Dönemin boyunduruğu altına girmeyen kadınlar vahşice başkaldırırlar. Toplum onları anlamaz; susmalarını, düşünmemelerini ister. Bir şekilde ayağa kalkar bu kadınlar. Eğri durmazlar ve doğrudan gözlerinizin içine bakarlar. Her bir koyu tonundan gerçeklik akan bu tablodan, sertçe sözlerin çıktığı albüme doğru bir yolculuğa çıkalım.
Artemisia Gentileschi Kimdir?
İtalyan Barok ressamı Artemisia Gentileschi günümüzde Caravaggio’yu izleyen kuşağın en başarılı isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Kadın olduğu için dönemin sanat okullarında eğitim alamadı. Ancak eserlerinde kadının güçlenmesini yansıttığı için 1970’lerde feminist sanatçılar ve sanat tarihçileri sayesinde adı daha çok duyuldu, hatta son elli yılda efsaneleşti.
İncil’deki karakterlerden esinlenerek resmettiği güçlü kadın kahramanları, patriyarkal toplumun cinsiyet rollerini ihlal eden cinstendi. Şiddet dolu sahnelerde yer alan bu kadınlar güçlü, enerjik, savaşçıydı; kırılgan, narin figürler olmaktan uzaktılar. Yaşlı erkeklerin tacizinden tiksinti ve rahatsızlık duyduğu açıkça görülen, kan ve şiddete yabancı olmayan, güçlü, direnen, kendinden emin kadın karakterleri, kurtulduğu tecavüzün ve kendi travmatik deneyiminin dışavurumu, yüceltilmesi ya da “intikamı” olarak yorumlandı. Otoportrelerinde kendisini alışılmışın dışında bir açı kullanarak, idealize etmeksizin, çalışma anındaki dağınık saçları ve coşkulu, yaptığı işe yoğunlaştığını gösteren yüz ifadesiyle resmetti.
Judith Beheading Holofernes (Yudit Holofernes’i Katlederken) Tablosu Ne Anlatıyor?
Ey bütün kuvvetin sahibi olan Rab Tanrım, Kudüs’ün daha büyük şanı için yapacağım işlerimi başarılı kıl; çünkü şimdi mirasını geri alma ve bize karşı dizilmiş düşmanları ezme planlarımı ilerletme zamanıdır. Judith’in Holofernes’in başını kesmeden önceki duası (Judith 13:4-5)
Resim, dul bir kadın olan Judith’in halkını Asurlu istilasından kurtarmak için Asur generali Holofernes‘i önce karanlık bir odada baştan çıkarıp sarhoş etmesi, ardından da kafasını keserek dramatik bir biçimde tasvir etmiştir. Bu tablo aynı zamanda, henüz on sekiz yaşındayken Antonio Tassi tarafından uğradığı tecavüzü ve sonrasındaki zorlu yargı sürecini de yansıtıyor olabilir. Tecavüzcüsü olaydan ceza almadan sıyrılırken, Gentileschi bu olaydan kısa süre sonra evlendirilerek Floransa’ya gönderilmiştir.
Tabloda Holofernes’in yerine tecavüzcüsünü koyarak ondan intikam aldığı düşünüldüğü bu eser, İncil’deki olaydan çok dehşet verici bir tabloya dönüşmüştür. Yudit ve Abra soğukkanlı ve kendinden emin bir duruş sergileyerek, hayatta kalmak için mücadele eden adamı etkisiz hâle getirmeye çalışır. Yudit’in kaşları çatılmış yüz ifadesinden; bu mücadelenin sadece fiziksel güçlüğü değil, aynı zamanda Yudit’in içinde uyanan tiksinme nefreti görebiliriz. Eserin gerçekçiliği, Caravaggio’nun chiaroscuro tarzından esinlenerek karanlık geri plan ve parlak açık renkli figürlerin zıtlığından kaynaklanır. Kesilen kafadan sağa sola doğru akan kanlar gerçekçiliği daha da arttırmıştır.
Artemisia Gentileschi’nin Ruh Hâlini Hangi Albüm Yansıtmaktadır?
Türk rock müziğinin en deli dolu sanatçısı Özlem Tekin – Kargalar albümü desem ne dersiniz?
Özlem Tekin’in 24 Mart 2013 yılında çıkarttığı yedinci ve şimdilik son albümüdür. Sanatçının bugüne kadar yapmış olduğu en sert soundlu albümdür.
Ay
Holofernes’i baştan çıkartarak onu gizlice öldürmeyi planlayan Judith’in Ay şarkısında geçen “Yanımda kal bu gece” sözleriyle paralellik gösterir.
Tarlalar
Gentileschi kendisine yapılan haksızlığa olan öfkesini pek çok tablosunda yansıtmıştır. Tarlalar şarkısında yer alan “Ruhumda ağır bir günah” sözleri onun ruh hâlini temsil eder.
Sebepsiz Savaş
Tabloda bulunan koyu tonlar, kadınları ön plana çıkartarak naif çizgileri bir kenara bırakarak daha sert bir şekilde çizmesi; Sebepsiz Savaş şarkısında yer alan “Günlerdir bir an gözyaşlarım dinmedi” sözüyle daha da vurgulanmıştır.
Kargalar
Gentileschi hem kendi trajik hikâyesi hem de İncil’de geçen olayı öyle bir harmanlamıştır ki ortaya insanın gözünü alamadığı bir tablo çıkartmıştır. Kargalar şarkısında “Bugün seni öldürsem mi?” sözleri hem trajedisine hem de İncil’de geçen olayı etkili bir şekilde vurgulamıştır.
Asker
Gentileschi; yaşadığı zorlu mahkeme olaylarından sonra bulunduğu yerden ayrılmak zorunda kalsa bile resim yapmayı bırakmamış, yaşadığı trajedi onu güçlendirmiştir. Adını altın harflerle dönemin en ünlü barok sanatçısı olarak yazdırmıştır. Asker şarkısında “Göremezsin içimde asker var” onun ne kadar güçlü bir kadın olduğunu gözler önüne sermiştir.
Ne kadar zor bir hayat yaşarsanız yaşayın, acılarınızı bir silaha dönüştürerek üretmekten bir an olsun vazgeçmeyin.
Kaynakça
Yudit Holofernes’i Katlederken “Judith Slaying Holofernes” – Artemisia Gentileschi. sanatabasla.com. Web. Erişim Tarihi: 26.11.2024
Artemisia Gentileschi, Judith Holofernes’i Öldürüyor. smarthistory.org. Web. Erişim Tarihi: 26.11.2024
Gentileschi Bu Resimde Aslında Neyi Anlatıyor?. sanatatak.com. Web. Erişim Tarihi: 26.11.2024
