Okumak bambaşka dünyalara açılan bir yoldur; bu yol hiç hayal etmediğiniz sorunlara, zaferlere ve zorluklara karşı gözlerinizi açabilir ve sizleri uzak diyarlara götürebilir. Aynı zamanda kendinizi daha az yalnız hissetmenizi ve genel olarak dünyayla daha fazla bağlantı kurmanızı sağlayabilir, bunların yanı sıra klasik edebiyat okumak dil yeteneğinizi de geliştirir. Bu listede yer verdiğimiz klasik kitapların olay örgüleri genellikle temel insan ve toplum sorunları, düşünceleri ve duyguları etrafında dönmektedir. Tüm gençlerin 18 yaşına gelmeden önce okuması gereken başlangıç niteliğindeki 10 klasik romanı içeren bir kitap listesini sizler için hazırladık, keyifli okumalar!
İnsancıklar
Büyük Rus yazar Dostoyevski’nin dünya edebiyatına ilk armağanı olan roman, yaşlı bir memur Makar Devushkin ve uzak akrabası genç terzi Varvara Dobroselova arasındaki sıcak dostluğu karakterlerin birbirlerine gönderdikleri mektuplarla anlatır. Hikaye, özgüven eksikliği ile mücadele eden fakir insanlara odaklanır; onların sefaleti, içsel özgürlüklerinin kaybolmasına, sosyal otoritelere bağımlı olmalarına ve bireyselliklerinin yok olmasına yol açar. Dostoyevski yoksulluk ve bağımlılığın, içsel ve dışsal ıstırabı birleştiren, benlik saygısının sapması ve deformasyonu ile nasıl ayrılmaz bir şekilde hizalandığını gösterir.
Kamelyalı Kadın
Ünlü Fransız yazar Alexandre Dumas’nın gayrimeşru oğlu Alexandre Dumas Fils tarafından yazılan bu kitap yazarın bir hayat kadını Marie Duplessis ile yaşadığı kısa ve trajik aşk hikayesini konu alan yarı otobiyografik bir romandır. Kitap, ismini başkarakter Marguerite’in la dame aux camélias (Fransızca “kamelyaların hanımı”) takma adından alır. Kamelyalı Kadın’da 19.yüzyıl ortalarındaki Fransız toplumunun ahlak anlayışı gerçekçi bir dille yansıtılır. Roman yayımlandığı yıl olan 1848’den bu yana pek çok kez sahneye uyarlanmıştır.
Yüzbaşının Kızı
Alexander Puşkin’in bu kısa romanı, Kazakların Rus İmparatoriçesi’ne karşı ayaklandığı Büyük Catherine döneminde geçer. Bir asilzade olan Pyotr Grinyov’un hatırası olarak sunulan Yüzbaşının Kızı, genç ve acemi bir subay olarak Grinyov’un St. Petersburg’dan uzak güney Rusya’da hizmet etmek üzere nasıl gönderildiğini anlatır. Aynı anda hem bir peri masalı hem de heyecan verici bir tarihi roman olan bu benzersiz eser, aşk ve görevin felaketle yüzleşmek için cesaret ve şansı nasıl çağırabileceğinin zamansız, evrensel ve çok kazanan bir hikayesidir.
Beyaz Zambaklar Ülkesinde
Rus rahip ve sosyal aktivist Grigory Petrov, Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı eserinde, 20’nci yüzyılın başında Finlandiya’nın Rusya’ya karşı verdiği bağımsızlık mücadelesini tüm yönleriyle ele alır. Vatan bilincinin oluşması ve toplumsal gelişim için önemli bir kılavuz niteliği taşıyan kitap; bataklık bir bölgenin, üzerinde beyaz zambakların açtığı güzel bir alana dönüştürülmesini hem gerçek hem de sembolik yönüyle anlatıyor. Uzun yıllar çeşitli ülkelerin egemenliğinde yaşamış bir toplumun kalkınmasını konu edinen roman Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün de başucu kitaplarındandır.
Açlık
Norveçli yazar Knut Hamsun’un kişiliğini ve ününü oluşturan romanı Açlık, ünlü bir yazar olma sevdasıyla yanıp tutuşurken bir yanda da açlık ve yoksullukla ve bunların sonucu olarak neredeyse deliliğe düşüşle pençeleşen bir gencin mücadelesini anlatır. Nobel Edebiyat Ödüllü Hamsun’un 1890 tarihli yarı otobiyografik eseri Norveç’in başkenti Kristiania’da (şimdiki adı Oslo) geçmektedir.
