Kıyafetler karakterlerin benlikleri, sosyal statüleri, kişisel gelişimleri ve mesleki grupları gibi birçok ipucu taşır. Bu ipuçları sayesinde hem karakterler daha iyi çözümlenir hem de filmin devamında ne olacağı tahmin edilebilir. Karakterler, belirli bir gruba kendini kabul ettirmek, çevresindeki sihirli dünyaya ayak uydurabilmek ya da karakter değişimini net bir şekilde ortaya koyabilmek için dolaplarını yeni baştan düzerler.
Bu yazıda filmin gidişatını etkileyen 10 film karakterinin kıyafet değişimine değineceğim. Filmlerin dünyasına dalıp karakterlerin gardroplarını keşfe çıktığımız bu yolculukta eğlenmeniz dileğiyle…
1- Şeytan Marka Giyer (2006)
IMDb: 6.9
David Frankel‘in yönetmenliğini üstlendiği 2006 yapımı Şeytan Marka Giyer filminde hikâye moda etrafında şekilleniyor. Andy (Anne Hathaway) yeni çalışmaya başladığı moda dergisinde başta patronu Miranda Priestly (Meryl Streep) olmak üzere kabul edilmek ve çevresine uyum sağlamak amacıyla Nigel (Stanley Tucci) sayesinde tarzını baştan yaratır. Bu değişim onun sosyal hayatındaki ve ilişkilerindeki değişimin de bir göstergesidir. Sıradan, rahat ve gündelik kıyafetler giyen Andy lüks, gösterişli ve bir o kadar da şık kıyafetlere geçiş yapar. Bu değişim sonucunda da sevgilisinden ayrılması ve arkadaşlarını kaybetme noktasına gelmesi kaçınılamaz olur. Filmin sonundaysa eski benliğine dönüşmesi eski tarzına geri dönmesiyle anlatılır. Sonuç olarak şeytan marka giyer filminde Andy’nin değişen çevresine uyum sağlama gayreti onun kıyafetlerine de yansır.
2- İyilik ve Kötülük Okulu (2022)
IMDb: 5.9
Netflix’te yayımlanan ve Paul Feig tarafından yönetilen İyilik ve Kötülük Okulu, filmin fantastik dünyası kadar karakterlerin sıra dışı elbiseleriyle de dikkat çekiyor. Sophie (Sophia Anne Caruso) yanlışlıkla düştüğüne inandığı Kötülük Okulu’nda zamanla içindeki kötülüğe ikna edilir. Bu onun kıyafetlerini değiştirmesine sahne olur. Kısa kesilen saçları, siyah renkteki elbiseleri ve koyu tonlardaki makyajıyla merhaba der seyirciye. Yenilenmiş imajı onun yeni kimliği ve saf değişikliğinin bir göstergesi olur. Böylelikle prenses imajından çıkmış çevresindeki diğer kötülük okulu öğrencilerine uyum sağlamış olur. Bu değişen tarz onun bulunduğu yeri benimseyiş ve kabullenişini simgeler. Yeni tarzı karanlık olmasıyla beraber daha cesur ve özgüvenlidir. Filmin sonundaysa hatasını anlaması ve evine dönmesiyle beraber eski tarzına yeniden kavuşur.
3- Cinderella (2015)
IMDb: 6.9
Kenneth Branagh‘ın yönettiği 2015 yapımı Cinderella dilimize pelesenk olmuş bir masalı beyaz perdeye taşımıştır. Külkedisi hikâyesinin en unutulmaz sahnelerinden bir tanesi Ella’nın (Lily James) sihirli değişimidir. Mavi ışıltılı kabarık elbisesi onun bir prenses olacağının sinyallerini verir. Öyleki gece yarısı kaçarken düşürdüğü kristal ayakkabısı sayesinde prens onu bulmaktadır. Hatta elbisenin izleyiciye görsel bir şölen sunduğunu da söylemek mümkün. Cinderella gözlerden uzak yaşayan bir kızken balo elbisesiyle tüm gözleri üzerine çeker ve herkesi güzelliğiyle büyüler. Cinderella’nın balo elbisesi filmin akışını etkileyen önemli bir unsurdur. Böylesine sihirli bir masalda ihtişamlı bir kıyafet değişimi olmazsa olmazdı zaten.
