Her hafta yayıma aldığımız Haftalık Kitap Keşfi serimizde bugün, Wilhelm Genazino’nun Mutsuzluk Zamanlarında Mutluluk adlı kitabını sizlerle buluşturuyoruz!
Ayrıntı Yayınları tarafından çıkarılan Mutsuzluk Zamanlarında Mutluluk, felsefi boyutunun yanı sıra hayata bakışın sorgulandığı, varoluşsal sancılar çeken kişilerin hayatla olan ilişkilerini okuyucuya aktarır. İçsel sorgulamaların bol olduğu bu kitapta, psikolojik tahliller epey bir mevcut. Mutsuzluğun hakim olduğu bir hayattan, mutluluğa açılan pencereleri yavaş yavaş aralamaya çalışan kahraman, Gerhard ile kitabın başından sonuna kadar ortak dertlere sahip olduğumuzu hissediyoruz.
“Felsefe eğitimimi yeni tamamlamış ama ne üniversitede ne de üniversite dışında eğitim düzeyime yaraşır bir iş bulabilmiştim, oysa para kazanmam da gerekiyordu hem de en kısa sürede çünkü üniversiteyi bitirir bitirmez sekiz yıl boyunca aldığım eğitim bursunu geri ödemek zorundaydım. Bu koşullar altında ne iş bulacağımın hiç önemi yoktu.”
Felsefe mezunu olan Gerhard, okulu biter bitmez karşısına çıkan ilk işe girmiş fakat kendini tatmin edebileceği bir meslek olmaması sebebiyle mutsuzluğu bütün hayatına sirayet eden bir karakter olarak karşımıza çıkıyor. Aslında genel çerçevede yolunda görünen hayatının, yaşamak istemediği bir hayat olduğu gerçeğiyle karşı karşıya. Kurulu bir düzene sahip olması, konfor alanı oluştururken yaşamak istediği hayatın bilinmezlikleri ise kaygı seviyesini oldukça arttırıyor. Birlikte yaşadığı sevgilisi Traudel ile hayatlarından memnun bir çift imajı çiziyor olsalar bile Gerhard, içindeki yalnızlığa bu ilişkinin iyi gelmediği kanısında. Bu olumsuz düşünceler zihninin merkezinde yer alsa bile kenara itip yoluna devam etmeyi çok iyi başaran biri. İşinden çıktıktan sonra cafelere gidip oturmak ve oradaki insanları gözlemlemek onu büyük bir rahatlama imkanı sağlıyor. Zihnindeki yalnızlığıyla, mutsuz olduğu anlarda müthiş gözlem yeteneğini kullanarak etrafında olup biten olaylardan mutlulukları çekip yaşamına katıyor.
“İnsanın kendi içinde yalnız olduğunu ve aslında bu yalnızlığın çok da kötü bir şey olmadığını söyleyemem ki.”
Hayatının akışını, kaderin kendisini sürüklediği yolları somut bir şekilde gözlemleyebilmek için eskimiş pantolonunu balkonda çürümeye bırakan Gerhard, kaderine karşı koyma isteğiyle yanıp tutuşurken bu karşı koyuşa yarım adım bile olsa yaklaşamıyor. Traudel’in evlilik ve çocuk konusunu gündeme getirmesi üzerine, kendini daha büyük korkular içerisinde bulur. Çünkü yıllarca, içine doğup büyüdüğü tabuların dışında bir hayat sürmek için çaba gösteren Gerhard, yeniden klasik aile formunun içine girmek istemez. Karşısındaki kişiye “hayır” diyemeyen biri olduğu için kendi içindeki çatışmalarına bir yenisi daha eklenir ve hayatla bağı tamamen kopar. Hayat akıp giderken sadece durduğu yerde gözlem yaparak takılı kalması üzerine işinden atılır. Kendisinin çok önemsemediği bu olay üzerine kız arkadaşı Traudel, iş bulma konusu üzerine baskılarını arka arkaya sıralıyor ve sonunda ona yeni bir iş teklifi ile geliyor; apartman yöneticiliği. Teklifi istemeyerek de olsa kabul eden Gerhard, sadece düzene uygun olan bir şekilde hareket etmek istiyor. Fakat hayatın tatsız güzellikleri eski yaşanmışlıklarından bir kişiyi, ansızın karşısına çıkartır. Gerhard’ın hayatı o andan itibaren tepetaklak olur ve zihni ile olan savaşından galip çıkamayarak Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesine yatmak zorunda kalır. Bu durum, kendisinde çok büyük travmalara sebep olmaz fakat hayatının gidişatını daha rahat bir şekilde çözümleyebilmesine olanak sağlar.
“Onlarca yıldır daha iyi bir hayata hazırlanıp duruyorum ama o hayat bir türlü gelmek bilmiyor. İnsanın kendi mutsuzluğuyla ilişkisinin sadece onu beklemek olduğunu fark edene kadar uzun bir süre duygusal ve melankolik bir halde yakınıp durdum. Sonra, aklımı yitirmekten korkuyorum. Belki zaten kaybetmişimdir ve o yüzden buradayımdır.”
Olaylardan çok durumların, hayata bakış açılarının, etrafta olup biten durumları değerlendirme ve çözümleme temeline dayalı olan bu kitapta, varoluşsal sancılara daha yakından şahit oluyoruz. Kitabın adından da anlaşıldığı gibi mutsuzluk zamanlarındaki mutlulukları yakalamayı başaran insanların hayatlarına küçük bir pencere aralıyor.
Kaynakça
Genazino, Wilhelm. Mutsuzluk Zamanlarında Mutluluk. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2014.
