Festival, kelime anlamı olarak, tarihi, yapıldığı çevre, katılanların sayısı ve özellikleri önceden hazırlanan bir izlenceyle belirtilen ve özel önemi olan sanat gösterisi demektir. Bu önemli sanat gösterilerinin edebiyat severler tarafından takip edilmesi ile her yıl daha da büyük organizasyonlar halini alır. Pek çok edebiyat olayını bünyesinde toplayıp okurlar ile yazarları bir araya getirir. Yıldan yıla artan ilgi sayesinde edebiyat festivalleri de daha çok okuru kendine çekmektedir. Sizler için dünyanın en prestijli edebiyat festivallerini bir araya getirdik.
Edinburgh Uluslararası Kitap Festivali
Dünyanın en büyük edebiyat festivali olan Edinburgh Uluslararası Kitap Festivali, her yıl ağustos ayının ortasında başlayarak üç hafta boyunca devam eder. Sekiz farklı salonda bin kadar yazarı ağırlayıp sekiz yüz kadar etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır. Geleneksel festival alanına kurulan çadırlarda yazarlar ile okurlar buluşur. 1983 yılından beri kutlanan bu büyük festivale dünya miras listesindeki tarihi Charlotte Square Gardens ev sahipliği yapmaktadır. Her yıl yaklaşık iki yüz elli bin kişinin ziyaret ettiği festivalin açılış konuşması ise birbirinden ünlü yazarlar tarafından gerçekleştirilir.
Ayrıca bu festival genç ve yeni yazarlara tanınma fırsatı sunması açısından da büyük bir öneme sahiptir. Çocuklar için hazırlanan özel programlarla da ön plana çıkan festival, kâr amacı gütmeden dolu dolu bir program sunmakta.
Hay Festivali
İngiltere’nin ev sahipliği yaptığı bir diğer büyük edebiyat festivali de Hay Festivali’dir. Hay–on–Wye kasabası uzun yıllardır bir kitap kasabası olarak bilinmektedir. Hem ikinci el hem de nadir eserleri buradaki kitapçılarda bulmak mümkün. Kasabanın yaklaşık nüfusu bin beş yüz olsa da kırk farklı kitabevini bünyesinde barındırıyor.
Hay Festivali, ilk olarak 1988 yılında gerçekleştirilmiştir ve bu festivale Wye Nehri‘nin iki yanına kurulan çadırlar ev sahipliği yapmaktadır. İlk seferinde de büyük bir başarıya imza atmış ve bu başarı sayesinde kasaba “kitap kasabası” olarak ünlenmiştir. Her yıl beş milyondan fazla insana kapılarını açan kasaba ve festival, birçok ülkeden yazar, komedyen, bilim insanı, filozof, oyuncu akademisyen ve politikacıya ev sahipliği yapmaktadır.
Frankfurt Kitap Fuarı
Her yıl ekim ayında, Almanya’nın Frankfurt kentinde düzenlenen etkinlik, birçok yayıncıyı, yazarı ve okuru bir araya getiriyor. Yayın hakları ve lisanslar için en önemli ticaret merkezi olmayı sürdüren Frankfurt Kitap Fuarı, sekiz bin metrekarelik bir alanda kurulmaktadır. Her yıl bir ülkeyi onur konuğu olarak seçen fuar yetkilileri, bu yıl İtalyan yazarlara yer ayırmıştır. Okurlara kapılarını 1948 yılında açan Frankfurt Kitap Fuarı, o zamandan beri büyük bir ilgi ile takip edilmektedir.
Türkiye’den de birçok yayınevi ve yazarın katıldığı fuara bu yıl yüz elli üç ülkeden yüz on beş bin ziyaretçi katılmıştır. Özellikle pandemiden sonra gençlere okuma alışkanlığı kazandırmayı hedefleyen fuar yönetimi, bu yıl gençlere özel bölümler açarak onları daha fazla sevdikleri yazarlar ile buluşturmayı hedeflemiştir. Fuarda birçok ödül töreni de yapılmış ve birçok yeni yazar teşvik edici ödüller almıştır. Her zamankinden farklı olarak bu yıl, bir gün daha kısa tutulan fuar kitapseverlerin gözdesi niteliğindedir.
Göteborg Kitap Fuarı
Her yıl kasım ayında düzenlenen Göteborg Kitap Fuarı, İskandinavya’nın en büyük kitap etkinliği olarak bilinir. Dört gün süren festival niteliğindeki bu fuar, okurlar ve yazarlar için önemli bir buluşma noktasıdır. 1985 yılından beri süregelen bu fuara başlarda yalnızca beş bin kadar kişi tarafından ziyaret ediliyordu ancak şimdilerde yüz binin üzerinde ziyaretçiyi ağırlamakta. İskandinavya’nın en büyük kitap etkinliği olmasından dolayı kendi yazarlarına öncelik vermeyi tercih eden bir fuar yönetimi var. Yazarlar, yayıncılar ve okuma tutkunları, fuar bünyesinde yapılan yüzlerce etkinlik sayesinde hem yeni deneyimler yaşamakta hem de kendi deneyimlerini paylaşma imkanına sahip olmaktadır.
İstanbul Kitap Fuarı
Birçok ülkenin edebiyat festivalinden bahsedip de kendi festivallerimizden bahsetmemek olmaz. Ülkemizde yapılan en köklü ve en büyük kitap fuarı olan İstanbul Kitap Fuarı, bu yıl kapılarını kırk birinci kez okurlara açtı. 1982 yılında yirmi sekiz yayınevinin katılımıyla başlayan fuar günümüzde yurt içi ve yurt dışından altı yüze yakın yayınevinin katılımı ile gerçekleşmekte. 2019 yılında gerçekleşen 38. İstanbul Kitap Fuarı on gün içerisinde altı yüz beş bin kişiye ev sahipliği yapmıştır. Onur Yazarı uygulaması 1987 yılında Turhan Selçuk’un Barış ve Kitap isimli eseri ile başlarken, Onur Konuğu Ülke uygulaması 2010 yılında İspanya ile başlamıştır. 2018 yılında Onur Konuğu Ülke uygulaması sona eren fuarın bununla ilgili net bir açıklama yapmamıştır.
Kaynakça:
- Edebiyat Festivalleri: Edinburgh Kitap Festivali. İyi ki Görmüşüm. Web. 22.12.2024
- Edebiyat Festivalleri: Hay Festivali.İyi ki Görmüşüm. Web. 22.12.2024
- BirGün, Franfurt Kitap Fuarı’nda. BirGün. Web. 22.12.2024
- Frankfurt Kitap Fuarı, Büyüme mi, Değişim mi?” Edebiyat Haber. Web. 22.12.2024
- Scandinavia’s Largest Cultural Event. Goteborg Book Fair. Web. 22.12.2024
- İstanbul Kitap Fuarı Hakkında. İstanbul Kitap Fuarı. Web. 22.12.2024