Yaşlı Adam ve Deniz
Amerikalı yazar Ernest Hemingway, 1952’de yayınladığı kısa romanında yaşlı bir Kübalı balıkçının açık denizde Gulf Stream’e kapılmış olarak dev bir kılıçbalığıyla olan can yakıcı mücadelesini son derece sade ve kuvvetli kelimelerle anlatır. Bu hikâyesiyle Hemingway, yenilgiye karşı cesaret, kayba karşı şahsi başarı temasını kendine has modern üslubuyla yeni baştan heykelleştirmiştir. Yaşlı Adam ve Deniz, Pulitzer Kurgu Ödülü’ne layık görüldü ve Nobel Komitesi tarafından 1954’te Hemingway’e Nobel Edebiyat Ödülü verilmesine katkıda bulundu.
Refet
Türk edebiyatının ilk kadın romancısı Fatma Aliye Topuz, döneminde büyük bir cesaret ve direniş sergileyerek kalemi elinden bırakmamış, kendinden sonra gelen kadın edebiyatçıları da yazılarıyla desteklemiştir. Fatma Aliye’nin Refet romanı, çocukluktan genç kadınlığa değin elindeki tek sermayesi aklı olan yoksul bir genç kızın öğretmen okulundan mezun olarak tek başına ayakları üzerinde durma hikâyesini konu alır. Aynı zamanda Türk edebiyatının ilk kadın öğretmen başkarakteri Refet farklı kadınlıkları, sınıflar arası kadın dayanışması ve kadınların gündelik yaşamlarını oldukça yalın bir biçimde anlatır.
Acımak
Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının usta yazarlarından Reşat Nuri’nin bu kısa romanına adını veren ‘acımak’ duygusu aynı zamanda romanın tematik yapısının da merkezinde yer alır. Romanın başkarakteri Zehra, erken çocukluk dönemlerinde gördüğü olumsuz muameleler nedeniyle acımı duygusunu yitirmiş bir öğretmendir. Karakter, babasınının vefatının ardından günlüğünü okuyacak ve gerçeklerle yüzleşir. Yazar, genel anlamda; biri mantığıyla, diğeri duygularıyla hareket eden iki kahramanı hareket noktası alarak insanın duygu ve mantığıyla dengeli bir varlık olması gerektiği tezini işlemiştir.
Kiralık Konak
Milli Edebiyat Dönemi’nin en parlak yazarlarından Yakup Kadri Karaosmanoğlu ilk romanı Kiralık Konak’ta Osmanlı’nın çöküş çanlarının sesi işitilirken kuşaklar arasında farklılaşan değer yargılarının, yaşam biçimlerinin çatışmasını gözler önüne serer. Batılaşmayı ve getirdiği kültürel çatışmayı aynı evde yaşayan üç farklı karakter üzerinden anlatan roman, aynı zamanda mekânlara vurgu yaparak yaşanılan tarihsel süreçlere göndermeler yapar.
Sinekli Bakkal
Türk yazar, siyasetçi ve akademisyen Halide Edip’in olgunluk dönemi eserlerinden olan Sinekli Bakkal’da II. Abdülhamit Dönemi’nin çeşitli siyasi olaylarına göndermeler yapılmakta ve toplumsal şartlar romanda belirleyici bir rol üstlenmektedir. Diğer romanlarında da görülebileceği gibi kadın karakterleri romanlarının başkişisi yapan Adıvar, bu romanında da Rabia isimli bir karakter etrafında düğümlenen pek çok olaya yer verir. Yazar bir bakıma bireysel ve toplumsal sorunları döneminin siyasi atmosferiyle sunmuştur. Roman döneminin İstanbul’unu, fakir kenar mahallesi, zengin konakları ve saray çevresiyle her zümreden insana yer vererek anlatır.
Kaynaklar
- Koç, O. (2013) “Tartışmaların Ortasında Bir Roman: Sinekli Bakkal” Türk Dili Dergisi Erişim Tarihi: 21 Haziran 2021
- iletisim.com.tr
- iskultur.com.tr
