Sinema filmleri hayatlarımızda çok önemli bir yer tutar ve hepimizin mutlaka onlarca listesi vardır. Arkadaş ortamlarında en iyi, en kötü diye sıralayıp tartıştığımız filmlerimizin yanında bu liste size farklı bir pencere sunuyor. Bu listede hem defalarca izlemiş olduğunuz hem ‘adını çok duyup bir türlü izlemeye fırsat bulamadığınız’ hem de ilk defa duyacağınız filmlere rastlayacaksınız. Bu on filmin ortak noktasıysa izledikten sonra sizinle sokak sokak dolaşacak olmaları. Sinematografisinden yönetmenliğine, oyunculuklarından senaryosuna, ana akımından festivaline, komedisinden dramına farklı tatlar bulacağınız herkesin hayatında en az 1 kere izlemesi gereken filmleri listeledik!
1. Modern Times(1936)- Charlie Chaplin
Modern Zamanlar, Dünya Sinema tarihi için başucu filmlerden biridir. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı‘nın etkileri derin olarak hissedilirken Fordist üretim sistemi ve Kapitalizm yaygınlaşmıştır. Bu durum işçi kesiminin çalışma şartlarının ağırlaşmasına, psikolojik ve sosyolojik ihtiyaçlarının tamamen görmezden gelinmesine sebep olmuştur. Charlie Chaplin bu sisteme olan eleştirisini ortaya koyduğu Modern Zamanlar filmiyle gösteriyor. Chaplin’in yaratmış olup oynadığı Şarlo tiplemesinin son kez göründüğü film aynı zamanda Chaplin’in son sessiz filmi olma özelliğini de taşıyor. Kapitalist sistemi teorinin yanında pratikte de daha iyi anlamak ve Charlie Chaplin’in muazzam sessiz oyunculuğunu görmek istiyorsanız Modern Zamanlar’ı hemen izlemelisiniz. Ayrıca günümüz teknolojisinin olmadığı dönemde Chaplin’in ünlü paten sahnesi için nasıl old-school bir görsel efekt yöntemi kullandığını aşağıdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz.
2. Kız Kardeşler(2019)- Emin Alper
Türk sinemasının islim üstündeki yönetmenlerinden Emin Alper‘in üçüncü uzun metraj filmi olan Kız Kardeşler, Artvin’deki bir dağ köyünde yaşayan üç kız kardeşin hikayesini bizlere sunuyor. Anneleri öldükten sonra kasabalı ailelerin çocuklarına bakmak için evden çıkma mücadelesi veren Reyhan, Nurhan ve Havva; yaşamda yer edinebilmek için tek yolun bu olduğuna ikna olmuş durumdalar. Film boyunca kır-kent ayrımını sıklıkla yaşadığımız Kız Kardeşler, Türkiye’deki cinsiyet ayrımını, ekonomik farklılıkları ve sahip olmadığımız şeylere olan hevesimizi bizlere sorgulatıyor. Görüntü yönetmenliğini Emre Erkmen‘in yaptığı Kız Kardeşler, sinematografisiyle büyüleyen bir film. Özellikle Ece Yüksel (Havva) ve Kayhan Açıkgöz’ün (Veysel) şapka çıkartılacak performanslarıyla birlikte Artvin dağlarından bir Türkiye manzarasına tanık olmak istiyorsanız Kız Kardeşler tam size göre.
3. Cinema Paradiso(1988)- Guiseppe Tornatore
İtalyan sinemasının tarihe düştüğü en güzel notlardan biri olan Cinema Paradiso (Cennet Sineması) samimi ve herkesin kendinden esintiler bulabileceği bir hikaye. Bir İtalyan kasabasında yaşayan Toto, yaz tatilinde kendine en uygun meşgalenin sinemada çalışmak olduğunu keşfeder ve Cennet Sineması’nda Alfred’in yanında çalışmaya başlar. Ona bir ustadan ziyade arkadaşça davranan Alfred’in de katkısıyla sinemaya olan sevgisi bir tutkuya dönüşür. Ünlü bir yönetmen olup arkadaşı Alfred’in cenazesine geldiğindeyse her şeyini borçlu olduğu bu kasabada anılarını tekrar hatırlar.
1989 yılında Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü ve Oscar ödüllerinde Yabancı Dilde En İyi Film Ödülü’nü kazanan Cinema Paradiso, kitle iletişim araçlarının yaygın olmadığı dönemlerde sinemanın toplum hayatında ne kadar başat bir rol oynadığını bizlere dostlukla sunuyor.
