Mitolojiler, insanlık tarihini anlamamıza yarayan önemli bir kültürel mirastır. Oldukça zengin içeriğe sahip bu mitolojiler günümüzde sanatın birçok dalına ilham olmaya devam etmektedir. Müzisyenler de çoğunlukla Yunan Mitolojisi olmak üzere şarkılarında bu efsanelere yer vermiştir. Mitolojik efsaneleri bir de müzikle harmanlanmış halde dinlemeniz için konusunu mitolojiden alan on şarkıyı derledik.
1- Lady Gaga – Venus
Lady Gaga bu eserinde ünlü Yunan aşk ve güzellik tanrıçası Venüs hakkında şarkı söylüyor. Adını her duyduğunda dans etmek istediğini belirtiyor. Albümün kapağında Sandro Botticelli’nin Venüs’ün Doğuşu adlı tablosu kısmen yer alıyor. Bu tabloda ise Uranüs’ün babası tarafından hadım edilip cinsel organının denize atılması ve bunun sonucunda Venüs’ün doğuşu betimleniyor.
”Bu şekilde hissetmeye engel olamıyorum
Aşk tanrıçası, lütfen beni liderine götür
Engel olamıyorum, dans etmeye devam ediyorum
Aşk tanrıçası, Aşk tanrıçası”
2- Sonata Arctica – My Selene
My Selene şarkısı, adını Ay Tanrıçası Selene‘den alır. Bafa Gölü Efsanesi olarak da bilinen bu mitte, Ay Tanrıçası Selene ve ölümlü Endymion’un aşk hikayesi anlatılır. Bu büyük sevgiyi hoşnutlukla izleyen Zeus, Endymion bir dilek hakkı sunar. Genç, yaşlanmaması ve Selene‘nin sonsuza kadar aşkı olabilmesi için sonsuza kadar uyumayı diler. Endymion’un dileğini gerçekleştiren Zeus, onu Latmos Dağları’nda sonsuz bir uykuya yatırır. Bu hikaye, eserde çoban Endymion’un bakış açısından anlatılır.
”Gece şiiri,
En Beyaz gümüş giymiş, her gece bana gülümsüyordun, tatlı Selene’imi bekliyorum.
Ama, yine de…
Tenimde yalnızlık var
Gerçekliğin zincirleriyle bağlı bir hayat
Endymion’un olmama izin verir misin?”
3- Iron Maiden – Flight of Icarus
Bu eserde, İkarus’un uçuşu anlatılmıştır. Orijinal hikayesinde Daidalus, oğlu İkarus ile birlikte Kral Minos’un kendilerini hapsettiği labirentten kaçmak ister. Bir süre sonra kendilerine balmumundan kanat yaparak kaçmaya karar verirler çünkü kurtulmalarının tek yolu uçmaktır. Daidalus uçmadan önce oğlunu; çok alçaktan uçarsa denize düşeceği, çok yüksekten uçarsa güneş ışınları yüzünden kanatlarını kaybedeceği konusunda uyarır. Ancak babasının lafını dinlemeyen İkarus, fazla yüksekten uçar. Güneş ışınlarının kanatlarını eritmesiyle denize düşer ve boğularak ölür.
Şarkıda ise Daedalus oğlunu yerden izler ve ona “uç ve dokun güneşe” der. Artık itaatkar olan Icarus bunu yapar ve kanatları erimeden hemen önce babasının onu kandırdığını fark eder.
”Gözleri öyle gizemli görünüyor ki
Uçarken bir düşün kanatlarında
Şimdi biliyor babasının ihanet ettiğini
Şimdi kanatları kül olup dönüşüyor mezarına”
4- ABBA – Cassandra
Cassandra, Troya Prensesi ve Yunan mitolojisi karakteridir. En büyük dileği geleceği görmek ve rahibe olmak isteyen Cassandra’yı Tanrı Apollon görür görmez arzular. Eğer kendisiyle birlikte olursa ona geleceği görme yeteneği vereceğini söyler. Cassandra bu teklifi kabul eder ve Apollon dileğini gerçekleştirir. Ancak rahip olma dileği de ağır bastığından Cassandra, verdiği sözü tutmaz. Bunun üzerine Apollon, Cassandra’yı lanetler ve geleceği görmesine rağmen kimsenin ona inanmamasını sağlar. Bunun sonucunda Truva Savaşı’nı ve sonuçlarını görmesine ve halkını uyarmasına rağmen çaresizce olayları izlemek zorunda kalır.
”Affedersin kötü haber elçisi, yanlış anladım.
Şimdi son gün de ağarıyor.
Bazılarımız istiyor ama kimse ister miydi?
