dornan ve Dakota Johnson paylaşmışlardır.
Elli iki dile çevrilmiş ve yüz yirmi beş milyondan fazla satan dönemin fenomen erotik/romantizm kitap serisinin filmi de yayımlandığı dönemde oldukça büyük ses getirmiştir. İzleyenlerin bir kısmı Christian Grey gibi bir erkeğin hayallerini kurarken bir kısımda filmi eleştiri yağmuruna tutmuştur. Film 4.5 imdb puanına sahiptir.
Christian Grey’in Sevgi Bombardımanı
Değişen zamanla birlikte her konuda olduğu gibi ilişkilerde de değişim görülmektedir. İlişkilerde yaşadığımız sorunları, mutlulukları anlatırken kelime dağarcığımıza yeni kelimelerde eklenmiştir. Love Bombing terimine Chrsitian Grey üzerinden bakıldığında; karmaşık psikolojisi, genç yaştaki travmalarını, öfke problemini içine çekilmiş olduğu cinsel dünyayı neden tercih ettiğini anlayabilmek ve anlatabilmek önem kazanıyor. Bu bağlamda yarısının kendisini beyaz atlı bir prens olarak gördüğü diğer yarısının da tedavi edilmesi gereken psikolojik sorunları olan bir adam olarak gördüğü, ikiye böldüğü seyircinin bakış açısından bakarak anlatmaya çalışacağım.
Christian Grey, dışarıdan bakıldığında yakışıklı, çekici, gizemli ve başarılı bir iş adamıdır. Her şeyiyle dört dörtlük bir imaj çizen bu adamın iç dünyasına indiğimizde travmalarla dolu geçmişiyle karşılaşıyoruz. Oldukça zor bir çocukluk geçiren Chrisitian, bu sebepler yüzünden içten içe dış dünyaya ve insanlara karşı öfkeli ve güvensizdir. Şehrin ortasında her şeyden ve herkesten uzak lüks bir apartmanın çatı katında yalnız başına inşa ettiği yaşamı da buna bir kanıttır.
Hayata her zaman bir adım geriden başladığını belirten Chrisitian’ın travmalarının temelinde henüz dört yaşındayken annesinin sevgilisi tarafından maruz kaldığı fiziksel ve psikolojik şiddet ile birlikte annesinin ilgisizliği, uyuşturucu problemi yatıyor. Annesinin aşırı dozda uyuşturucudan ölümünün ardından kimsesiz kalan çocuk, Grace ve Carrick Grey çifti tarafından evlat ediniliyor. Yeni ailesine ve hayatına alışması uzunca bir zamanını alıyor ve bu zaman içerisinde hiç kimseyle konuşmuyor. İki yeni kardeşi de olan Christian kendisinden büyük ağabeyi Elliot’a her zaman mesafeli davranıyor ancak kız kardeşi Mia’ya olan sevgisi sayesinde konuşmaya başlıyor ve onu her zaman koruyor.
Ailesi tarafından ne kadar sevgi ve destek görse bile gerçek annesinin onu ihmal etmesi ve erkek arkadaşının yaşattığı psikolojik şiddet yüzünden kendisini hiçbir zaman sevilmeye layık bulmuyor. Büyüdükçe içinde yaşadığı öfke de kendisini sık sık hissettiriyor. Lise yıllarında saldırgan davranışları yüzünden sürekli kavga ediyor. Ailesi onu birçok psikoloğa gönderiyor ancak Chrisitian, hiçbirinin kendisine iyi gelmediğini öne sürerek terapilerini yarı da bırakır. Davranışları yüzünden okulunu yarıda bırakarak çalışma hayatına atılmak ister. Annesinin bir arkadaşı Elena Lincoln’ün yanında bahçe işleriyle uğraşmak üzere işe başlar. Kadın bir süre sonra Chrisitian’ın dikkatini çekerek onu baştan çıkarır.
Chrisitian, henüz on beş yaşında iken Elena ile bir ilişkiye başlar. Elena, onun yaralarından faydalanarak BDSM dünyası ile tanıştırır. BDSM’den kısaca bahsetmemiz gerekirse; güç, kontrol, duyusal oyun, kısıtlamalar, ceza ve daha fazlasını içerebilen bir dizi rızaya dayalı ilişkisel / cinsel dinamik ve davranışı tanımlar. Bu ilişkinin temeli partnerinizle açık iletişim ve rızadır! şeklinde tanımlanır. Taraflar hakim – itaatkar olarak adlandırılır.
Elena’nın itaatkarı olan Chrisitian, kontrolü ona bırakarak kendini güvende, rahat ve özgür hisseder; yaşadığı karmaşık ruh hali ve öfke sorunlarını kontrol etmesine yardımcı olur. Her ne kadar ilişkiye kendi rızası olsa ve karmaşık duyguları üzerinde olumlu etkisi olduğuna inandırılmış olsa bile Chrisitian, reşit değildir ve Elena onu bu şekilde istismar etmektedir.
