Konusunu Yunan Mitolojisinden Alan 10 Şarkı

Yunan mitolojisi; sanattan sinemaya, edebiyattan müziğe, hayatın birçok alanına ilham olmuştur. Özellikle müzik kategorisinde mitolojinin zenginliğinden beslenerek birçok unutulmaz eser yazılmış ve bestelenmiştir. Söz yazarları ve sanatçılar, bu şarkılarla mitolojik temaları ve unsurları ele alarak yeni pencereler açmış ve müzik dünyasında son derece kıymetli eserler yaratmışlardır. Yazılmış şarkı sözleri bazen mitolojinin unutulmaz tanrı, tanrıça veya kahramanlarının başından geçen olayları anlatırken bazen de onların bakış açısından yazılarak bu karakterlere derinlik kazandırmıştır. Bu listede konusunu Yunan mitolojisiden alan 10 şarkıyı inceleyeceğiz.

Achilles Come Down – Gang of Youths

Gang of Youths adlı rock müzik grubu tarafından seslendirilen bu şarkı, ölümlü kral Peleus ve su tanrıçası Thetis‘in yarı-tanrı oğlu Ahilleus‘u (Achilles) konu alır. Yunan kahramanı Achilles, Yunan mitolojisinin en ünlü figürlerinden biri ve Homeros’un İlyada eserinde geçen Truva Savaşı‘nın önemli bir karakteridir. 10 yıl süren bu savaşta Akalar (Yunanlar) adına kahramanca savaşmıştır.

Şarkı, Truva Savaşı’nda en yakın arkadaşı Patroklus’un ölümüyle derin bir depresyona giren Achilles’i merkeze alır. İsmini bilmediğimiz anlatıcı, Ahilleus’u intihar etmek için çıktığı hayali bir çatıdan indirmeye çalışır. Patroklus’un ölümünden sonra mahvolan, kendi sonunu hazırlayan Ahilleus’a ithafen, sevginin ne kadar tehlikeli olduğundan bahseder. Zorluklara karşı mücadele etmenin, vazgeçmekten daha cesurca olduğunu anlatır.

Today, of all days, see
(Asıl bugün, bak gör)
How the most dangerous thing is to love
(Sevginin nasıl en tehlikeli şey olduğunu)
How you will heal and you’ll rise above
(Nasıl iyileşeceğini ve atlatacağını)
Crowned by an overture bold and beyond
(Bir açılışla taçlandırıldığını, cüretkar ve dahası)
Ah, it’s more courageous to overcome
(Ah, asıl cesurca olan üstesinden gelmektir)

Atlas, Rise! – Metallica

Titan soyundan gelen Atlas, Titanlar ile Olimposlu tanrılar arasındaki savaş sonucunda Gökkubbe‘yi sonsuza dek omuzlarında taşımaya mahkum edilmiştir. Titan Atlas, etkileyici hikayesi ile Metallica‘nın bu şarkısına ilham kaynağı olmuştur.

Şarkıda efsanevi vokal James Hetfield, Atlas’a seslenir. Zaman zaman Atlas’ın omuzlarındaki yükü almayı teklif ederken bazen de Atlas’ın her şeye rağmen acıyı ve kederi benimsemesi gerektiğini söyler. Metallica, güçlü riffleri ve Hethfield’ın etkileyici vokal performansı ile bir eylemi sürdürebilme ve sonsuz bir hükme rağmen omuzlarındaki yükü kabullenebilmeyi anlatır.

How does it feel on your own?
(Yalnız olmak nasıl hissettiriyor?)
Bound by the world all alone
(Tek başına dünyadan sorumlu olmak)
Crushed under heavy skies
(Ağır gökyüzü altında ezilmek)
Atlas, rise
(Atlas, kalk)

Sisyphus – Andrew Bird

Sisifos (Sisyphus), Yunan mitolojisinde Corinth adıyla da bilinen Ephyra kentinin kralı ve kurucusudur. Gücünü göstermek için ziyaretçilerini kurnazca öldürdüğü ve bu sebeple kutsal misafirperverlik geleneğini ihlal ettiği için tanrılar tarafından cezalandırılmıştır. Sisifos, aynı zamanda ölümü de iki kez kandırmaya çalıştığı için Tanrıların öfkelenmesine sebep olmuştur. Tanrılar onu sonsuza dek devasa bir kayayı bir tepeye yuvarlamak ile cezalandırmıştır. Ancak kaya her tepeye yaklaştığında tekrar yere yuvarlanmış ve Sisifos bu sonsuz döngüye mahkum edilmiştir.

