Öncelikle Titan, Yunan mitolojisinde belirli dönemde (Altın Çağ) dünyayı yöneten bir tanrı ırkıdır. Mitolojide son titan olarak bilinen Kronos, Roma mitolojisinde Satürn adıyla anılır. Kronos’un mitolojide ilk ortaya çıkışı Uranos (Gök) ve Gaia’nın (Yer) birlikteliğinden başlar.
Uranos, korkunç oğullarından ilk günden beri iğrenir ve onları doğar doğmaz toprak altına yani annelerinin karnına geri gönderir; fakat bu sırada şişkinliğin verdiği acıdan inleyen Gaia, intikam planları yapar ve oğullarını babalarına karşı kışkırtmaya çalışır. Onun bu çağrısına kulak veren tek kişi ise en küçük oğlu Kronos olur. Gaia, oğlu Kronos’a gövdesindeki madenlerden ürettiği, ak çelikten yapılma bir tırpan (veya bir orak) verir.
Bir gece Uranos, Gaia’nın üzerine kapanırken Kronos elindeki tırpanıyla erkeklikten yoksun eder babasını. Tırpanı sağ elinde tutarken kopan üreme organlarını sol eliyle kavrayıp omzunun üstünden yeryüzüne atar onları. Böylece sol elin uğursuzluğu da aslında buna dayandırılır. Fışkıran kanlar annesinin bağrına saçılır, erbezleri denize düşüp köpüklere dönüşür. O köpüklerden bir tanrıça doğuverir. Adına da Aphrodite derler. Tüm bu olanlardan sonra Kronos, babası olan Uranos’u devirerek başa geçer. Olympos’un en genç ve en kudretli tanrısı artık Kronos olur.
Uranos’un sonunu getiren kehanet, bizzat Kronos’un da kaderidir. Kronos, bu kehanet yüzünden uzun yıllar evlenmez ve Olimpos’ta tek başına yaşar. Uzun süren yalnızlığın ardından kardeşi Rhea’ya âşık olur ve aşkına karşılık veren Rhea ile evlenir; ancak kehanet yüzünden endişelenen Kronos, Rhea’dan doğan tüm çocuklarını yutmaktadır. Bu duruma katlanamayan kadın, hamile olduğu son oğlu Zeus’u babasından gizli bir şekilde doğurur ve bir mağaraya bırakır. Rhea, oğlu Zeus yerine eşine kundağa sarılmış bir taş parçası verir. Doğan çocuklarının yüzlerine dahi bakmayan Kronos bunu fark etmez ve taş parçasını yutuverir. Zeus, Girit’teki İta Dağı’nda bir mağarada saklanırken Amalthea adlı bir keçi ile Koureteler tarafından yetiştirilir. Ormanların sık dalları arasında büyüyen Zeus’un ağlamalarını babası Kronos duymasın diye Koureteler de onun başında kalkanlarını çarparak gürültü çıkarırlar.
Nymphenburg Sarayı, Munich, Almanya
Yıllar sonra büyüyen Zeus, Olimpos‘a babasının hizmetkârı olarak girer ve güvenini kazandıktan sonra babası Kronos’a onu kusturacak bir içecek içirerek yuttuğu tüm kardeşlerini kusmasını sağlar. Daha sonra kardeşleriyle beraber Kronos’a savaş açar. Yaklaşık 10 yıl süren ve Titanlar Savaşı (Titanomachy) olarak anılan savaşın ardından Kronos devrilir. Kronos döneminde Altın Çağı’nı yaşayan Olimpos’ta titanların devri kapanarak yerini tanrılara bırakır. Uranos’tan itibaren süregelen bu kehanetle beraber mitolojide geçen olaylarda her babanın oğlu tarafından mağlup edildiği olay döngüsü sürmektedir.
Mitolojide geçen olaylar dikkatlice incelendiğinde Kronos, babasından daha güçlüdür ve babasını böylelikle mağlup eder. Aynı şekilde Zeus da babasından daha güçlüdür ve tıpkı kendinden önceki kuşaklarda olduğu gibi yine babasını mağlup ederek başa geçer. Mitolojide geçen bu olaylar, bize her bilincin daha güçlü ve daha yüksek bir bilince ulaşma durumunu kendi içinde barındırdığını ve bunun da kadere bağlı olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
Canova, Roberto. Yunan Mitolojisi. Çev. Ayşe Bilgehan. İstanbul. Mitoloji Tarihi. 2020.