Yazarımızın ana konuyu dağıtmak istememesi yüzünden yaşanılan bu önemli sorunun üzerinde durmadığı muhtemel görünüyor. Konunun bu açıdan ele alınmaması, bir çocuğun psikolojik olarak oldukça ağır bir travma yaşayabileceğini anlatması gerekirken izleyiciye Christian’ın bu yolla kendini kontrol ettiği, bütün ilişki dünyasını duygudan yoksun sadece zevk ve haz almak üzerine kurduğu anlatılıyor. Chrisitian’ın psikolojik tedavi gördüğü ancak bir işe yaramadığını düşünmesi tedavi aşamasının çok da önemli olmadığını seyirciye hissettiriyor. Ancak Chrisitian istismarcısı tarafından manipüle edilmemiş olsa ve tedavisini görmüş olsa travmalarını daha doğru bir yoldan atlatmış olacaktı.
Yaklaşık altı yıl devam eden bu ilişki Elena’nın eşinin öğrenmesiyle son bulmuş ve bu Chrisitian’a biraz pahalıya patlamıştır. Çünkü adam Chrisitian’ı hastanelik edene kadar dövmüştür. Üniversiteyi kendi işini kurmak için yarıda bırakır. Elena ile arkadaşlık ilişkileri gizli bir şekilde devam ediyordur. Sahip olduğu şirketi kurması için Chrisitian’a sermaye vermiştir. BDSM’de artık hakim olan taraf Chrisitian’dır ve itaatkar partnerlerini seçmesinde Elena kendisine yardım eder.
Chrisitian ilişkilerine başlamadan önce, itaatkar partnerlerinin rızalarını alarak onlara gizlilik ve ilişkide iken kendi limitlerini belirlemeleri için bir sözleşme imzalatır. İtaatkarın her zaman güvende olması, sağlığı onun için önemlidir. İlişkileri her zaman kadınların ona aşık oldukları noktada son bulmuştur.
Anastasia ile Chrisitian, okul röportajı için şirkete geldiğinde tanışırlar. İkisi de birbirinden çok etkilenir. Anastasia, adamın yakışıklılığından, gizeminden, çekici ve karizmatik oluşundan, Christian ise kızın masumiyetinden etkilenir.
Chrisitian, Anastasia’nın peşini bırakmaz ve çalıştığı yeri öğrenerek ona sürpriz bir ziyaret gerçekleştirir. Bu sürpriz karşısında oldukça şaşıran Anastasia, ne diyeceğini bilemeyerek hareket eder. Bir sonraki buluşmaları ise röportaj için fotoğraf çekimi olur. Çekimin ardından kahve içmeye davet eden Christian, Anastasia’nın masumluğu karşısında kendisinden uzak durmaya karar verir ve bir süre görüşmezler.
Anastasia, mezuniyet kutlaması için arkadaşlarıyla eğlenmeye çıkar ancak, öncesinde Chrisitian’ın ansızın gönderdiği hediyeyle şaşkına döner. Hediyesi çok sevdiği bir kitabın ilk basımıdır. Böyle bir hediyeyi çok fazla bularak kabul etmek istemez. Gecenin ilerleyen saatlerinde alkolünde etkisiyle Chrisitian’a haddini bildirmek için arayan Ana, bir süre sonra onu karşısında bulur. Ertesi sabah adamın otel odasında uyanan Anastasia, bir şeyler yaşadıklarından şüphe ederek korkuya kapılır ancak, Chrisitian’ın sadece birlikte uyuduklarını söylemesiyle rahatlar. Kendisinden neden uzak durmadığının merakına kapılmıştır. Ancak Chrisitian’ın ondan vazgeçmeye gücü yoktur. İşte Anastasia bu andan sonra bütün bu gizeme kendisini sorgusuz bırakır.
Chrisitian, kendi dairesinde buluştukları akşam yaşayacakları ilişkiden kimsenin haberdar olmaması gerektiğini söyleyerek Ana’ya bir sözleşme imzalatır. Kendisinin romantizmden uzak olduğunu söyleyen Chrisitian, ona “oyun odası” olarak adlandırdığı itaatkar partnerleriyle cinsel aktivitelerini gerçekleştirdiği odayı göstermek ister ve öncesinde rızasını alır. Büyük bir merakla odadan içeriye giren Anastasia’nın gördükleri karşısında dili tutulur. Bir süre içine düştüğü durumu kavramaya çalışır. Yaşayacakları birlikteliği tüm ayrıntısıyla anlatan Chrisitian, Anastasia’nın daha önce kimseyle birlikte olmaması karşısında şoka uğrar ve kıza daha çok bağlanır. Sözleşmeyi inceleyip karar vermesi için Anastasia’ya verir.