Uyarının sözlerini dinle”
5- Bob Dylan – Isis
Mitolojiden etkilenerek yazdığı birkaç şarkısı bulunan Bob Dylan, bu şarkısında Mısır Mitolojisinden etkilenmiş. Adını Mısır tanrıçası İsis‘ten alan şarkı, bir kadın hakkındadır. Sözler, İsis‘e aşık olan bir adamın hikayesini anlatır ve Dylan, aşk ve ihanet temalarını anlatmak için İsis ve Osiris mitini kullanır. Bob Dylan bu şarkıyı eşi Sarah’dan ayrıldığı dönemde yazmıştır. Bu nedenle eşini İsis karakteriyle bağdaştırdığı iddia edilmektedir.
”İsis’i düşünüyordum, benim umursamaz olduğumu düşünmesini
Bir gün buluşacak olduğumuzu anlatmasını
Ve bir sonraki evliliğimizde işlerin değişeceğini söylemesini
Eğer sadece sabredersem ve olursam onun arkadaşı
Ama yine de hatırlayamıyorum söylediği en iyi şeyler”
6- Bob Dylan – Mother of Muses
Bir diğer Bob Dylan şarkısında ise yine mitolojiden izler görüyoruz. Yunan Mitolojisi’nde Müzler, ilham perileri olarak adlandırılır. Bu ilham perileri Zeus ve Mnemosyne’in kızlarıdır. Bob Dylan bu şarkısında Müzlerin annesi Mnemosyne’den sanatsal ilham diler.
”Müzlerin annesi, benim için şarkı söyle
Dağların ve derin karanlık denizin şarkısını söyle
Göllerin ve orman perilerinin şarkısını söyle
Korodaki tüm kadınlar yürekten şarkı söylesin
Onurun, kaderin ve zaferin şarkısı ol
Müzlerin annesi, benim için şarkı söyle”
7- Andrew Bird – Sisyphus
Şarkının hem sözlerinde hem de klibinde Sisyphus efsanesi anlatılmıştır. Kral Sisyphus, Zeus’a ihanet etmesi üzerine Yeraltı Dünyası’nda ağır bir taşı sonsuza kadar bir tepenin en yüksek noktasına taşımakla cezalandırılır. Zirveye her yaklaştığında taş düşecek ve her şeye en baştan başlayacaktır.
”Sisifos sise baktı
Bir taş uçurumdan düştü, duraksadı
Atladı mı yoksa sabah sisinin ağzına bakarken düştü mü?
Yumruklarını kaldırarak “Ne olursa olsun” deyip kayanın kaymasına izin mi verdi?”
8- Manolis Lidakis – Aretousa
Listemizin bir diğer isminde ise Yunan şarkıcı Manolis Lidakis var. Arethusa efsanesine göre, Artemis’in gözdelerinden olan su perisi Arethusa’ya nehir tanrısı Alpheus aşık olur. Reddedilmesine rağmen Arethusa’nın peşini bırakmaz. En sonunda Artemis’ten yardım ister ve Arethusa’yı yeraltı kaynağına dönüştürür. Buna rağmen Alpheus’tan kurtulamaz. Alpheus nehir tanrısı olduğu için Arethusa ile aynı kaynağa girerek birbirlerine karışırlar.
”Ah, rüyamda görmüştüm seni bir keresinde
Arethusa kızıl saçlarınla”
9- Sara Bareilles – Orpheus
Orpheus, sanat yeteneğiyle herkesi etkileyen Trakyalı bir ozandır. Orman perisi eşi Eurydike’nin ölümü üzerine kahrolur ve Hades’in olduğu ölüler dünyasına gitmeye karar verir. Müziğe olan yeteneği sayesinde önüne çıkan tüm engelleri aşar. Öyle ki cehennemdeki işkenceler bile bir süreliğine durur. Hades ve eşi Persephone bile Orpheus’ın sanatından ve aşkından etkilenerek karısını ona geri vermeyi kabul eder. Bunun için tek şartları Orpheus’un Eurdike’nin önünde yürümesi ve ölüler dünyasını terk edene kadar ona dönüp bakmamasıdır. Ancak Orpheus dayanamaz ve anlaşmayı bozarak arkasını döner. Böylece Orpheus eşini ölüler dünyasından alamadan insanların arasına geri dönmek zorunda kalır.
“Artık sevmekten vazgeçmeyeceğiz
Korku yok
Orpheus gibi geri dönme
Sadece burada kal”
10- The Doors – Hyacinth House
Bu şarkı ismini Apollon ile trajik bir aşk yaşayan Hyacinth’ten almıştır. Birbirlerine aşık olan bu iki genç Hyacinth ve Apollon bir gün disk atma oyunu oynar. Oyun sırasında Apollon diski kazara Hyacinth’in kafasına atar ve genç adam orada can verir. Bulunduğu yerde sümbül çiçeğinin çıkması üzerine Hyacinth’in ismi sümbül çiçeğine verilir, çiçeğin üzerindeki lekeli görünüme de Apollon’un gözyaşları sebep olur.
”Onlar Sümbül Evi’nde ne yapıyorlar?
Onlar Sümbül Evi’nde ne yapıyorlar?
Bu günde aslanları memnun etmek için”
