Hakkında Ne Biliyoruz: Dracula

Dracula Ve Vampirlik

Korku filmleri ve romanlarının baş karakteri ve ilk akla gelen ismi hep Dracula olur güncel pek çok yerde diziler , filmler ve hatta korku turizmi için önemli bir yer kaplar.  Hakkında çok fazla efsane ve anlatı var. Peki kimdir bu Dracula ve hayatımıza nasıl girdi? Hakkında ne biliyoruz?

Kitap olarak Dracula ;

Öncelikle Dracula ismini yaygınlaştıran klasik bir korku kitabıydı. İrlandalı yazar Bram Stoker 1897 yılında gotik- korku tarzında olan Dracula kitabını yazdı  ve kurgusal Draculamız sıklıkla karşımıza çıkmaya başladı. Fakat sanılmasın ki vampirlik ilk kez karşımıza çıktı , uğursuzluğun simgesi vampir inancının ilk Babil kaynaklarında çıktığı düşünülür zaten orta çağda vampir korkusu balkanlardan Avrupa’ya yayılmış durumdadır. İnsanların kalbi hançerlenip kafes ile gömülmelerine  kadar gitmiştir bu korku. Yine de kurgulanmış hali ile edebiyata yeni bir soluk katmıştır bu vampirizm. Peki tek ilham kaynağı bu değildir . Somut bir kanıt bulunmamakla birlikte Bram Stoker’ın günümüz Romanya’sında bulunan Eflak Voyvodası Vlad Dracula’dan esinlendiği yaygın bir görüştür.                   ( Romence Drǎculea , ‘Dracul’un oğlu’ anlamına gelir ve kökeni, Ejderha Tarikatı’na üye olduktan sonra bu ismi alan babası Vlad Dracul’un (“Orta Çağ Romencesinde “Ejderha Vlad”) lakabından gelir.  “Dracul” kelimesi modern Romence’de ” Şeytan ” veya “iblis” anlamına gelir, ancak Vlad’ın zamanında ” Ejderha anlamına gelir ve Latince    Draco kelimesinden türemiştir)

III. Vlad dağlık bir bölge olan Transilvanyasında  14 Kasım 1431 yılında doğdu. Babası Eflak hükümdarı II. Vlad oğulları küçükken Osmanlıya siyasi görüşmeler ve Osmanlıya bağlılığını kanıtlamak  için gitmiş ( Sultan II. Murat zamanı Eflak ve Boğdan Osmanlı topraklarına katılmıştır) ve orda tutsak düşmüşlerdi, kurtulmak için tek şansı oğullarını (Vlad Dracula, III. Radu.) Osmanlı’ da bırakmaktı. Bu karar üzerine Vlad ve kardeşi Edirne sarayına gönderilmişti , bu sarayda felsefe , siyaset ve savaş üzerine dersler alan Vlad’ın  yolu II. Murat’ın oğlu Fatih  Sultan Mehmet ile karşılaşır ve çocukluk arkadaşlıkları başlar. Fakat büyüdükçe politika gereği yolları ayrılır. Vlad’ın yetkilerinin çoğalmasını istemesi , Fatih’i kıskanması , alkol bağımlılığı ve şeytani inançları gibi pek çok söylenti vardır ama sonuç olarak düşman olmuşlardır.

Kazıklı Voyvoda

Bu fikir ayrılıklarının üzerine Vlad çoğunluğun bildiği lakabına  Kazıklı voyvoda’ya  evrilmeye başladı.  Fatih’in desteği ile 1456 yılında Eflak Voyvodası olur ve III. Vlad ismini alır , Osmanlıya bağlılığını gösterir ve düzenli vergilerini öder. Her şey planlandığı gibi gözükürken Vlad azla yetinmemeye ve değişmeye başlar. Esirlerini kazığa oturtarak idam ettirir , kanlarını fıçılara doldurur her geçen gün daha çok zalimleşir.  Bu söylentiler yüzünden vampir dendiği düşünülür.  Gözü iyice kararan Vlad Macarların desteğiyle , Osmanlıya baş kaldırır ve vergi ödemeyi bırakır. Saraya gelen elçilere işkence eder , Fatih’in İkaz ve uyarılarını görmezden gelir. Tuna Nehri’nin ötesine geçmeyi başardığında (1461)  Ele geçirdiği Osmanlı askerlerini kazıklara oturtur. Rivayete göre 20.000 Osmanlı askerini bu şekilde öldürmüştür.