Chrisitian, ilişkileri süresince iletişimde olmaları için Ana’ya son model bir laptop ve cep telefonu alır. Mezuniyet hediyesi olarak son model bir araba alır, Anastasia annesini ziyarete gittiğinde sürpriz yaparak onu mutlu etmek için uçakla şehir turu atarlar, birlikte dışarıya çıktıklarında Chrisitian’ın hazırladığı giysi dolabından giyinir. Bütün bu ilgi, hediyeler Anastasia’yı huzursuz eder, hiçbir hediyeyi kabul etmek istemese de Chrisitian’ın kendince ilgisini, sevgisini bu hediyelerle ve sürprizlerle gösterdiğinin farkındadır.
Christian, kendisini romantizmden uzak bir adam olarak tanımlasa ya da sevilmeye layık olmadığını düşünse bile karşısındaki kız onu ne olduğunu anlayamadan ve karşı koyamaya da cesaret edemeden değiştirmeye başlamıştır. Yaşadığı bu ani değişimler onu ne kadar korkutsa bile ayak uydurmaya çalışır.
İlişkileri ilerledikçe aralarında denge kurmak zorlaşır. Çünkü Anastasia, hem kendi isteği, rızası ve hiç bilmediği bu dünyayı keşfetme merakı yüzünden hem de Chrisitian’ın bu dünyayı onunla birlikte keşfetmek istemesi yüzünden sözleşmeyi imzalamadan “oyun odasına” girer. Bu gizemli dünyaya artık o da dahil olur. Odaya ilk girdiğinde verdiği tepkilerden de anlaşıldığı üzere korkar. Ancak, Chrisitian korkuyu zihninin oluşturduğunu korkması gereken hiçbir şeyin olmadığını anlatmasıyla rahatlamaya başlar. Burada amaç zevk almak, sınırlarını keşfetmek olsa da Anastasia’nın güvenliği son derece önemlidir. İstemediği veya sınırlarının zorlandığı, acı veren her durumda kullanması gereken kelime “kırmızı”dır bu kelime Chrisitian’a durması gerektiğini söyler.
Filmde işler ileri gittikçe Anastasia’nın da istekleri ortaya çıkar. Normal çiftler gibi gezmeye, sinemaya gitmek ister. Christian’ın bunların hiçbirini neden yapamadığını, kendisine dokunmasına neden izin vermediğini, bu kadar kontrolcü olmasının nedenlerini, geçmişini sorgulamaya başlar. Ancak aldığı ‘ben böyleyim’ cevabı ile asla tatmin olmaz. Sonunda Chrisitian’ın en karanlık yüzünü görmek ister. Chrisitian’ın ona itaat etmediği zaman karşı karşıya kalacağı sert yüzünü gördükten sonra bu şekilde bir ilişkiye devam edemeyeceğini anlayan Anastasia, Chrisitian’ı terk eder.
Farkında olmadan Anastasia’ya aşık olan Chrisitian onun kaybıyla ağır bir darbe alır. Ayrılıkları boyunca yaşadığı çocukluk travmaları kabus olarak geri döner. Anastasia’nın yokluğuna fazla dayanamaz ve kızla yemeğe çıkıp yeni bir anlaşma yapmak ister. Anastasia’nın sevgisinin, aşkının, merhametinin onun için her şeyden ait olduğu dünyadan, kurallardan daha önemli olduğunu kavrar ve bütün kuralları kaldırarak “normal” ilişki yaşamayı denemeyi ister. Tek şart kendisine dokunulmasını istemez ve bunun için Anastasia’ya vücudunun dokunamayacağı yerlerini belirlediği bir yol haritası çizer. Yaşadığı bütün çocukluk travmalarını açık yüreklilikle anlatır ve kızı geri kazanır.
İlişkilerinde yeni bir yola giren ikili aralarındaki dengeyi yavaş ve emin adımlarla kurmaya başlamışlardır. Anastasia’yı bir daha kaybetmek istemediği için hazır olana kadar oyun odasına götürmez hatta bahsini bile açmaz. Zaman ilerledikçe ilişkilerinde iletişim arttıkça her şey yavaş yavaş yoluna girmeye başlamıştır.
Anastasia, sahip olduğu sevgi, sabır ve merhamet sayesinde zamanla yavaş yavaş da olsa Chrisitian’ın kalan sert duvarlarını da yıkmayı başarmıştır. Adını bile anmak istemediği gerçek annesini, geçmişini ve kendisini affetmesine yardımcı olmuştur.