4. Once Upon a Time in Hollywood(2019)- Quentin Tarantino
Sinema tarihindeki en iyi yönetmenlerden biri olarak gösterilen Tarantino’nun dokuzuncu filmi Once Upon a Time in Hollywood(Bir Zamanlar Hollywood’da), güçlü kadrosuna rağmen önceki filmleri kadar büyük bir etki bırakmadı. Bunun en büyük sebebinin senaryonun anlaşılamaması ve olaylar arasındaki kopukluk hissi olduğunu söyleyebiliriz. Bu his biraz yanıltıcı olabilir çünkü Tarantino gerçeklikle ustaca oynuyor. Tarantino, 1969 yılında dönemin ünlü oyuncusu Sharon Tate’in Manson Tarikatı tarafından öldürülmesi olayını biraz kurcalıyor. Filme dahil ettiği kurmaca karakterler Rick Dalton ve Cliff Booth’un Hollywood film sektöründe yer alma çabalarıyla bu cinayeti kesiştirerek kendine has bir anlatı ortaya koyuyor. Eğer denk gelirseniz bir film gösterim etkinliğinde yani perdede izlemenizi öneririz. Film oyunculuklarından sinematografisine kadar sinema kokuyor. Filmi izlemeden önce Sharon Tate cinayetini detaylı araştırmalısınız. Böylelikle 2 saat 42 dakikanın neden su gibi akıp gittiğini daha iyi anlayacaksınız.
5. Vizontele(2001)- Yılmaz Erdoğan, Ömer Faruk Sorak
Vizontele, senaryosu Yılmaz Erdoğan’ın kendi hayat hikayesine dayanıp Türkiye sinema tarihinin kült filmlerinden biridir. Sinemanın en önemli eğlence olduğu bir köye ilk defa televizyonun gelişini anlatan film bu durumun yankılarını ve nasıl bir hırs haline dönüştüğünü anlatıyor. Filmin en güzel yanı neredeyse her karakterin bir derinliği olması ve bir noktada hikayeyi desteklemesi. Günlük hayatlarımıza kazınmış pek çok repliğiyle bir komedi havası barındırsa da aslında dram alt yapısı çok sağlam. Bu da çok ayırt edici bir unsur olarak Vizontele’yi farklı bir yere koyuyor. Demet Akbağ, Yılmaz Erdoğan, Altan Erkekli, Cem Yılmaz, Cezmi Baskın, Şebnem Sönmez, Bican Günalan gibi usta isimlerin yer aldığı film aslında iki filmlik bir serinin ilk ayağı.
Filmin müziklerini Kardeş Türküler üstleniyor. Albümü dinlemeniz kesinlikle önerilir. Yılmaz Erdoğan’ın Hakkarili olduğunu bilsek de film Van’ın Ercaş ilçesinde çekilmiş. Ancak filmde nerede olunduğuna dair bir bilgi yok. Bu da bize gösteriyor ki buranın neresi olduğunu Afyonlu Sadık Hoca söylüyor: Hayal Kırıklığının Başkenti
6. The Secret Life of Walter Mitty(2013)- Ben Stiller
Tirajı çok yüksek olan bir derginin film negatifleri departmanında çalışan Walter, derginin satılması sebebiyle işsiz kalmanın eşiğine gelir. Bu sırada derginin fotoğrafçısı Sean O’Connell son dergi için fotoğraflar göndermiştir ancak Walter kapak fotoğrafını bulamaz. Sean’ı bulmak için maceradan maceraya koşan Walter, öz güvensizliğinden ötürü yaşadığı hayal aleminden sıyrılıp rüya gibi olaylar yaşar. Hoşlandığı kadınla doğru iletişim kurmaktan tutun iş yerinde uğradığı mobbing’e ses yükseltmeye kadar pek çok ‘büyüme’ emaresi gösterir. Aynı zamanda yönetmenlik koltuğunda da oturan Hollywood’un samimi kişisi Ben Stiller(Walter) yine sıcacık bir işe imza atıyor. Bazen gerçekten de fotoğrafçı olmanın en güzel yanı, çekmediğiniz fotoğrafları bilen tek kişi olmaktır. Tıpkı yaşamlarımızın gizemi gibi…
7. Rosso Come il Cielo / Gökyüzü Kadar Kırmızı(2006)- Cristiano Bortone
İtalyan sinemasının çarpıcı filmlerinden bir diğeri olan Gökyüzü Kadar Kırmızı, 1970 yılında bir kaza sonucu görme yetisini büyük oranda kaybeden Mirco’nun hikayesini anlatıyor. Yasalar zoruyla kendisi gibi engelli çocukların olduğu yatılı bir okula gitmek zorunda kalan Mirco, okula alışma döneminde çok zorluklar yaşar ve içine kapanır. Ancak orada edindiği arkadaşlarıyla pek çok güzel işe imza atarlar. Hem bir duyuyu kaybetmenin hem de çocuk olmanın verdiği yaratıcılıkla düzen dışına itilmelerine adeta baş kaldıran çocuklar film boyunca bizi empatiye zorluyorlar. Baştan sona görme yetisinin olmadığı bir durumla baş etmeye çalışıyorsunuz ve sürekli çözümler üretiyorsunuz. Bu canlılık sizi sürekli filmin içinde tutarak harika bir deneyim yaşatıyor.
