İki kıtaya yayılan coğrafyası, binlerce yıllık geçmişi ve sahip olduğu kültürel mirasıyla İstanbul, sinema sektörü için mekan ve hikayeler anlamında geniş bir potansiyel sunuyor. 1900’lerin başından itibaren yerli-yabancı pek çok sinema filmi, dizi ve belgeselin çekildiği kent, hatırı sayılır gişe yapan bazı büyük bütçeli Hollywood projelerine de ev sahipliği yapmış durumda. İstanbul’da çekilen yabancı filmlerden 10 tanesini beraber keşfe çıkalım!
1. The Water Diviner (2014)

Russell Crowe‘un hem yönetmen koltuğunda oturduğu hem de başrolünü üstlendiği The Water Diviner bizi Çanakkale Savaşı’nın yaralarını hala sarmaya çalışan bir coğrafyaya götürüyor. Hikaye Avustralyalı bir çiftçi olan Joshua Connor’ın Gelibolu’da kaybolan üç oğlunun izini sürmek için İstanbul’a gelişiyle başlıyor. Filme, Sultanahmet, Topkapı Sarayı, Balat sokakları, Haydarpaşa Tren Garı ev sahipliği yapıyor. Filmde İstanbul, kayıpların ve umutların kesiştiği bir hafıza mekânı olarak öne çıkıyor. Aynı zamanda, şehrin doğu ile batı, geçmiş ile gelecek, savaş ile barış arasındaki ince çizgide salınan ruhunu da arka planda hissedebiliyoruz.
2. Inferno (2016)

Dan Brown’un aynı adlı romanından uyarlanan Inferno bizi Dante’nin cehennem tasvirlerinden ilham alan ölümcül bir bilmecenin içine sürüklüyor. Tom Hanks’i bir kez daha semboloji profesörü Robert Langdon rolünde izliyoruz. Bu sefer kendisini Floransa’nın dar sokaklarından Venedik’in kanallarına ve oradan İstanbul’un Ayasofya’sına uzanan soluksuz bir kovalamacada görüyoruz. Ayasofya, Kapalıçarşı, Beyazıt Meydanı, İstanbul Üniversitesi Ana Giriş Kapısı, Kennedy Caddesi ve Bizans Surları, Yerebatan Sarnıcı filmde gözümüze çarpan konumlar arasında. Filmde İstanbul çok katmanlı tarihiyle inançlar, salgınlar ve insanlığın kaderi üzerine kurulu büyük bir sorunsalın merkezine yerleşmiş durumda. Ben filmde özellikle Yerebatan Sarnıcı sahnelerini merakla beklemiştim.
3. Taken 2 (2012)

2012 yapımı Taken 2, Liam Neeson’ın canlandırdığı eski CIA ajanı Bryan Mills’in hikâyesini bu kez İstanbul’un labirentvari sokaklarına taşıyor. İlk filmde kızı Kim’i kurtarmak için tek başına bir suç şebekesinin peşine düşen Mills, bu kez geçmişin intikamıyla yüzleşiyor. Film, Kapalıçarşı, Galata Köprüsü ve Eminönü, Balat, Kadıköy ve Haydarpaşa Tren Garı, Pera Palace’da konumlanıyor. İstanbul’un tarihi yarımadası, dar sokakları, kapalı çarşısı ve Boğaz’ın büyüleyici manzaraları eşliğinde başlayan bir tatil, kısa sürede ölüm kalım mücadelesine dönüşüyor.
4. Rusya’dan Sevgilerle (1963)

Listemizin ilk James Bond filmi Rusya’dan Sevgilerle, serinin İstanbul‘da çekilen ilk filmi olması dolayısıyla da ayrı bir öneme sahip. İskoç aktör Sean Connery’nin hayat verdiği efsanevi Ajan 007, bu kez Soğuk Savaş’ın sert rüzgarları eşliğinde İstanbul’da tehlikeli bir görev üstleniyor. Filmin neredeyse tamamı İstanbul’da geçiyor ve İstanbul yalnızca bir arka plan değil hikayenin nabzını hızlandıran bir karakter olarak başrollerden birini üstleniyor. 60’ların İstanbul’uyla nostalji yapmak adına güzel bir alternatif.
5. Argo (2012)

Ben Affleck’in hem yönetmen koltuğunda oturduğu hem de başrolünde yer aldığı Argo (2012), bizi 1979 İran Devrimi’nin kaotik günlerine götürüyor. Gerçek bir olaydan uyarlanan filmde Tahran’daki Amerikan Büyükelçiliği baskınında rehin alınmaktan son anda kurtulup Kanada Büyükelçiliği’ne sığınan altı Amerikalının hayatta kalma mücadelesine şahit oluyoruz. İstanbul‘un filmdeki rolü ise bambaşka. Hikaye Tahran’da geçiyor olmakla birlikte filmin önemli bir kısmı İstanbul’da çekilmiş. Devrimi sonrası Tahran’ın kaotik atmosferini yansıtmak için Kapalıçarşı’nın koridorları, tarihi Sultanahmet sokakları ve Eminönü’nün kalabalık dokusunun filmde ustalıkla kullanıldığını görüyoruz.
6. Skyfall (2012)

