İnsanlık tarihi boyunca kitap, hayatı anlamanın ve anlamlandırmanın en önemli aracı olur. Bilginin kapılarını aralayan, hayal dünyasını zenginleştiren, insanı insana ve dünyaya yaklaştıran en güçlü vasıtalardan biri de daima okumak olur. Bu yüzden toplumlar, çocuklarına okuma alışkanlığını kazandırmayı bir görev bilmiş; kimi zaman anne karnından itibaren kitapla tanıştırmayı dahi doğru görmüşlerdir. Peki kitap okumak bahsedildiği kadar faydalı mıdır? Kitap okumanın faydaları inkâr edilemez; ancak zarar ihtimalinden de söz edilebilir mi?
Kitap Okumanın Zararları Üzerine
Her şeyde olduğu gibi kitap okumanın da aşırısı zararlı olabilir. Kimi zaman sayfaların büyüsüne kapılan okur, hayal dünyasında kaybolup gerçeklik algısını yitirebilir. Üstelik, ilk bakışta ters gibi görünse de, okudukça insanın bilgisizliği de gün yüzüne çıkar çünkü birey, öğrendikçe bilmediklerinin sonsuzluğunu fark eder.
Okumayla ilgili en çok dile getirilen sözlerden biri şudur: “Kitaplar en iyi dostlarınızdır.” Ancak kitapların dostluğu bir yana, gerçek dostlarımız ne olacaktır? Zira okuyan insan, çoğu zaman yalnız kalır; arkadaşlarıyla oturmaya vakit bulamayabilir ya da tercihleri değişebilir. Sayfalar arasında kendine kurduğu dünyada, gerçek hayatta dost edinmekte zorlanabilir.
Kitap okumak kimi zaman insanı dertlendirir çünkü okumak, duyguların ve iç dünyanın bir çatışma yaşaması demektir. Yazarların kaleme aldığı anlamlı ve özlü sözler, kişinin aktaramadığı duyguları dile getirebilir ve ruhunda derin yarıklar açabilir. Okuyan insan şüphe duyar çünkü kitaplar, insanın kesin bildiği sandığı şeylerin yanlış olabileceğini gösterir. Böylece birey, dünyaya şüpheyle bakmaya başlar.
Kitap Okumanın Okura Etkileri
Baktığımızda, kitap okumanın zararları arasında en çok psikolojik etkiler dikkat çeker. Okuyan insanlarda zaman zaman bir karamsarlık gelişebilir. Bunun sebebi, bireyin okudukça farkındalığının artmasıdır. İnsanlara ve düzene karşı bir başkaldırı isteğiyle dolar ancak bu başkaldırıda çoğu zaman yalnız olduğunu ve düzenin kolay kolay değişmeyeceğini görür, işte bu fark ediş, kişiyi derinden yaralar ve insanlardan uzaklaşmasına yol açabilir. Okur, çevresinden de aynı bilinç ve tepkiyi bekler fakat çoğu insanın düzenden şikayetçi olmaması, okur ile çevresi arasında bir uçurum oluşturur. Böylece okuyan insan, kendi dünyasında yalnızlaşır.
Her şeye rağmen kitap okumak insana hem bir kaçış hem de kendini bulma imkânı sunar. Okur, sayfaların arasında türlü duygulara tanıklık eder; kahramanlarla birlikte sevinir, hüzünlenir, acıyı ve mutluluğu paylaşır. Böylece empati yetisi güçlenir, iç dünyası zenginleşir. Kitap, insanı hayatın karmaşasından çekip alan sessiz bir sığınaktır. Bununla birlikte, onun zararlarından söz etmek faydalarını gölgelememelidir. Önemli olan, dengeyi bulabilmektir çünkü eleştirel bir bilinçle ve doğru ölçüde okunan her kitap, insanın yolunu aydınlatan bir kandildir fakat ölçüsüzlüğe kapıldığında, ışık vermek yerine gölge üretir.
Kaynakça:
www.dibace.net. “Kitap Okumanın Zararları” web