Poenari Kalesi

Şu anda Romanya Arefu şehrinde bulunan kale , o dönem Vlad için stratejik bir konumdu. Argiş nehri yakınların da avlanırken buraya bir kale inşa etmeye karar vermişti. Yüksekte bulunması nedeniyle etrafı görebilmesi yakalanmasını zorlaştırıyordu. Tırmanmak için bile 1480 taş basamak bulunuyordu. (Bazı Kaynaklara göre Braşov şehrindeki Bran kalesi de Dracula kalesi olarak geçmektedir.) Kaleyle ilgili temelinde insan kurbanları olduğu gibi bir çok rivayet bulunmaktadır.

Yakalanması ve ölümü

Hakkında fikir ayrılıkları olan bir tutsaklık süreci oldu 1462-1472 yılları arasında bir tutsak , bir özgür olduğu düşünülür. Ölümüyle ilgili genel kanı 1476 yılı Bükreş yakınlarında Osmanlı ile olan bir savaşta öldüğü , başını kesilerek İstanbul’a götürüldüğü yönündedir.  ”lad Ţepeş’in mirası ve efsanesi çoğunlukla onun hakkında anlatılan farklı hikayelerin sonucudur. Rumen, Alman ve Rus hikayelerinin hepsinin kökeni on beşinci yüzyıla dayanır. Yazılı hikayelerin yanı sıra Rumen sözlü geleneği Kazıklı Voyvoda’nın hayatı için bir başka önemli kaynak daha sağlar: Kazıklı Voyvoda ile ilgili efsaneler ve hikayeler Rumen köylüleri arasında folklorun bir parçası olarak kalmıştır ”

Efsaneler Ve Gerçekler

Vampirlik gerçek midir yada ne kadar ileriye gitti bilemeyiz ama canilik ve insanlığın katliamları , tarihin başlangıcından beri kaçınılmaz bir gerçekliktir.  Belki de bu kana susamışlık , vicdansızlık vampirizmin realitesidir , nede olsa elimizdeki kaynaklarla Vlad Tepeş’in acımasız bir yönetici olduğu gerçektir.

Yapılan araştırmalar ve mektubundan alınan kan ve tükürük örneklerine bakarsak Vlad Tepeş’in en azından çok etli ve kanlı beslenmediğini söyleyebiliriz.

Araştırmacılar, 4 Ağustos 1475 tarihli olan mektupta şu ifadelerin yer aldığını açıkladı:“Ben Transalpine bölgelerinin Prensi’yim. Yakında Siburia’ya geleceğim.

Vlad Drakula.”

Analytical Chemistry adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın yazarlarından Gleb Zilberstein, “Mektuplardaki gıda proteinleri yalnızca bitkisel gıdalarda bulunuyor. Ancak, Dracukula’nın bitkisel temelli olma beslenme kararının arzudan ziyade imkanlarından kaynaklanmış olabilir. ”

Dönemin Avrupası ve kıtlığını düşünürsek bu beslenme biçimi bir prens için bile olağan. Üstelik bilim insanları kan ağlamasını sağlayan  hemolakriadan hastalığına muzdarip olduğunu gösteren ipuçları içerdiğini keşfetmişler. Belki bazı rivayetleri destekler.

Söz uçar , yazı kalır.

Yazının girişinde bahsettiğimiz gibi tarihi bir isim olan, Fatih’in düşmanı Eflak voyvodası Vlad Tepeş’i edebiyat olmasa belki de bu kadar anmazdık. Kurgu da olsa , gerçeklikte olsa Bram stocker’ın Dracula kitabı ve devamında gelen hikayeler uzun zamandır bir efsane. Onu takip eden yada tamamen uyarlayan sinemayla beraber Dracula korkunun en meşhur figürü. Tabii ki tarihi bilerek okuyup , izlediğimizde çok daha keyifli!

Göz Atmak isterseniz Dracula fimleri:

1. Dracula (1931) Tod Browning & Karl Freund

2. Dracula (1979) John Badham

3. Bram Stoker’s Dracula (1992) Francis Ford Coppola

4. Dracula: Pages from a Virgin’s Diary ( 2002) Guy Maddin

5. Dracula Untold (2018)

Kaynakça

• Haber Merkezi 05.09.2023 – 12:20 Haberler – ntv.com.tr
• indigodergisi.com/Yazar: Çağrı Gırlangıç 1 Ocak 2015
• newworldencyclopedia 03.05.2023
• nbcnews.com 31 Ekim 2013,