Kült filmler, genellikle belli bir dönemde aşırı ilgi gören, ancak geniş bir popülariteye ulaşmayan yapımları tanımlar. Bu filmler, garip ve sıra dışı karakterler ya da gerçeküstü anlatılar içerebilir ve standart anlatı kurallarının ötesine geçer. Bir filmin kült olarak kabul edilebilmesi için tutkulu bir hayran kitlesine sahip olmaları gerekir. Kült filmler zamanla popülaritesini kaybedebilir veya bazı ana akım filmler kült statüsüne ulaşabilir. Bu nedenle, kült filmleri tanımlamak zordur; kült film tanımı dinamik bir süreçtir ve her izleyici için farklılık gösterebilir.
1. Over the Rainbow’un Kurtuluşu

The Wizard of Oz, hayal gücünün sınırlarını zorlayarak izleyicileri büyüleyen ve günümüz filmlerine hâlâ ilham vermeye devam eden bir kült klasik olarak tanınır. Filmin birçok sahnesinin çıkarıldığı bilinmektedir; bu durum, ünlü şarkısı “Over the Rainbow” için de neredeyse geçerli olacaktı. Yapımcılar, zaman kısıtlamaları nedeniyle Over the Rainbow’un filmi çok uzun ve sıkıcı hale getireceğine ve Judy Garland’ın bir ahırda şarkı söylemesinin modası geçmiş olduğuna inanıyorlardı. Neyse ki çok sayıda itirazın gelmesiyle bu fikirden vazgeçildi.
2. Aşkın Yeni Rengi

Romantik bir kült film olan 500 Days of Summer’da neredeyse hiç görülmeyen bir renk vardır; bu renk kırmızıdır. Filmin yapımcıları, Summer’ı canlandıran Zooey Deschanel’in mavi gözlerinin ekranda daha fazla öne çıkabilmesi için mavi merkezli bir renk paleti kullanmaya karar verdikten sonra geleneksel kırmızı rengin yerine aşkı temsil etmesi için mavi rengini tercih ettiler. Kırmızı rengin kullanıldığı tek sahne ise Tom‘un Autumn ile tanıştığı ve Autumn’un kırmızı bir bluz giydiği sahnedir.
3. 28 Gün Süren Çekimler

Karanlık atmosferi ve gerçeklik ile hayal arasındaki sınırları sorgulatmasıyla bilinen Donnie Darko, tam 28 günde çekilmiştir. Filmde ürkütücü görüntüsüyle hafızalara kazınan tavşan Frank‘in, dünyanın 28 gün içinde sona ereceğini söylemesi ve çekim süresinin bu süreyle aynı olması, filme dair manidar bir ayrıntı yaratır. Bu konu filmin yönetmeni Richard Kelly‘ye soruluğunda ise Kelly, bunun yalnızca bir tesadüf olduğuna yemin etmiştir.
4. Stephen King’in Eleştirisi

Stephen King‘in The Shining romanının sinemaya uyarlanmasından duyduğu hoşnutsuzluk, Hollywood’un bilinen hikayelerden biridir. King’in bu uyarlamayı sevmemesinin ilk nedeni, Jack Nicholson‘ın Jack Torrance rolünü canlandırması için uygun bir aday olmadığını düşünmesiydi. Çünkü King, Torrance’in yavaş yavaş deliliğe sürüklendiğini görmek isterken, Nicholson’ın One Flew Over the Cuckoo’s Nest’te filmindeki başarısından ötürü karakterin en baştan “kaçık” olarak algılanacağından endişe ediyordu. King ayrıca Wendy karakterinin filmde farklı yansıtılmasından şikayetçiydi; romandaki güçlü Wendy yerine, filmde zayıf ve tek işi çığlık atmak olan bir karakter yaratıldığını düşünüyordu. Son olarak King, yönetmen Stanley Kubrick‘in romanı uyarlarken eserin tutkusu ve duygusunu yansıtmadığını düşünüyordu.
5. Brad Pitt’in Fedakarlığı

Fight Club’da Tyler Durden karakterinin mükemmel dişlere sahip olmayacağına inanan Brad Pitt, film çekimleri başlamadan gençken kırılan ön dişinin kaplamasını söktürdü. Böylece dişi kırılmış görünüyordu; bu da Tyler Durden’i birçok kavgaya giren biri olarak tasvir etmeye yardımcı oldu. Elbette, çekimlerden sonra dişlerini onartırdı. Brad Pitt kadar Edward Norton da filme kendini adamıştı. Yıldızlar, rollerini daha iyi canlandırabilmek için boks ve dövüş sanatları eğitimi aldılar ve filmde önemli bir yere sahip olan sabun yapmayı öğrendiler.
6. 12 Angry Men’de Kamera Teknikleri

