II. Dünya Savaşı, altı yıllık bir süreci kapsayan tarihin en büyük ve en kanlı savaşlarından biridir. Savaşın yıkıcı etkileri bitiminden yıllar sonra da birçok farklı milletin sosyal yaşamlarında, ekonomik ve siyasi yapılarında olduğu kadar sanatın da her alanında hissedilmeye devam etmiştir. O yıllarda ve sonrasında onlarca şarkı yazılmış, bu şarkılar toplum hafızasını diri tutmuştur.
Kimi zaman kahramanlık hikâyelerinin anlatıldığı, kimi zaman savaş karşıtı niteliği taşıyan, kimi zaman da kayıpların anıldığı sözleriyle akıllara kazınmış II. Dünya Savaşı dönemini yansıtan on şarkıya gelin birlikte göz atalım!
1. Glenn Miller – Don’t Sit Under The Apple Tree
Lew Brown ve Charles Tobias tarafından yazılan şarkı, önce 1942’de Glenn Miller tarafından seslendirilmiş, ardından aynı yıl içerisinde müzik grubu The Andrews Sisters tarafından sahnelenmiştir. Hareketli ritmine rağmen çarpıcı bir gerçeklik sunan şarkı, savaşa giden genç bir askerin sevgilisiyle arasında verilmiş bir sadakat sözünü konu alır.
(Elma ağacının sana ve bana ayrıldığını biliyorum)
And I’ll be true ’til you come marchin’ home
(Ve ben sen eve gelene kadar sana sadık kalacağım)”
2. Vera Lynn – We’ll Meet Again
İlk olarak 1939’da piyasa sürülen şarkı, İngiliz sanatçı Vera Lynn‘in eşsiz sesiyle buluşarak savaş döneminin en popüler şarkıları arasında yerini almıştır. O dönemde bu ayrılıkların kısa süreceği ve tekrar buluşulacağı temennisini veren sözleriyle askerler arasında bir moral ve umut kaynağı haline gelmiştir.
3. Spike Jones & His City Slickers – Der Fuehrer’s Face
II. Dünya Savaşı döneminin en büyük hitlerinden biri haline gelen “Der Fuehrer’s Face” İngiliz besteci Oliver Wallace tarafından kaleme alınmıştır. 1942’de müzik grubu Spike Jones ve City Slickers tarafından seslendirilen bu şarkı Nazi Partisi’nin milli marşı olan “Horst Wessel Lied” isimli parçanın parodisi olarak ortaya çıkmıştır. Spice Jones’un yorumu o kadar popüler hâle gelmiştir ki o dönemde Alman ve Japon karşıtı kısa filmler yapmaya odaklanan Disney’in, orijinal adı “Donald Duck in Nutzi Land” olan animasyonu şarkının adını alarak “Der Fuehrer’s Face” şeklinde değiştirilmiştir.
4. Pink Floyd – Goodbye Blue Sky
“Goodbye Blue Sky” müzik dünyasının önde gelen rock gruplarından Pink Floyd‘un 1979’da yayımlanan “The Wall” albümünün ilgi çeken parçalarından biridir. Grubun solisti Roger Waters tarafından savaşta vefat eden babasına ithafen yazılmıştır.
5. Pere Ubu – 30 Seconds Over Tokyo
Kariyerine 1975 yılında başlayan Amerikan rock grubu Pere Ubu‘nun kurucu üyelerinden olan David Thomas tarafından yazılmıştır. Sözleri ve uyumsuz ritmiyle ABD’nin II. Dünya Savaşı’nda Japonya’ya yaptığı hava saldırılarını, ölüme giden bir savaş pilotunun gözünden çarpıcı sözleri ve huzursuz edici melodisiyle dinleyiciye aktarmaktadır.
6. Noël Coward – Don’t Let’s Be Beastly To The Germans
1943 yılında kaydedilen ve Winston Churchill tarafından oldukça övgüyle karşılanıp favori olarak gösterilen bu şarkı, aynı zamanda sözleri sebebiyle dönemin en tartışmalı şarkılarından biridir. Yazarı Coward tarafından “düşmanlarımıza karşı fazlasıyla hoşgörülü bir bakış açısına sahip olan, aşırı insancıllardan oluşan küçük bir azınlığa yönelik bir hiciv” olarak tanımlanmıştır.
7. Teddy Powell – Goodbye Mama (I’m Off To Yokohama)
Sözleri J. Fred Coots tarafından yazılan şarkı, 1941’de Japonya’nın ABD’nin Pearl Harbor üssünü bombalaması olayı sonrası savaşmak için Japonya’ya giden bir askerin ailesine vedasını konu alır. Sözlerinde Japonya’nın hızlıca mağlup edileceğine dair bir inanç ve kahramanlık teması hakimdir.
8. Al Stewart – Roads To Moscow
Road To Moscow, tarihi olayları müzikle dokuyan folk rock türünde şarkılarıyla sevilen sanatçı Al Stewart‘ın 1973’de piyasaya sürülen “Past, Present and Future” albümünün dikkat çeken parçalarından biridir. 1941’de Almanya’nın SSCB’ye karşı yürüttüğü Barbarossa Harekatı’nın Rus bir askerin gözünden anlatıldığı şarkı adım adım bu operasyonu konu almaktadır.
“And the pale sun of October whispers the snow will soon be coming
(Ve Ekim ayının solgun güneşi yakında karın yağacağını fısıldıyor.)
And I wonder when I’ll be home again and the morning answers “Never”
(Ve ben tekrar ne zaman eve döneceğimi merak ediyorum ve sabah “Asla” cevabını veriyor.)”
9. Flanagan and Allen – Run, Rabbit Run!
Ralph Butler‘ın 1939’da “The Little Dog Laughed” müzikali için yazılmış, müzisyen ve aynı zamanda komedyen olan Bud Flanagan ve Chesney Allen tarafından sahnelenmiştir. Savaş döneminde İngiltere’de oldukça popüler hale gelen bu şarkı Almanlar ve özellikle Hitler’e karşı alaycı nitelikte olmasıyla da bir propaganda aracı hâline gelmiştir.
10. The Andrews Sisters – Boogie Woogie Bugle Boy
“Boogie Woogie Bugle Boy”, Don Raye ve Hughie Prince tarafından yazılan ve II. Dünya Savaşı yıllarında kariyerlerinin zirvesine ulaşan The Andrews Sisters grubu tarafından sahnelenen, o dönemin en çok dinlenen şarkılarından biridir. Şarkı, askere alınan Chicago’lu ünlü bir trompetçi hakkındadır ancak bu kişinin kimliği konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır.
Kaynakça
- Fauser, Annegret. “Sounds of War: Music in the United States During World War II”. Oxford University Press, 2013.
- “World War II Music”. Warfare History Network. Web. 15.03.2024
- “What were the most popular songs during World War II?”. Classical Music. Web. 15.03.2024
- “In His Own Words: Oliver Wallance on Der Fuehrer’s Face”. Cartoon Research. Web. 16.03.2024
- “Pere Ubu”. Fire Records. Web. 16.03.2024