4- Joker (2019)
IMDb: 8.3
Yönetmen koltuğuna Todd Phillips‘in oturduğu Joker filmi, Arthur Fleck‘in (Joaquin Phoenix) sinemanın en bilindik kötü karakterlerinden Joker’e dönüşümünü anlatıyor. Yeşil saçları, palyaço makyajı ve renkli kıyafetleriyle cadılar bayramının en çok ilgi gören kostümlerinden birini ortaya çıkarıyor. Filmde bir palyaço ve komedyen olan Arthur Fleck’in içindeki karanlık taraf onun göz ardı edilmesi ve zorbalığa maruz bırakılmasıyla kendini gösterir. Arthur Joker’e dönüşürken kendine yeni bir tarz edinir. Bu kıyafet seçimi onun kötü bir karakter olarak karşımıza çıkacağına işaret eder. Joker’in dikkat çekici tarzı Arthur’un fark edilme isteğine ayna tutar. Filmin ilerleyişinde Joker’in kostümü karakterin kötü kimliğinin bir dışavurumudur.
5- Cruella (2021)
IMDb: 7.3
Diğer bir kötü karakter olan 101 Dalmaçyalı’nın Cruella’sının doğuşunu izlediğimiz 2021 yapımı Cruella filminin yönetmenliğini Craig Gillespie üstleniyor. Moda tasarımcısı olmayı hayal eden Estella’nın (Emma Stone) başına gelenlerden sonra nasıl Cruella’ya dönüştüğünü anlatan film, 2021 yılında en iyi kostüm tasarımı Oscar’ını almıştır. Modayla iç içe olan film aynı zamanda baş karakterin kimlik değişimini de yine kıyafetlerle ustaca anlatmıştır. Film ilerledikçe Cruella’nın tarzıyla nasıl bütünleştiğine tanık oluyoruz. Cruella’nın elbiseleri onun abartılı ve sıra dışı tarzını yansıtmakla kalmıyor, modaya yaratıcı bir soluk getiriyor. Cruella’nın baştan yarattığı imajı onun asi ve başına buyruk tavrını başarılı bir şekilde yansıtıyor.
6- Kötü Kızlar (2004)
IMDb: 7.1
2004 yılında gösterime giren ve Mark Waters‘ın yönetmenliğini yaptığı Kötü Kızlar yalnızca lise filmi oluşuyla değil karakterlerin giyim tercihleriyle de ön plana çıkıyor. Okulun popülerleri namıdiğer plastikler ile takılmaya başlayan Cady (Lindsay Lohan) onlara uyum sağlamak ve onlar gibi gözükmek için tarzını yeniler.Günlük ve spor tarzının yerini daha gösterişli kıyafetler alır. Başlangıçta her ne kadar gruba istemeyerek katılsa ve onları eleştirse de zaman geçtikçe sadece giyim olarak değil tavır olarak da onlara benzemeye başlar. Cady’nin benzer kıyafetler giymesi onun plastiklerin lideri Regina George’un (Rachel McAdams) yerini alması ve onda kınadığı kötü davranışları yapacağına işaret eder.
7- Mulan (2020)
IMDb: 5.8
Niki Caro‘nun yönettiği 2020 yapımı Mulan, Disney‘in güçlü prensesini beyaz perdeye taşıyor. Mulan (Liu Yifei) babasının zırhını kuşanarak erkek kılığında savaşa hazırlanmak için sadece erkeklerin alındığı kampa gider. Bu sahneyle birlikte filmde olaylar peşi sıra gerçekleşir. Kuşandığı zırh Mulan’ın karşılaşacağı zorlukları, üstleneceği sorumlulukları ve savaştaki başarılarının sinyallerini vermektedir. Mulan zırhı kuşanarak cesaretini, bağlılığını ve güçlü duruşunu şüphesiz ki izleyiciye hemen kanıtlamıştır. Mulan erkek kıyafetleri içerisinde düşmanı başarıyla altederek toplumsal normları yıkmayı başarıyor.
