İngiltere Krallığı’ndan Enteresan Taç Giyme Hikâyeleri

Krallar veya kraliçeler hangi şartlar altında tahta çıkarlar, hiç düşündünüz mü?

Kimisi bir ömür boyu sabırla tahtı bekledi, kimi ise daha çocukken -hatta daha konuşmayı bilmeden- tahta geçti. Bazıları ise hiçbir zaman tahta çıkması beklenmeyen kişilerdi ama tarih sayfalarında onları bekleyen özel bir yer vardı. Kaderleri kimi zaman taht oyunlarıyla, kimi zaman da ölümlerle değişti. Her hükümdarın, tacın gölgesinde şekillenen kendine özgü ve çoğu zaman da dramatik bir hikayesi vardır.

Bu yazıda İngiltere tarihinin en ilginç, beklenmedik ve sıra dışı taç giyme hikayelerini derledik. Kralların ve kraliçelerin tahta nasıl çıktığını okurken monarşinin sadece bir yönetim şekli ve gelenek olmadığını aynı zamanda bolca entrika, kriz ve sürpriz içerdiğini göreceksiniz.

Genç Kral Henry

Henry, İngiltere tarihinde taç giydiği halde hiçbir zaman tam bağımsız hüküm süremeyen tek hükümdar olarak bilinir. “Genç Kral Henry” olarak anılan prens, babası II. Henry hala hayattayken taç giyen tek İngiliz kralıdır. Ancak, bu taç giyme sadece sembolik bir seremoniydi; gerçek iktidar tamamen babasının elindeydi. Bu “kral” unvanı ona bir kral görüntüsü veriyordu, evet, ama ne yazık ki onu yetki ve iktidar sahibi yapamıyordu. Hayatını gerçek bir hükümdar olarak sürdüremedi ve en sonunda, henüz 28 yaşındayken hastalanarak hayatını kaybetti.

VI. Henry

VI. Henry, İngiltere tarihinin en genç kralı ve Fransa Kralı olarak taç giymiş tek İngiliz hükümdarıydı. V. Henry ve Valois’li Catherine‘nin oğlu olan Henry, henüz daha sekiz aylıkken İngiltere Kralı oldu. Aynı yıl Fransız Kralı dedesi VI. Charles‘ın vefatıyla Fransa’da da kral ilan edildi. Bizzat Fransız taç giyme törenine katılan ilk İngiliz hükümdar oldu. Ancak daha bebek yaşta tahta çıkması nedeniyle ülke yıllarca naibler tarafından yönetildi. Yetişkinlik çağında ise zihinsel sorunlar yaşadı ve tahtını koruyamadı. Henry, İngiltere’deki iç savaşlar nedeniyle birkaç kez tahtan indirilip yeniden tahta çıkarıldı. Zihinsel sorunlarından dolayı güçsüz ve etkisiz bir kral olması Yorkluların onun bu zayıflığından yararlanmasına sebep oldu ve böylece Güller Savaşı‘nın fitili ateşlenmiş oldu. En sonunda Yorklar galip gelip VI. Henry’i öldürdüler, tahtın yeni sahibi IV. Edward oldu.

III. Richard

Ağabeyi IV. Edward’ın ölümünün ardından tahtın varisi olan genç Edward, yaşının küçüklüğü gerekçesiyle amcası III. Richard tarafından kardeşi Richard of Shrewsbury ile birlikte Londra Kulesi’ne kapatıldı. Edward, kral ilan edilmişti ancak taç giyemeden Londra Kulesi‘ne götürüldü. Kısa bir süre sonra ikisi de ortadan kayboldu. Bir daha asla canlı olarak görülmeyen kardeşler büyük bir ihtimalde kulede öldürüldüler ancak bunu kimin yaptığı, kimin emriyle olduğu asla kanıtlanamadı. Bu olaylardan sonra Richard; tahtını daha da güçlendirmiş oldu, artık bir naip değil gerçek bir kral olmuştu. Ancak İngiliz halkı nezdinde pek bir karşılık alamadı, halk onun krallığı ele geçirdiğini düşünüyordu. İki yıllık hükümdarlığı boyunca isyanlar dinmedi. Sonunda, 1485 yılında Bosworth Field Savaş Meydanı‘nda öldürüldü ve York hanedanlığının son kralı oldu.

Lady Jane Grey

Lady Jane Grey, henüz 16 yaşındayken taht entrikalarının tam ortasına düştü. Kuzeni Kral VI. Edward, ölmeden önce Katolik kız kardeşi Mary’nin yerine, Protestan olan Lady Jane Grey‘i tahta geçirmek istedi. Jane istemeyerek de olsa 10 Temmuz 1553’te tahta çıkarıldı. Hemen ardından Mary, tahtın kendi hakkı olduğunu ilan etti ve Özel Konsey’e onu kraliçe ilan etmeleri konusunda mektup yazdı. Ancak Konsey, Jane’i desteklemeyi tercih etti ve Mary’e “sessiz ve itaatkar” olmasını iletti. Fakat Mary bu sözleri dinlemedi ve Katolik İngiliz halkının ve Avrupa’daki destekçilerinin gücüyle bir isyan başlattı. Bu andan itibaren Jane’in tahtını savunan destekçileri geri çekilmeye başladı, genç kraliçe Lady Jane Grey yalnız bırakıldı. Jane kısa sürede tahttan indirildi, ilk önce Londra Kulesi’ne kapatıldı, ardından vatana ihanetten yargılandı ve suçlu bulundu. Kuzeni Mary‘nin Jane’i öldürtme konusunda tereddütleri vardı ancak hayatta olması tahtına zarar vereceğinden idam cezasını onayladı ve 12 Şubat 1554’te idam edildi.