Indie rock şarkıcısı Andrew Bird, Sisyphus adını verdiği şarkısında Nihilist bir bakış açısı ile, kayayı taşımayı bırakan bir Sisifos hayal eder. Hayat boyu süren bir görevin yanında bir tür boşluk ve melankoli getirebileceğini şarkı boyunca işler. Absürdist filozof Albert Camus‘un “Sisifos’u mutlu olarak tasarlamak gerekir.” dediği gibi Bird, günlük hayatında yaşadığı engel ve zorlukları kucaklayarak Sisifos’un içinde bulunduğu durum ile empati kurar.

Sisyphus peered into the mist
(Sisifos sisin içine baktı)
A stone’s thrown from the precipice, paused
(Uçurumdan bir taş fırladı, durakladı)
Did he jump or did he fall as he gazed into the maw of the morning mist?
(Sabahın sisine bakarken atladı mı yoksa düştü mü?)
Did he raise both fists and say, “To hell with this” and just let the rock roll?
(Yumruklarını kaldırıp “Canı cehenneme” dedi ve kayayı bıraktı mı?)

Flight of Icarus – Iron Maiden

Daidalus (Daedalus) ve oğlu İkarus (Icarus), Kral Minos’un emriyle bir kuleye hapsedilmiştir. Usta Daidalus, oğlu ve kendisi için balmumu ve kulenin etrafında uçan kuşların tüylerinden bir çift kanat yapmış, oğluna uçarken bu zevke kapılmaması ve güneşe çok yakın uçmamasını söylemiştir. Fakat İkarus babasının öğütünü dinlememiştir. Güneşe çok yakın uçtuğundan taktığı kanatlar erimiş ve İkarus, Ege Denizi yakınlarına düşerek ölmüştür.

Heavy metal grubu Iron Maiden, Flight of Icarus adlı şarkısında Icarus’un etkileyici hikayesini gerçek hikayeden biraz daha farklı şekilde anlatır. Bu farklardan en önemlisi İkarus’un, babasının ona ihanet ettiğini düşünmesidir. Daidalus’un yetişkin otoritesini kabul etmeyerek yaptığı bu ölümcül hayatı bir gençlik isyanının alegorisi olarak yorumlar.

His eyes seem so glazed
(Gözleri sanki donuk bakıyor)
As he flies on the wings of a dream
(Bir rüyanın kanatlarında uçarken)
Now he knows his father betrayed
(Şimdi babasının ihanet ettiğini biliyor)
Now his wings turn to ashes to ashes his grave
(Şimdi kanatları kül oluyor, küle dönüşüyor mezarı)

Cassandra – ABBA

Troya Kralı Priamos ve Hekabe’nin kızı olan Kassandra (Cassandra), Apollon‘u kandırdığı için kendisi tarafından lanetlenmiştir. Apollon, Kassandra’ya çok istediği geleceği görme yeteneğini vermiştir. Fakat lanete göre Kassandra’nın söylediklerine kimse inanmayacaktır. Kassandra, Truva Savaşı’nı görmüş, ailesini uyarmaya çalışmış fakat Apollon’un laneti yüzünden kimse Kassandra’ya inanmamıştır.

ABBA‘nın bu şarkısı, Kassandra’nın hikayesini empatik bir şekilde anlatır. Kassandra’nın laneti yüzünden oluşan çaresiz ve melankolik durumuna üzülen anlatıcı, aynı zamanda Kassandra’nın söylediklerine inanmadığı için ondan özür diler.

Sorry Cassandra, I misunderstood
(Üzgünüm Kassandra, yanlış anladım)
Now the last day is dawning
(Şimdi son gün doğuyor)
Some of us wanted but none of us would
(Bazılarımız istedi ama olmadı)
Listen to words of warning
(Senin uyarılarını dinlemeyi)

Tales of Brave Ulysses – Cream

Homer’in Odisseia (Odyssey) adlı destansı şiirinde, Truva’nın düşmesi sonucu evine dönmek isteyen baş kahraman Odisseus’un (Odysseus) 10 yıl süren maceraları,  anlatılmıştır. Homer bu eserinde Odisseus’u bilge, kurnaz, becerikli, cesur ve dayanıklı bir adam olarak tasvir eder.

Şarkı, Odisseus’un bu 10 yıl süren serüvende başından geçen olay örgülerine odaklanır. Odisseus’un evine dönmek için gemi ile yola çıkışı ve bu yolda büyüleyici sesleriyle denizcileri cezbedip onları öldüren “sirens” (deniz kızları) ile karşılaşması gibi konular ele alır.