8- Titanik (1997)
IMDb: 7.9
James Cameron tarafından yönetilen ve en iyi kostüm tasarımı akademi ödülü alan Titanik Jack’in (Leonardo DiCaprio) kıyafetiyle sınıf ayrımını vurgular nitelikte. Jack Rose’u (Kate Winslet) kurtarması üzerine Rose’un nişanlısı Caledon (Billy Zane) tarafından yemeğe davet ediliyor ve yemekte giymek için Molly’nin (Kathy Bates) oğlunun kıyafetlerini giymeyi kabul ediyor. Jack saçları geriye taranmış ve smokin içerisinde katılıyor yemeğe. Onlar gibi giyinerek sınıf ayrımını azaltmayı ve çevreye uyum sağlamayı istese de Jack’e her fırsatta o masaya ait olmadığı hissettiriliyor.
9- Oz Büyücüsü (1939)
IMDb: 8.1
L. Frank Baum‘ın aynı adlı çocuk romanından uyarlanan Oz Büyücüsü’nün yönetmen koltuğuna Victor Fleming oturuyor. Fırtına yüzünden evleriyle beraber uçan Dorothy (Judy Garland) ve köpeği Toto, kötü cadının istemeden ölümüne sebep olur. Dorothy iyi cadı Glinda (Billie Burke) sayesinde kendi spor ayakkabıları yerine ölen kötü cadının yakut ayakkabılarını giyer. Giydiği ayakkabılar eve dönüş bileti olduğundan filmin gidişatına yön verir. Dorothy ayakkabıları üç kez birbirine tokuşturarak evine döner.
10- Makas Eller (1990)
IMDb: 7.9
1990 yapımı Makas Eller’i Tim Burton yönetmiştir. Tim Burton filmlerindeki karakterler gotik tarzları ve soluk tenleriyle dikkat çeker ve Edward Scissorhands (Johnny Depp) de onlardan bir tanesidir. Edward siyah kuş gözüyle bezenmiş deri bir tulum giyer. Peg’in onu evine davet etmesi ve kocasının kıyafetlerini vermesiyle filmin ilerleyişi değişir. Yalnız ve insanlığa dair birçok konuda bilgisiz olan Edward insanlarla bir arada yaşamaya başlar. Kıyafet değişimi onun uyum sağlama sürecini ve diğer insanlar gibi olma arzusunu göstermektedir. Ancak filmin sonuna doğru yanlış anlaşılmalar dolayısıyla kendini dışlanmış hisseden Edward eski siyah tulumuna geri döner. Bu da daha önceden olduğu gibi tepedeki evinde herkesten uzakta ve yalnız yaşayacağını göstermektedir.
Kaynakça
Cinderella (2015). IMDb, 13 Mar. 2015, www.imdb.com/title/tt1661199.
Cruella (2021). IMDb, 28 May. 2021, www.imdb.com/title/tt3228774.
Edward Scissorhands (1990). IMDb, 14 Ara. 1990, www.imdb.com/title/tt0099487.
Joker (2019). IMDb, 4 Eki. 2019, www.imdb.com/title/tt7286456.
Leonard, Kim. “Academy Award for Best Costume Design — the Complete List.” StudioBinder, 19 Eyl. 2023, www.studiobinder.com/blog/academy-award-for-best-costume-design.
Mean Girls (2004). IMDb, 30 Nis. 2004, www.imdb.com/title/tt0377092.
Mulan (2020). IMDb, 4 Eyl. 2020, www.imdb.com/title/tt4566758.
The Devil Wears Prada (2006). IMDb, 30 Haz. 2006, www.imdb.com/title/tt0458352.
The School for Good and Evil (2022). IMDb, 19 Eki. 2022, www.imdb.com/title/tt2935622.
The Wizard of Oz (1939). IMDb, 25 Ağu. 1939, www.imdb.com/title/tt0032138.
Titanic (1997). IMDb, 19 Ara. 1997, www.imdb.com/title/tt0120338.