I. Mary

Mary çocukluk çağlarında annesizlikle, dışlanmayla ve meşru olmayan çocuk damgasıyla büyüdü. Babası VIII. Henry, annesi İspanyol prensesi Katherine‘nı boşamaya kalkınca ve Katolik Kilisesinin ret etmesiyle zorlu bir çocukluk geçirdi. Kendisinin tahta çıkması beklenmiyordu ancak kardeşi VI. Edward genç yaşta ölünce ve Lady Jane Grey‘in hükümdarlığı kısa sürünce, halkın büyük desteğiyle 1553’te kraliçe ilan edildi. Tahta çıktığında halk onu büyük bir coşku ile karşıladı. Mary’nin taç giyme töreni Westmister Abbey’de ihtişamlı  bir şekilde yapıldı. Bu İngiltere tarihinde ilk gerçek kraliçe hükümdarın taç giymesiydi. Ama asıl mesele taç değil nasıl yönettiğiydi. Katolik inancı İngiltere’de yeniden ayağa kaldırmak için Protestanlara karşı büyük baskılar başlattı. Bu dönemde üç yüzden fazla Protestan öldürüldü. Bu, Kraliçe Mary’nin halk nezdinde güç kaybetmesine ve Protestan Lordların daha da kinlenmesine yol açtı. Kendisinden sonrası için bir varis doğuramaması evliliğindeki hayal kırıklıkları ve dini zulümler, onun kısa hükmünü yoğun bir gölgeye çevirdi. Ama ne olursa olsun, Mary hakkı olduğu savunduğu tahtı için mücadele vermiş, İngiltere’nin ilk gerçek kraliçesi olmayı başarmıştı.

I. James

Aslında İskoçya prensi olarak doğan James, kaderin büyük bir cilvesiyle İngiltere’nin altın çağını yaşatmış I. Elizabeth‘ten sonra İngiltere tahtına geçerek İskoçya ve İngiltere taçlarını ve krallıklarını birleştirdi. James’in annesi Mary Stuart, yani İskoçya Kraliçesi Mary, Katolik inancı sebebiyle İngiltere için bir tehditti. Aynı zamanda Mary, Elizabeth’in tahtında hak sahibi olduğunu savunduğu için idam edilmişti. Ancak yıllar sonra, annesinin idamına karar veren konseyin onayıyla James, İngiltere tahtına oturdu. I. Elizabeth hiç evlenmemiş tahtın tek gücü olmayı hedeflemişti böylelikle de geride hiç varis bırakmadan ölmüştü. Elizabeth’in ölümü üzerine tahta çıkan James, İngiltere’de Stuart Hanedanı dönemini başlattı. Taç giyme töreni hem yenilikleri barındırıyordu hem de problemliydi. İlk defa taç giyme seremonisi Latince değil de İngilizce yapılmıştı. Seremoni zamanı İngiltere’de ciddi bir veba salgını baş göstermişti. Kralın ve kraliçenin güvenliği için Westminster Abbey‘deki törene sınırlı kişi davet edildi bu da seremoninin öncekilerden daha sakin ve sessiz geçmesine neden oldu. Salgın hafifleyince James, ihtişamını halka gösterebilmek için Windsor Kalesi‘nde ikinci, çok daha gösterişli bir kutlama düzenlendi.

II. Elizabeth

Kraliyet ailesinin Genç Elizabeth’i doğduğunda onun bir gün kraliçe olacağı düşünülmüyordu. Babası VI. George, abisi VIII. Edward‘ı tahttan feragat etmesiyle kral olmuştu, bu Elizabeth’i aniden tahtın varisi yaptı. 1952’de babasının vefatı ile 25 yaşında tahta çıktı. Fakat esas dikkat çeken olay, taç giyme töreniydi. 2 Haziran 1953’te gerçekleşen taç giyme töreni, tarihte ilk kez televizyonlarda canlı olarak yayımlandı. Bu olay, hem halkla kraliyet arasındaki mesafeyi azalttı hem de yüzyıllardır süren geleneği yıktı. İngiliz halkı, ilk kez saray törenlerine kendi gözleriyle tanıklık ettiler. Kraliçe Elizabeth’in tahta çıkışı, hem modern dünyanın doğuşunu hem de kraliyetin dönüşümünü simgeledi. Gelenekle geleceği birleştiren bu an, İngiltere tarihinde sadece bir taç giymek değil; bir dönemin ruhunu değiştirmekti.

III. Charles

İngiltere tarihinin hatta dünya tarihinin en uzun süre taht bekleyen varisi III. Charles, 73 yaşında tahta çıktı ve İngiltere’nin en yaşlı hükümdarı olarak bilindi. Aynı zamanda kendisi ilk üniversite mezunu İngiliz kralı oldu. Halkta karşılığı hep karmaşık olan Kral, imajını ilk “sadakatsiz eş” olarak zedeledi, Diana ile olan boşanmasıyla geleceğin kralı olarak halktaki desteği zayıflamıştı. İmajını, yaptığı bağışlar ve desteklediği hayır kurumları aracılığıyla dezavantajlı kesime yardım ederek ayrıca kamuoyunun önünde sessiz ve mütevazı yaşam sürmeye özen göstererek onarmaya çalıştı.

Kaynakça: