Hep Gürcistan’a gitmek, oraya has yemeklerini tatmak istiyorum diyorsunuz fakat nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız size yardımcı olmaya geldik. Yemek, Gürcü mutfağı için çok önemli yer tutar. Gürcü mutfağı, o ülkenin dramatik tarihini anlatır. Yemekler oldukça ağırdır; bolca et, peynir ve de mayalı hamur barındırır. Bu ağırlığı dengelemek için sebze ile beraber tüketilir. Baharat olarak -ceviz hariç- sarımsak, kişniş, tarhun ve dereotu kullanılır.
Etnografik çeşitliliği, tarihi, Alpin ve subtropikal iklim bölgelerinde yer alması Gürcistan mutfağının çeşitli olmasını sağlamıştır. Komşu ülkelerin-çoğunlukla Rusya’nın-etkisi büyük olmuştur. Gürcistan topraklarının işgali sırasında Araplar, Moğollar, Osmanlılar, Persler ve Rusların da mutfak yapısını almışlardır. Bu farklı mutfak yapıları sebebiyle de mutfakta domuz eti, kuzu eti, sığır eti ve kümes hayvanların eti kullanılır. Hadi gelin Gürcü mutfağında neler var bir bakalım.
1. Hinkali (Hıngal)
Hinkali, Gürcistan’ın dev mantısı olarak geçiyor. Uzun yıllar önce dağ bölgelerinde yapılan bir Gürcü yemeği. Hinkali, ilk olarak Gürcistan’ın doğu kesiminde; Hevi, Pşavi, Mtiuleti ve Hevsureti adlı dağlık bölgelerinde ortaya çıkmıştır. Farklı Kafkas boyları, farklı sesleniyor Hinkali’ye. “Haluj” ve “Gabın” da isimleri arasında, Anadolu’da ise “Çerkes mantısı” olarak geçiyor.
Hinkali mantısının iç malzemesi, çekilmiş ya da ince kıyılmış domuz ve sığır veya koyun eti karışımından hazırlanır. İnce açılmış hamur üzerine iç malzemesi konduktan sonra, hamur bohça gibi toplanır ve ucu sıkılır. Kaynar suda pişen Hinkali, içindeki suyuyla birlikte sıcak olarak, geleneksel tarzda ucundan tutularak elle yenir. Bizdeki mantı gibi yoğurtla yenmez, sade yeniyor. Ben kıyma sevmiyorum ama denemek de istiyorum diyorsanız üzülmeyin. Çünkü, kıyma hariç patatesli, mantarlı ve peynirli hinkali de seçenekler arasında.
2. Phali
Tiflis’e gittin, ne yiyeceğini bilemedin mi? İşte burada dur: Phali mutlaka denemen gereken bir lezzet. Sağlıklı lezzetler denemek istiyorsan asla kaçırmaman gereken bir tat var burada. İçinde sebze olan ama meze olarak yenen bir yemek Phali. Ispanak, pazı, pancar gibi lezzetli ve de sağlıklı sebzelerle yapılıyor. Ceviz, sarımsak ve özel bir baharatı olan Khmeli-suneli ile harmanlanıp sunuluyor. Turistler kadar Gürcü halkı da çok seviyor.
3. Lobio (Gürcü Fasulyesi)
Gürcü usulü tatlı ekşi barbunya fasulyesi ve cevizli güveç tarzı bir yemek denemek ister misiniz? O zaman sizi Lobio’yu öneririm. Ana aromaları soğan, sarımsak ve kişnişin yanı sıra kümeli suneli ve nar pekmezidir. Yapılışı fazlaca detaylı; bu yüzden çok detaya girmeyeceğim. Mis kokulu fasulye-ceviz yahnisi genelde ızgara etler, sebzeler, pideler ile birlikte servis edilir. Şöyle bir düşününce fasulye, ceviz, soğan ve sarımsak dörtlüsünün tadı nasıldır acaba?
4. Haçapuri
Gürcistan’a gidiyorum ve en geleneksel yemeği denemek istiyorum derseniz Haçapuri‘yi denemelisiniz. Haçapuri, bir peynirli ekmek. Mayalı hamurdan yapılan, peynirle doldurulan bir pide aslında. Birçok çeşidi var ama en ünlüsü içinde yumurta sarısı, 1 küp tereyağı ve de bolca peynir bulunan tekne şeklindeki Acara. Bir diğer çeşidi ise Svaneti’den gelen kubdari’dir. Bu çeşidi daha küçük, daha kalın ve otlu kıyma ile doldurulur. Lobi çeşidi ise ot, yağ veya pastırma ile tatlandırılıp barbunya fasulyesinden yapılmış macun ile doldurulur.