Love Bombing bir kimsenin partnerini duygusal olarak ilgi ve sevgi gösterileriyle manipüle etmeye çalışmak olarak tanımlansa bile Chrisitian’ın Anastasia üzerinde kurmaya çalıştığı kontrol gücü ve etkinin manipülatif olduğunu söylemek mümkün değildir. Hayatına müdahale etmek istemesi, korumacı tavırları tamamen içgüdüseldir ve bildiği tek yolda ilerler. Ancak, Anatasia’nın isyanları, söz dinlemeyip burnunun dikine gitmesiyle baş edemez ve bu aşırı kontrolcü tavırlarını zamanla yumuşatır.
Chrisitian yaralı bir adamdır, sevilmeyi hak etmediğine kendisini inandırmıştır. Anastasia, tüm masumluğu, merhameti, sevgi dolu kalbiyle hayatına girerek onu bulunduğu karanlıktan kurtarmıştır. Chrisitian karanlığından kurtulmuştur çünkü kendisi de farkında olmasa bile kurtarılmayı beklemiştir. İlişkileri en başta çok zor görünse bile zamanla aralarındaki dengeyi sağlamışlardır. Gerçek hayatta bu gibi durumlar çoğunlukla olumlu sonuçlar vermez hatta yaralı bir adamı iyileştirmeye çalışan kadını da psikolojik olarak tüketebilir.
Anastasia’nın Christian’ın Hayatına Etkisi
Yazımda Chrisitian Grey’in, Anastasia ile ilişkisinde üzerinde kurmak istediği love bombing yani sevgi bombardımanı olarak adlandırdığımız güçlü psikolojik durumunu anlatmaya çalıştım.
Chrisitian’ın geçmişinden gelen travmaları ve bunların yol açtığı karmaşık duygusal durumlar psikolojisini şekillendirmiştir. Yaşadığı fiziksel ve psikolojik şiddet, güven sorunları ve insanlarla ilişki kurma biçimini doğrudan etkilemiştir. Travmalarını yönetebilmek için güçlü bir kontrol ihtiyacına gereksinim duyuyordur. Sahip olduğu bu kontrol arzusunu hayatının her alanında hem iş hem de özel hayatında kontrolcü ve otoriter davranışlarıyla göstermektedir.
Filmde Chrisitian’ın derin bir sevgi ve bağlılık arayışı, “tamir” olma ihtiyacı da bulunuyor ancak kendisi bunu korkuları yüzünden bastırmış durumdadır. Yaşadığı bu kaybetme ve güven korkusu sınırları ihlal eden şekilde gün yüzüne çıkıyor.
Chrisitian’ın, Anastasia ile olan ilişkisinde yaşadığı kaybetme ve dış dünyaya karşı olan güvensizliği, Anastasia’nın hayatının her alanına hükmetme dürtüsünü kuvvetlendiriyor. Sevdiği kadını koruma içgüdüsü yüzünden çalıştığı şirketi satın alarak kariyerine bile müdahale ediyor.
Chrisitian, Anastasia’da gerçek sevgiyi ve bağlılığı bulduğu için içinde bir yerlere saklamış olduğu kurtarılma arzusu ortaya çıkıyor ve kendi isteğiyle de yeni ve normal bir hayata adım atıyorlar.
Chrisitian Grey’in kadınların üzerinde neden bu kadar yoğun bir şekilde etkili olduğuna değinecek olursak; gizemli bir dünyasının olması, gücü, otoriter yapısı, Anastasia’ya karşı olan yoğun sevgisi, tutkusu, fantezi dünyası ve birçok kadında olan kurtarma arzusu, kadınları Christian’a çeken nedenler olarak değerlendirebiliriz. Bütün bu hikâye, izleyiciyi ikiye bölmüştür. Bir kısım tamamen duygusal olarak yaklaştığı için Anastasia’nın yerinde olmak ister, bir kısım da olaya tamamen mantık çerçevesinde bakar ve Anastasia’ya da bu kurtarma arzusu yüzünden kızar.
Peki, bu hikâyede sizler hangi taraftasınız?
Kaynakça
- Albayrak, Aydan. “Love Bombing, New Generation Relationship Terms”. therelate. 19.03.2024. Web. Erişim: 25.03.2025
- “Grinin Elli Tonu”. beyazperde. 13.02.2015. Web. Erişim: 26.03.2025
- Dr. Ayça Can Uz. “Onay Nedir? Rıza Ne Değildir?” draycacan. Web. Erişim: 27.03.2025
- Watson, Shyla. “Fifty Shades Darker: Everything We Know About Christian Grey’s Past”. popsugar. Web. Erişim: 11.04.2025
- Wright, Sarah E. “BDSM: Meaning, Benefits, & Tips from a Sex Therapist”. choosingtherapy. Web. Erişim: 11.04.2025
