Frank Herbert‘ın kaleme aldığı ve yakın zamanda hem film hem de dizi olarak izlediğimiz Dune evreninin ilk kitabı, Paul Atreides‘in bir Mehdi’ye dönüşümünü gözler önüne seriyor. İnce ince örülmüş siyasi oyunlarla şekillenen bu kitap, gri karakterleriyle okuyucuyu kendine bağlamayı başarıyor.
Gelin altını çizdiğim yerlere biraz yakından bakalım.
- Umut gözlemi bulandırır. (s.25)
- Nefretim… Asla unutmamam gereken acılardan kaynaklanıyor. (s.25)
- İnsanlar neredeyse hep yalnızdır. (s.43)
- Işıltı kentlerden gelir, bilgelikse çölden. (s.62)
- “Bunu nasıl yaptığını, kaygılarını bir anda kenara atıp gündelik meselelere geçmeyi nasıl becerdiğini bir gün bana anlatmalısın” dedi Dük. “Bene Gesseritlere özgü bir şey olsa gerek.”
“Kadınlara özgü,” dedi Jessica. (s.79) - Sonuna dek izlenen yol insanı hiçbir yere götürmez. Bir dağın gerçekten dağ olup olmadığını anlamak istiyorsanız ona biraz tırmanmanız yeter. Dağın tepesine çıkarsanız dağı göremezsiniz. (s.102)
- Kaçış yok… Atalarımızın uyguladığı şiddetin bedelini ödüyoruz. (s.200)
- Aşkın da vakti vardır, kederin de. (s.257)
- Çünkü artık içimdeki keder, tüm denizlerin kumundan daha ağır, diye düşündü. Bu dünya içimi boşalttı; geride tek bir şey kalmadı… (s.277)
- Her şey göründüğü gibi olmamakta direniyordu. (s.469)
- Bazen kadere direnmek imkânsızdır. (s.482)
- Ben bir süreçler tiyatrosuyum, diye düşündü. Kusurlu görüntülerin, ırksal bilincin ve onun korkunç gayesinin kurbanıyım. (s.496)
- Din ile siyaset aynı arabada gittiğinde, sürücüler karşılarında hiçbir şeyin duramayacağını sanır. Dümdüz gider, hızlandıkça hızlanırlar. Engelleri tamamen göz ardı eder, körlemesine gidenlerin uçurumu çok geç fark edeceğini unuturlar. (s.499)
- İçi boşaltılmış gibi hissediyordu kendini; hissiz bir kabuktu. Dokunduğu her şeye ölüm ve acı getiriyordu. Tüm evrene yayılabilecek salgın bir hastalık gibiydi bu. (s.589)
- Ama bilgelik sevgiyi azaltır, değil mi? Nefrete de yeni bir biçim verir. Hem zalimliğin hem de iyiliğin derinliklerine inmeden acımasızlığı nasıl bilebilirsin ki? (s.607)
- Şefkat, zalimliğin başlangıcıdır. (s.653)
Herbert, Frank. Dune. İstanbul: İthaki Yayınları, 2024.
