Marshall Bruce Mathers III, bizim bildiğimiz adıyla Eminem 1972’de doğdu. 14 yaşında rap yapmaya başladı ve unutulmayacak işlere imza attı. Yaşadıklarını şarkılarına dökmesi, zorlu hayatının getirdiği tecrübeleri dinleyicileriyle paylaşması onu bu işin “en iyisi” yaptı. Slim Shady adını verdiği “ikinci kişiliğiyle” mücadele ederken kızı Hailie’ye ithaf ettiği When I’m Gone’u yazdı. 2005 yılında Curtain Call: The Hits albümünün ilk teklisi olarak yayınlanan bu şarkıyı sizler için inceledik. Keyifli dinlemeler ve okumalar!
Bir terapi grubu odasında başlayan şarkıda odadaki herkes sırayla içini dökerken Eminem kürsüye gelir ve şu sözlerle başlar:
“Yeah, it’s my life/ In my words, I guess” (Evet, bu benim hayatım/ Kendi deyimimle, sanırım)
Devamında sevdikleri için fedakarlık yapmaktan bahseder ve müthiş bir kelime oyunuyla sağ kolundaki dövmeye dikkat çeker, Hailie’nin portresinden bahsediyordur. Bu şarkıyı efsaneleştiren şeylerden biri Eminem’in kullandığı metaforlardır.
2000’lerde kariyerinde zirveye yerleşen Eminem, şöhreti ve ailesi arasında gidip geliyordu. Klipte de gördüğümüz gibi kızı Hailie, babası evden gitmesin diye kapıya karton kutular diziyordu ve onunla ilgilenmesini istiyordu. Ancak babasının sorumlulukları vardı; devamlı konser ve yeni albüm bekleyen hayranlar, plak şirketleri, organizasyonlar… Şarkılar kendi kendilerini yazamazlardı, babasının çalışması gerekiyordu: (Klipte Eminem’in yazdığı şarkı When I’m Gone idi)
“I don’t know, go play, Hailie baby, your daddy’s busy/ Daddy’s writing a song, this song ain’t gon’ write itself” (Bilmiyorum, git oyna, Hailie, bebeğim, baban meşgul/ Baban bir şarkı yazıyor, bu şarkı kendi kendini yazmayacak)
Babası uçağa yetişmeli, hayranlarını yüzüstü bırakmamalıydı. Eminem, uçak metaforunu diğer şarkılarında da kullanmıştı. Nasıl yükseldiyse, bir gün tam tersi yere çakılacaktı. İşte burada Slim Shady sahneye çıkacaktı. Eminem’e kötü şeyler yaptıran, onu ailesinden ayıran “canavar” ikinci kişiliği Slim Shady’den başkası değildi ancak son gecesini yaşayacaktı.
“And when I’m gone just carry on don’t mourn, rejoice/ every time you hear the sound of my voice, just know that/ I’m lookin’ down on you smilin’/ And I didn’t feel a thing so baby, don’t feel no pain, just smile back” (Ve ben gittiğimde, yas tutma, sevin / Sesimi her duyduğunda, bil ki/ Gülümseyerek sana bakıyorum/ Ve hiçbir şey hissetmedim, bu yüzden bebeğim, acımı hissetme, sadece gülümse)
Eminem bu satırları okurken Hailie’yi salıncakta görüyoruz. Salıncak metaforu şarkının birçok yerine hakim durumda. Aileyi, beraberliği ve mutluluğu çağrıştıran bu sahne aslında Eminem’in hayatını geçirmek istediği yerdir.
Hailie babasının gitmesini engellemek için kapıya karton kutularla blok yaparken, ona kendi fotoğraflarının olduğu bir kolye verir. Burada Eminem kızını ardında bırakarak kendisiyle savaşır. Doğru olanı yapmak için bir şansı vardır ancak geç kalmıştır. Aynada kendisiyle konuşurken açılan kapıyla sahnededir. Gördüğü rüyada İsveç’te konserdedir. Şarkının ana fikri bir kez daha karşımıza çıkar. Kontrol kendisinde değil, şöhrettedir. 60000 kişi onun için oradadır, ayaklarına güller atarlar. Hayranlarını hayal kırıklığına uğratmamıştır. Bu görüntü Encore albümüne bir göndermedir ve “Eminem’in son işi mi olacak?” sorusunu akıllara getirmiştir.
Sahneden aşağı baktığında Hailie’yi görüp şaşkına döner. Kızı ona haykırıyordur, geriye kalan kalabalığın artık önemi yoktur:
“Daddy, its me, help mommy, her wrists are bleedin” / But baby we’re in Sweden, how did you get to Sweden? /“I followed you daddy/ You told me that you weren’t leavin’/ You lied to me dad, and now you made mommy sad/ And I bought you this coin, it says number one dad/ That’s all I wanted, I just want to give you this coin”/ “I get the point, fine, me and mommy are goin”
“But baby wait, it’s too late dad, you made your choice/ Now go out there and show ’em that you love ’em more than us/ That’s what they want, they want you, Marshall/ They keep screamin’ your name/ It’s no wonder you can’t go to sleep/ Just take another pill, yeah I bet you you will!/ You rap about it, yeah word, kid keep it real”
(“Baba, bu benim! Anneme yardım et, bilekleri kanıyor!”/ Ama bebeğim, biz İsveç’teyiz, İsveç’e nasıl geldin?/ “Seni takip ettim, babacığım, gitmeyeceğini söylemiştin/ Bana yalan söyledin, baba ve şimdi de annemi üzüyorsun/ Ve sana bu demir parayı getirdim, üzerinde ‘1 Numaralı Baba’ yazıyor/ İstediğim tek şey buydu, sadece sana bu demir parayı vermek istedim/ Anladım artık, tamam, ben ve annem gidiyoruz” Ama bebeğim, bekle! – “Çok geç, babacığım, seçimini yaptın./ Şimdi oraya git ve onlara onları bizden daha çok sevdiğini göster/ İstedikleri şey bu, seni istiyorlar, Marshall/ İsmini bağırmaya devam ediyorlar/ Uyuyamadığın bir gerçek/ Sadece bir hap daha al, evet bahse girerim alacaksın! / Bunun hakkında rap söylüyorsun, evet kelimeler, biraz samimi ol”)
Hailie burada tüm sorunlarını dile getirir. Annesinin intihar girişimine atıfta bulunması gerçekten yaşanmıştır. Eminem, ailesinin yerine hayranlarını tercih etmiştir. Hayranları gül atarken Hailie’nin “1 Numaralı Baba” parasını ayaklarına atması tezatlığın göstergesiyken, babasına Marshall diyerek adıyla seslenir.
Perdenin üzerine kapanmasıyla sahneden çekilen Eminem, aynada eşini ve kızını görür. Yine Slim Shady yüzünden hata yapmıştır, artık Shady’nin kafasına sıkma vakti gelmiştir. Uçak yükseldiği gibi çakılacaksa, Eminem de aynı şeyleri yaşayacak ve kabusundan uyanacaktır.
Hailie ve kız kardeşi salıncakta sallanırken bu sefer anne ve babalarıyla beraberlerdir. İstediği yerde olan Eminem, eşini kucaklayarak öper, Slim Shady yoktur. Tüm benliğiyle ailesinin yanındadır, hatalarından arınmıştır.
When I’m Gone, Eminem’in gerçekliğini gözler önüne serdiği, çıktığı günden bu yana hala dinleyiciler için yerini koruyan çok özel ve anlamlı bir şarkı.
Kaynakça: https://genius.com/Eminem-when-im-gone-lyrics