And the colours of the sea
(Ve denizin renkleri)
Bind your eyes with trembling mermaids
(Titrer deniz kızlarıyla gözlerini bağlar)
And you touch the distant beaches
(Ve uzak kıyılara dokunursun)
With tales of brave Ulysses
(Cesur Ulysses’in hikayeleriyle)

Eurydice – Eugénie

Evridiki (Eurydice), Orfe’nin (Orpheus) eşidir ve bir yılan ısırması sonucu hayatını kaybederek ölülerin diyarına gitmiştir. Evridiki’nin yokluğuna dayanamayan Orfe, yeraltına gitmiş ve Hades‘e eşini ona geri vermesi için yalvarmıştır. Orfe, çaldığı cezbedici müzik sayesinde Hades’i ikna etmiş, ancak Hades bir şart koşmuştur. Yeraltı dünyasından çıkana dek Orfe, arkasını dönüp Evridiki’ye bakmayacaktır. Ancak merakına yenik düşen Orfe arkasını dönmüş, Evridiki de sonsuza dek kaybolmuştur.

Fransız sanatçı Eugénie tarafından seslendirilen bu şarkı, Evridiki karakterinin ağzından yazılmış. Şarkıda Evridiki, eşi Orfe’ye ölümünü kabul etmesi için cesaret verirken kendisinin yeraltı dünyasında iyi olacağını ve Orfe’nin onsuz da hayatına devam edebileceğini anlatır.

Don’t look back
(Arkana bakma)
Cause I’ll be falling down
(Yoksa düşeceğim)
I’m falling now
(İşte düşüyorum)
Don’t look down
(Aşağı bakma)

Achilles’ Last Stand – Led Zeppelin

Ahilleus bebekken annesi Thethis tarafından yeraltı dünyasında bulunan Styx nehrine batırılarak ölümsüz yapılmıştır. Fakat annesi oğlunu topuğundan tutarak nehre batırdığı için topuk bölgesi, ölümsüz bedeninin ölümlü bir kısmı olara savunmasız kalmıştır. Truva Savaşı’nda Ahilleus, ayak bileğine aldığı ok darbesi sonucunda Paris tarfından öldürülmüştür.

Robert Plant, şarkının sözlerini Fas, Yunanistan ve İspanya gezilerinden ilham alarak yazmış. Bunun yanı sıra William Blake’in Albion‘u ve Atlas miti gibi eserlerden de etkilenen Plant, şarkının isminde de belirtildiği gibi, geçirdiği trafik kazası sonucu ayağının kırılmasını Achilles’in hikayesiyle özdeşleştirmiş.

Into the sun, the south, the north
(Güneşe doğru, güneye ve kuzeye)
At last the birds have flown
(Kuşlar uçtu sonunda)
Shackles of commitments fell
(Bağlılık zincirleri düştü)
In pieces on the ground
(Parçalar halinde yerlere)

Aphrodite – Honey Gentry

Afrodit (Aphrodite), Yunan mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçasıdır. Şarkı, bir konuşmacı ve Afrodit arasındaki diyaloglardan oluşur. Afrodit’ten dualarına kulak vermesini, hayatı tekrar sevebilmeyi, geçmişi geride bırakabilmeyi diler. Şarkının son bölümü Afrodit’in ağzından yazılmıştır. Tanrıça, bu meleğin dualarını duyduğunu, kırık kalbini koruyacağını söylerken aynı zamanda yüzünü sonsuz denize dönmesini öğütler.

Aphrodite, hear my pain
(Afrodit, acımı gör)
I wanna fall in love again
(Tekrar aşık olmak istiyorum)
Not in love with a man of the world
(Dünyadan birine değil)
But in love with life itself
(Hayatın kendisine)

Persephone – Tamino

Persefoni (Persephone), Yunan mitolojisinde bereket tanrıçası Demeter‘in kızıdır. Bir gün ormanda çiçek toparken güzelliğinden etkilenen Hades tarafından yeraltı dünyasına kaçırılmıştır. Bu olay, Demeter’in derin üzüntüsüne ve yeryüzünde kıtlığa sebep olmuştur. En sonunda Zeus’un müdahalesi ile birlikte Hades ve Demeter arasında bir anlaşma yapılmıştır. Persefoni, yılın 6 ayını yeraltında geçirirken kalan 6 ayı da yeryüzünde geçirecektir. Bu da yeryüzünde yaşanan kış ve yaz mevsimlerinin belirleyicisi olmuştur.

Tamino‘nun eşsiz söz yazarlığı ve vokalleri ile hayat bulmuş bu şarkı, yeraltı tanrısı Hades’in ağzından Persefoni’ye bir aşk mektubu halinde yazılmış. Şarkı, Hades’in Persefoni’yi ilk görüşünü, onu uyarışını, bu arzunun onu nasıl zalim yaptığını ve ona olan büyük sevgisini konu almış.

Indeed, it’s wrong to keep you near me
(Evet, seni yanımda tutmam doğru değil)
One could call me cruel and deceiving
(Zalim ve aldatıcı diyebilirler bana)
But in your sacred air I am full of light
(Ama senin kutsal havanı solurken ışık doluyorum)
Your loving arms are the true delight
(Gerçek mutluluk sevgi dolu kollarında)
To which I’m lost
(İçlerinde kaybolduğum)

Kaynakça