5. Kharcho (Harço Çorbası)
Kharcho, aslında bir çorba değil, Gürcistan’ın geçmişinin ifadesidir. Bu çorba, Gürcistan topraklarının hikayelerini taşır. Hikayenin kalbinde sığır eti yer alır. Gürcülerin Kharcho servisi, zarafet ve sadeliğin etkileşimine saygı duruşu olarak gelenekle doludur. Derin, toprak katlara konulur. Ve bu kap çorbayı sıcak tutar. Kaplar, genelde süslü, ülkenin sanatsal mirasını yansıtan motiflerle el yapımı olarak boyanır.
Ceviz, Kharcho’nun temelinde bir çeşit harç gibidir. Ceviz, ezilerek macun haline getirilir, kalınlaştırmak ve zenginleştirmek için karıştırılır. Sonra yerel olarak Utskho suneli diye bilinen bir baharat, acı tatlı lezzetiyle çorbanın içine eklenir. Bunun yanında diğer baharatlar da katılır. Kişniş, Marigold yaprakları ve kurutulmuş kırmızı biberler… Genellikle asidik tat veren tamarind veya ekşi erik, zenginliği keserek bir dize içinde yerleştirilmiş bir düzen içindedir. Sarımsak ve soğan keskinlik sunarken, domates meyvemsi bir asidlik katarak Kharcho’yu tamamlar. Gürcü kültüründe yiyecek ve dostluğa duyulan saygı Kharcho servisi ile ifade edilir. Masada kalma, sohbet etme, daveti uzatan bir ritüeldir aslında.
Peki Sıla, bize bu yemekleri anlattın; bir de restoran öner dediğinizi duyar gibiyim. O halde hemen başlıyorum buyrun.
Restoran Önerileri:
1. Radio Cafe
Radio Cafe, vejeteryan dostu, vegan seçenekler, glutensiz seçenekler mevcut. Tüm içkiler mevcut. Fiyatları orta derecede uygun. Çocuklar için de uygun seçenekleri var. Arkadaşlarınızla rahat bir mekana gitmek istiyoruz diyorsanız bence burası tam yeri.
Adres: 29,31 Atoneli St., Tiflis, Gürcistan.
2. Lasamani
Tifliste bulunan bu mekanda, Gürcü mutfağının modern sunumlarını bulabilirsiniz. Akşam yemeği için rezervasyon şart. Şık, modern olsun derseniz tam size göre. Yemeğinizin yanında bir kadeh de şarap bu harika atmosfere sahip mekanda harika olur. Çoğu zaman yoğun olmuyor ama yine de rezervasyon yaptırmanızdan yanayım. Gürcü yemeklerinden sonra tatlı-kahve ikilisi de müthiş olur. Fiyatları çok pahalı değil, Tiflis ortalaması.
Instagram: @Lasamanirestaurant
Adres: Lado Asatiani Street, Tiflis,Gürcistan.
3. Salobie Bia
Bu sefer de farklı tarzda bir mekanda Gürcü mutfağı ve yanına bir kadeh şarap istiyorsanız buyrun efendim. Salobie Bia, kırsal bir bölgede turistik bir mekan. Vintage bir yer, yemek ve şarap… Daha ne olsun ama… Kokteyl seçenekleri de mevcut.
Instagram: @Salobiebia
Adres: Rustaveli Theater, Shota Rustaveli Avenue, Tiflis, Gürcistan.
4. Cafe Littera
Butik bir müze olan Yazarlar Evi’nin cafe-restaurantı. İlkbahardan sonbaharın sonuna kadar hizmet veriyor. Kışın da saat 13:00’ten itibaren açık. Yaz aylarında gidecekseniz de çok önceden yer ayırtmalısınız çünkü haftalar öncesinden doluyor. Fiyatları orta derecede.
Adres: 0105,13 Ivane Machabeli Street, Tiflis, Gürcistan.
5. Keto and Kate
Şehrin en hip noktalarından biri olan Vera bölgesinde oymalı balkonlu klasik Tiflis tarzı mimari, kristal avizeler ve antika mobilyaları ile otantik bir Tiflis evinin içinde, geleneksel Gürcü yemekleri sunuluyor.
Instagram: @ketoandkate
Adres: Near 3 Mikheil Zandukeli Dead End, Tiflis, Gürcistan. Rustaveli Metro İstasyonunun hemen arkasındaki Mikheil Zandukeli çıkmaz sokağında.
Kaynakça
“Tiflis Yeme İçme Rehberi”. Bizevdeyokuz. Web. 27.08.2025.
“Lobio”. Thenewbaguette.com. Web. 26.08.2025
“Gürcü Kharcho”. Genorgia.to. Web. 26.08.2025.