8. Kara Bela(2015)-Burak Aksak
İşte tam olarak ihtiyacınız olan film geldi. Evet birçoğumuz neden yerli komedi filmlerini sevmenin yargılanan bir durum olduğunu anlamıyoruz. Piyasada çok fazla kötü film ya da ucuz komedi var bu doğru. Fakat Kara Bela dertlerinize derman olacak.
Hayatını hep başkalarının istediği gibi yaşayan Kudret, eşi ve babasının ölümünün ardından rüyasında gördüğü annesinin isteğini yerine getirmek için Gaziantep yollarına düşer. Yolda kendisine eşlik eden insanlar ve çeşitli belalarla birlikte Gaziantep’e gitmeye çalışır. Leyla ile Mecnun dizisiyle başlamış olan absürt komedi furyasının ürünü olan Kara Bela, yine Burak Aksak’ın yazdığı bir iş. Belki de hatıralarımızda en çok Erdal Bakkal rolüyle kalmış olsa da Cengiz Bozkurt(Kudret) burada muazzam bir komedi performansı sergiliyor. Mutlaka yerli komedi film havuzunuzda bulundurmanız gereken Kara Bela’yı izlemek için tek bir sebebiniz var: Gülmek.
9. Uncut Gems(2019)- Benny ve Josh Safdie
Uncut Gems, listemizin gerilim ihtiyacını misliyle karşılayacak. New York’ta mücevher satıcısı olan Howard Ratner’ın borçlarını kapatmak için çeşitli yollardan riskler almasını anlatan film bir an bile dinlenmenize müsaade etmiyor. Filmde kasıtlı olarak rabarba yapılmaya çalışılıyor ve bu sizi her ne kadar yorsa da filme hizmet ediyor. Kazanmak için kaybetmeyi, daha çok kazanmak için her şeyi kaybetmeyi sorgulatan filmde Adam Sandler(Howard Ratner) adeta şov yapıyor. Bu zamana kadar Hollywood aktörleri içinde istediği yeri bulamayan Sandler, bu filmle birlikte rüştünü ispatlıyor. Ayrıca en çok ‘f.ck’ kelimesi geçen filmlerden biri olarak garip bir istatistiğe sahip olan film, izlediğinizde bu özelliğiyle sizi şaşırtmayacak.
10. La La Land(2016)- Damien Chazelle
Listemizin son sırasında yer alan La La Land(Aşıklar Şehri), müzikal türüne uzak olanların bile bağrına basacağı bir film. Los Angeles’ta bir yandan oyunculuk hayallerinin peşinde koşan Mia ve açmak istediği caz-bar için oradan oraya koşturan Sebastian’ın yolları kesişir. Kader ya da romantik karakterleri onları tekrar tekrar karşılaştırır ve birbirlerine aşık olurlar. Sonrasında fedakarlıklar başlar, öncelikler değişir ve büyü bozulur. Onların vereceği kararsa bu büyüyü yerle bir etmek ya da aşklarına sahip çıkmaktır. Onlar aşklarına sahip çıkmayı ve mutlu olmayı tercih ederler. Her ne şekilde olacaksa…
Oscar ödüllerinde tam 12 ödül kazanan film, müzikal tarihi için önemli bir yer tutuyor. Filmin albümünü mutlaka dinlemelisiniz. Emma Stone(Mia) ve Ryan Gosling’in(Sebastian) kusursuz performanslarıyla sürüklediği film, aşkın en saf ama en zor halini bize yaşatırken dans etmeyi de ihmal etmiyor.
“A voice that says, I’ll be here
And you’ll be alright”
Kaynakça:
- “Sharon Tate’in Dramatik Öyküsü”. Bubisanat. Web. 2022
- Top 5 Most Iconic Old School Visual Effects. Fame Focus. 24.05.2017. Youtube
- Öne çıkan görsel: The Movie Database