Listemizin ikinci James Bond filmi Skyfall, Rusya’dan Sevgilerle ve Dünya Yetmez filmlerinin ardından serinin Türkiye‘de çekilen üçüncü filmi. Eminönü, Kapalıçarşı, Yeni Cami, Sirkeci Garı sahneleriyle İstanbul‘un yanı sıra Fethiye ve Adana‘da da çekimleri yapılan film sadece bir casusluk öyküsü değil aynı zamanda Bond’un kırılganlığını, insani yönünü ve geçmişiyle hesaplaşmasını anlatan duygusal bir portre. İstanbul’da geçen sahneler arasında Bond’un motosikletle Kapalıçarşı’nın çatılarında uçtuğu sekans filmin kült anlarından biri. Unutulmaz soundtrack’i benim de favorilerim arasında.
7. The International (2009)

Tom Tykwer’in yönetmenliğini üstlendiği 2009 yapımı The International, küresel finans sisteminin karanlık yüzünü gözler önüne seren gerilim dolu bir polisiye filmi. Clive Owen’ın canlandırdığı Interpol ajanı Louis Salinger, Naomi Watts’ın hayat verdiği Manhattan savcısı Eleanor Whitman ile birlikte dünyanın en güçlü bankalarından birinin kirli ilişkilerini ortaya çıkarmak için zamana karşı yarışıyor. Hikaye Berlin’den Milano’ya, New York’tan İstanbul’a kadar geniş bir coğrafyada ilerliyor. Filmde İstanbul’un tarihi dokusu modern finans merkezleriyle iç içe geçirilirken Boğaz’ın silueti ve tarihi mekânlar hem görsel çekicilik hem de gerilimi artıran bir unsur olarak işlev görüyor.
8. Doğu Ekspresinde Cinayet (1974)

Listemizin en gizemli filmlerinden biri olan Doğu Ekspresinde Cinayet Agatha Christie‘nin unutulmaz romanından uyarlanan filmlerden biri. Film, bizi İstanbul‘da başlayıp Paris’e devam eden bir tren yolculuğunun gerilim dolu atmosferine davet ediyor. Hikaye Sirkeci Garı’nda başlıyor. Boğaz’ın sisli sabahı, şehrin büyüsünü trenin ihtişamlı ve gizemli yolculuğuna taşıyor. Tesadüfen aynı trende bulunan Belçikalı ünlü dedektif Hercule Poirot trende işlenen cinayetin failini bulmaya çalışırken aynı zamanda sınıflar arası gerilimleri, intikamın sınırlarını ve adaletin gri tonlarını da sorguluyor. Filmde görülebilecek mekanlar arasında, Sirkeci Garı, Kız Kulesi ve Agatha Christie’nin romanı yazdığı yer olan Pera Palace Hotel var.
9. Topkapı (1964)

Jules Dassin’in yönetmenliğini yaptığı Topkapı, bir soygun hikayesi olmasının yanında 1960’ların İstanbul’unu da görebileceğimiz filmlerden biri. Hikaye, güzelliği ve zekasıyla dikkat çeken Elizabeth Lipp’in (Melina Mercouri) eski sevgilisi Walter Harper’ı (Maximilian Schell) ikna etmesiyle başlıyor: Hedef, Topkapı Sarayı’ndaki paha biçilemez zümrütlerle süslü bir hançeri çalmak. Peki kahramanlar bunu başarabilecek mi?
Filmde İstanbul sadece bir arka plan değil, başrollerden birini de üstleniyor. Kent dokusunun fazla bozulmadığı zamanlarına şahit olmak hem güzel hem hüzünlü. Çokça film çekilseymiş ve biz kentimizi daha iyi muhafaza edebilseymişiz diyor insan. Filmde görülebilecek mekanlar arasında Topkapı Sarayı, Galata Köprüsü ve Yeni Cami de bulunuyor.
10. Üç Bin Yıllık Bekleyiş (2022)

Listemizin sonunda benim de araştırma yaparken ilk kez denk geldiğim George Miller’ın yönetmenliğini üstlendiği Üç Bin Yıllık Bekleyiş filmi bulunuyor. Film masal ile gerçeklik arasındaki ince çizgide yürüyen büyüleyici bir hikaye sunuyor. Tilda Swinton’ın canlandırdığı Akademisyen Alithea, İstanbul’da katıldığı bir konferans sırasında Kapalıçarşı’da antika bir şişe bulur. Şişeyi açtığında içinden yüzyıllardır hapsedilmiş bir cin (Idris Elba) çıkar ve özgürlüğü karşılığında ona üç dilek teklif eder. Filmin çekildiği mekanlar arasında Kapalıçarşı, Topkapı Sarayı ve Ayasofya ve İstanbul Oteli var. İstanbul’un tarihi ve mistik atmosferi, hikayeye farklı bir yorum katıyor.
Kaynakça
Öne çıkarılan görsel: beykozkundura.com
Emeğinize sağlık. Çok yerinde bilgilendirmeler.Tebrikler.🪶💐
Merhaba, akıcı yazım diliniz ve sinematografik bilgilendirme için teşekkürler 🍀