Kült film denince akla gelen ilk yapımlardan biri olan 12 Angry Men’de gerilimi artırmak için kamera numaraları kullanılmıştır. Film tamamen bir odada geçtiği ve karakterlerin hareket alanlarının kısıtlı olduğu için kamera oldukça hareketliydi. Hareketsiz olur endişesiyle filmin sıkıcı olmaması için yönetmen Sidney Lumet ve görüntü yönetmeni Boris Kaufman, filmin tonunu yükseltmek için bazı fotoğrafik yöntemler geliştirdi. Lumet, bu teknikleri şöyle anlatır: “Filmin ilk üçte birini göz hizasının üstünde, ikinci üçte birini göz hizasında ve son üçte birini göz hizasının altında çektim. Bu şekilde, sonlara doğru tavan belirmeye başladı. Sadece duvarların daralması değil, tavan da alçalıyordu. Artan klostrofobi hissi, filmin son bölümündeki gerilimi büyük ölçüde artırdı.”
7. Clint Eastwood’un Puroyla İmtihanı

Tüm zamanların en iyi kovboy filmlerinden biri olarak kabul edilen The Good, the Bad and the Ugly’in İsimsiz Adam’ı sürekli içtiği purolarıyla tanınan bir karakter haline gelmiştir. Ancak İsimsiz Adam’ı canlandıran Clint Eastwood, karakterinin tam tersine purolardan nefret ediyordu. Yönetmen Sergio Leone‘un birden fazla çekim yapmayı çok sevmesi nedeniyle, Eastwood epeyce puro içmek zorunda kalıyordu. Bazen kendini o kadar kötü hissediyordu ki, yönetmene “Bu sefer alsan iyi olur, çünkü ben kusacağım.” diyordu.
8. Pulp Fiction’ın 19 Yıl Süren Kaybı

Pulp Fiction filminin ikonik kırmızı 1964 Chevrolet Chevelle’i aslında filmin yönetmeni Quentin Tarantino’ya aitti. Araba, film setinden çalınmış ve 19 yıl boyunca hiçbir izine rastlanmamıştı. Ancak 2013 yılında polis, bir araca kimlik numarası taraması yaparken aracın numarasıyla Tarantino’nun otomobiline ait numaranın eşleştiğini fark etti. Aracı kullanan kişi, aracın çalıntı olduğunu bilmeden satın almış ve araca birçok değişiklik yaparak kullanmaya devam etmişti. Böylece 19 yıllık gizem çözülmüş oldu.
9. The Silence of the Lambs ve Posterindeki Gizem

1991 yapımı The Silence of the Lambs, psikolojik gerilim türünün en iyi örneklerinden biri olarak hem ana akım hem de kült film kategorisinde yer alır. 2006 yılında Key Art Awards tarafından son 35 yılın en iyi posteri seçilen bu ikonik poster, filmdeki karakterler kadar dikkat çekicidir. Posterdeki kafatasına benzeyen şekil incelendiğinde; Salvador Dali‘nin “Voluptas Mors” adlı eserinde iç içe geçmiş yedi çıplak kadının resminden ilham alınarak yaratıldığı ve bu şeklin aslında bir kafatası olmadığı anlaşılmaktadır.
10. Clementine Karakterinin Etkisi

Eternal Sunshine of the Spotless Mind, sıra dışı anlatım tarzı ve karakterlerin yaşadığı derin duygusal bağlantılarla izleyiciler arasında özel bir yer edinen bir film olarak birçok kişi tarafından kült bir yapım olarak kabul edilir. Filmin yıldızı Kate Winslet’in canlandırdığı Clementine Kruczynski performansıyla Oscar’a aday gösterilmiş ve ismin popülaritesini ABD’de önemli ölçüde arttırmıştır. Eski moda bir isim olarak kabul edilen Clementine, 2004’ten sonra popülaritesini artırmış ve ebeveynlere ilham vererek yüzlerce kız bebeğe konulmaya başlanmıştır.
Kaynakça
- “8 Wonderful Facts about The Wizard of Oz.” . londontheatredirect. Web. 27.10.2024
- “15 Mind-Blowing Facts You May Not Know about Donnie Darko.” Geeks. Web. 27.10.2024
- Jackson, Matthew. “12 Great Facts About Sergio Leone’s ‘The Good, The Bad and The Ugly'” Mental Floss. Web. 27.10.2024
- “20 Spine-Chilling (and Interesting) Facts about The Silence Of The Lambs.” Alltherightmovies. Web. 27.10.2024
- “30 Interesting Facts About The Shining.” Alltherightmovies. Web. 27.10.2024
- Chapman, Wilson. “10 Things You Didn’t Know about ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind.’” IndieWire. Web. 27.10.2024
- Morgan, Chris. “20 Facts You Might Not Know about ‘Fight Club.’” Yardbarker. Web. 27.10.2024
- Nilles, Billy. “Casting Secrets, A Failed Cameo & The Anti-Love Story: A Deep Dive into (500) Days of Summer.” E! Online. Web. 27.10.2024
- Snider, Eric D. “10 Deliberate Facts about 12 Angry Men.” Mental Floss. Web. 27.10.2024
- Symes, Steven. “Pulp Fiction 1964 Chevelle Malibu Has a Wild Story.” Motorious. Web.