Teknolojinin ve dijital ürünlerin yenilendiği dijital çağda, gençler gelişen dijital dünyada zamanının çoğunu harcamakta, aktif olarak sosyal medyada yer almaktadır. Sosyal medyada kendini daha rahat ifade edebildiğini düşünen gençler, zamanla sosyal medyaya bağımlı hale gelmekte ve sosyal medyanın olumsuz etkilerine maruz kalabilmektedir.
Dijital Çağ Nedir?
Dijital çağ; eski zamanlarda kullanılan bilgi, düşünce ve yöntemlerin zamanla kendini yeni dijital ürünlere ve yöntemlere bıraktığı yeni bir dönemdir. Değişen teknoloji ile günlük yaşam içerisinde kendimize rutin edindiğimiz alışkanlıklarımız da değişmekte, dijital çağ her anlamda bizlere kolaylık ve hız sunmaktadır. Yenilenen teknoloji kullanımının artmasıyla toplumda yeni değerler, yeni alışkanlıklar ve yeni iletişim şekilleri meydana gelmiş bu durum köklü toplumsal değişimler oluşturmuştur.
Dijital çağda konfor ve kolaylığın yanında insanlar yeni olumsuz kavramlarla da tanışmıştır. Nomofobi (Correia & Yıldırım, 2015), sosyotelizm (phubbing) (Kegley, 2018), infobezite (Phister,2021) ve dijital bağımlılıklar (internet, sosyal medya, televizyon, oyun bağımlılığı) gibi kavramlar yaşamımıza girmiştir. Maruz kaldığımız ve hayatımızda yer alan her şeyin dijitale dönüştüğü bir çağda doğal olanı anlamak daha da zorlaşmaktadır. Bunun yanında bilim ve felsefe ile aydınlatılamamış durumlara, dijital ürünlerin gelişmesi ile yapay zeka ve nanoteknoloji aracılığıyla farklı açılardan ulaşılabilmektedir. Aynı zamanda metaverse gibi artılmış sanal gerçeklik cihazlarıyla var olunacak algısal evren tasarımları için de hazırlıklı olmak gerekmektedir.
Dijital Çağın Gençleri
Gençlik, kişilik oluşumunda önemli bir dönemdir. Gençlerin yaşamında da önemli bir konumda yer alan dijital çağ ve zamanla gelişen dijital teknolojiler kişileri zamanla yeni dijital ürünler (cep telefonu, bilgisayar, tablet vb.) ve etkileşimi açık ortamlarla aktif duruma getirmiştir.
Dünyadaki gelişmelere ve bilgiye anında ulaşabilen gençler, teknolojik ürünlerle bilgiye, eğlenceye ve yeni insanlara kolaylıkla ulaşabiliyor olmanın yan etkisini de yaşamaktadır. Genç bireyler etkileşimde bulunduğu kişilere göre kendi değer ve tarzlarını değiştirmekte farklı kaynaklara maruz kalmakta ve bu durumları benimsemesi de kişiliğinin değişmesine, yeni durumlarla özdeşleşmesine sebep olmaktadır.
Gençlerin dijital ürünlerde daha fazla vakit geçirmesi, sadece eğlence ve keyif alma sağlamamaktadır. Gençler aynı zamanda bu dijital ortamlar sayesinde kendini daha rahat ifade edebilmekte ve kendini gerçekleştirmektedir. Gençlerin ihtiyaçlarını dikkate alan medya endüstrisi, gençlerin dijital ürünler sayesinde ihtiyaçlarını karşılamasıyla farklı medya platformları ve içerikleri meydana getirmeye devam etmektedir.
Sosyal Medya Kullanımının Etkileri
İnternet kullanımının yaygın hale gelmesi ve dijital cihazlara ulaşılabilirliğin artması ile sosyal medya kullanımı da artmaktadır. Sosyal medya uygulamaları, insanların yeni arkadaşlar edinme, içerik oluşturma, oyun, eğitim gibi ihtiyaçlarına karşılık vermekte ve fikirlerini paylaşmasına imkan sunmaktadır.
Sosyal medya uygulamaları gün içerisinde duygularını yansıtmak isteyen kişilerin buna yönelik paylaşımlar yapabildiği bir ortam oluşturmaktadır. Kendini ifade etmekte zorlanan kişiler sosyal medya sayesinde her an istedikleri şekilde kendilerini ifade edebilmektedir. Bu platformların artışı ile insanlar üzerinde etkisi bulunan influencer da artmakta ve takip edilen kişiler bireylerin hayatları üzerinde bir dönüşüm meydana getirmektedir. Etki gücü yüksek olan sosyal medyada gençler sadece tüketici değil aynı zamanda üretici de olmaktadır. Her alanda kendisinin ürettiği içerikleri paylaşabildiği sosyal mecralar gençlere farklı alternatifler oluşturmaktadır.
Sosyal medya beraberinde bazı olumsuz etkileri de getirmektedir. Kişisel mahremiyetin ve gizliliğin tehlikeye girmesi, yalan haberlerin artması, toplumdan soyutlanarak bir yaşam sürme isteği ile yalnızlaşma ve sosyal medya, bağımlılığı, siber zorbalık ve taciz sosyal medyanın olumsuz etkiler arasındadır.
Sosyal Medya Bağımlılığı
Dijital çağda gençlerin yaşadığı problemler arasında kuşak çatışması sebebiyle aileden uzaklaşma, sosyalleşmede azalma ve içe kapanma ile gelen yalnızlık duygusu vardır. Bu yalnızlıklarını gidermede zorlanan gençler kolaylıkla internete ve sosyal medyaya bağımlı hale gelerek izole bir yaşam sürmekte ve bazı ruhsal sorunlar yaşamaktadır. Sosyal medyada fazla vakit geçirerek yalnızlık duygusunu aşmak isteyen gençler etrafındaki insanlardan giderek izole olmakta ve daha fazla yalnız hale gelmektedir.
Yapılan araştırmalarda gençlerin sosyal medyada fazla vakit geçirmesinin arkadaşlarıyla sürekli vakit geçirme, sosyalleşme, gündemi takip etme, boş zaman geçirme, sanal mecralarda ilişki geliştirme, eğlence ve kendini ifade etme arzusunun olduğu görülmüştür.
Kaynakça
Kıran, Selçuk. Küçükbostancı, Hilal. Emre, İlkim Ecem. ‘Sosyal Medya Kullanımının Kişiler Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi’. Bilişim Teknolojileri Dergisi 13. 4 (2020): 436
Özcan, Nilgün. ‘Dijital Etik Üzerine Nitel Bir Araştırma’. Gençlik Araştırmaları Dergisi 9. 25 (2021): 89-105
Ateş, Emre Cihan. Ateş, Atiye Pınar. ‘Gençlik-Dijital Çağ ve Suç’. Gençlik ve Dijital Çağ (2020) : 11-19
Çömlekçi, Mehmet Fatih. Başol, Oğuz. ‘Gençlerin Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi’. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17. 4 (2019): 173-188
Keleşoğlu, Fikri. Dijital Çağda Genç Olmak. 2021. Web.
Kapak görseli: HRPeakassessmentcenter.com
