Akıldan çıkmayan atmosferik gitar riff’leri ve vokalleri ile “Passenger”, Deftones‘un “White Pony” albümünün 9. şarkısı olarak karşımıza çıkıyor. TOOL grubunun vokali olan Maynard James Keenan‘ı misafir eden Passenger’ı gelin beraber inceleyerek uzun bir araba yolculuğuna birlikte çıkalım.
Passenger Şarkısının Sözleri
1. Kısım: Chino Moreno ve Maynard James Keenan
Here I lay
(Burada yatıyorum)
Still and breathless
(Hareketsiz ve nefessiz)
Just like always
(Her zamanki gibi)
Still, I want some more
(Yine de biraz daha istiyorum)
Şarkının adından da anlayacağımız üzere “Passenger“, sürücü ve yolcu arasında geçen bir durumu konu alarak başlıyor. Deftones, genel olarak şarkılarında cinsel birleşmeyi konu edinmesi ya da cinsellik üzerinden metafor oluşturması ile bildiğimiz bir grup. Bu sözlerle de aslında konunun tekrardan cinsel birleşmeye geldiğini ve yolcu olan partnerin devam etmek istediği çıkarımına varılabilir fakat bana kalırsa bundan öte bir anlam aramakta da fayda var.
Mirrors sideways
(Aynalar yanlara doğru)
Who cares what’s behind?
(Arkasında ne olduğu kimin umurunda?)
Bu sözlerle aslında yolcunun sürücüye olan seslenişi ve yalvarışını duyuyoruz. Aynaları çevirmesi ile sürücünün arkasını görmesini engellemiş veyahut engellemek istemiş. Yolcunun üzerinde bir bıkkınlık ve tahammülsüzlük hissediyoruz. Sebep olarak ise benim 2 teorim var, şarkının ilerleyen kısımlarda da bu ikisi üzerinden gideceğim.
- Yolcu, sürücünün ne kadar zorluk çektiğini bilmeden sadece kendi istekleri doğrultusunda hareket ediyor. Sürücü de buna ayak uyduramayıp artık yolcuyu dinlemiyor ve bu da yolcunun hoşuna gitmemeye başlamış.
- Sürücü, yolcuyu arabaya alıp onu istediği yere götürüyor ve kendi istediklerini yapıyor. Yolcu herhangi bir yorgunluk veya rahatsızlık hissetmiyor çünkü bir şey kontrol etmesine gerek yok. Yolculuğun ilerleyen vakitlerinde ise sürücünün bu kadar onu kontrol etmesi artık yolcuyu rahatsız etmeye başlamış.
Just like always
(Her zamanki gibi)
Still your passenger
(Hâlâ senin yolcunum)
Söylemiş olduğum 2 teori üzerinden yola çıkarak, şarkı zehirli bir ilişki üzerine şeklinde yorumlanabilir. Bir senaryoda hayatın birinin ellerindeyken diğer senaryoda ise kendi hayatına dair bir karar veremediğin bir durum mevcut. Bunlara rağmen “Hâlâ senin yolcunum” sözleri, hâlâ ilişkinin bitmediğini ve artık bir alışkanlık olduğunu düşünmeme sebep oldu.
Nakarat Öncesi
Chrome buttons
(Krom düğmeler)
Buckles and leather surfaces
(Tokalar ve deri yüzeyler)
These and other
(Bunlar ve diğer)
Lucky witnesses
(Şanslı tanıklar)
Arabadaki parçaların tüm yolculuğa tanık olduğu dile getirilmiş ve yolcu-sürücü dışında hiçbir insandan bahsedilmiyor. Bu da bize ilişkinin içinde ne kadar zehirli olsalar dahi bu durumun sadece kendilerinde kaldığını ve başka kimseyi buna tanık etmedikleri manasına geliyor olabilir. Böylece yaşadıkları zehirli ilişki, dışarıdan ne kadar güzel gözüküyor olsa dahi bu sadece dışarıdan böyle, ilişkinin içerisinde farklı bir durum yaşanıyor.
Now to calm me
(Şimdi beni sakinleştirmek için)
This time, won’t you, please
(Bu seferlik, lütfen)
Drive faster?
(Daha hızlı sürer misin?)
Tekrardan yolcunun yakındığı bir bölüme geldik, bunu iki kısımda inceleyelim:
- Yolcunun zehirli olduğu: Sürücünün bıkkınlığı sonucu yolcunun istediklerini yapmadığı bir döneme girilmiş ve bundan kaynaklı olarak kavga edilmiş olabilir. Kavganın ardından yolcu sürücüye onun gönlünü almasını ve “sakinleştirmesini” istemiş olabilir.
- Sürücünün zehirli olduğu: Yolculuk sırasında hep sürücü istediğini yapmış ve yolu istediği yere götürmüş olabilir. Sonucunda ise yolcu bu sefer kendi istediğini olmasını istemiş ve bir ricada bulunmuş diyebiliriz.
“Daha hızlı sürer misin?” kısmı ise başka bir tartışma konusu. Yolcu burada sıkıldığı için artık bir heyecan aradığını dile getiriyor olma ihtimali de varken yaşadıkları tartışmayı geride bırakma ve ondan kaçma anlamında da daha hızlı sürmesini istiyor olabilir.
1. Nakarat: Maynard James Keenan
Roll the window down
(Camı indir)
This cool night air is curious
(Bu serin gece havası merak uyandırıcı)
Let the whole world look in
(Bırak tüm dünya baksın)
Who cares who sees anything?
(Kimin ne gördüğü kimin umurunda?)
TOOL’un vokali olarak bildiğimiz Maynard, şarkıda bize yolcuyu seslendiriyor. Sözleri söyleyiş şekli üzerinden düşünürsek yolcu daha agresif bir karaktere sahip. Chino Moreno, yani sürücü, daha sakin bir ses tonuyla şarkıyı söylüyor. Sembolize ettikleri karakterlerin duygularını şarkıyı seslendirme şekilleri üzerinden yorumlayabiliriz.
Şarkının başında “Arkasında ne olduğu kimin umurunda?” sözleriyle bu satırı bağdaştırarak bıkkınlık ve tahammülsüzlük duygularını desteklediğini söylemek mümkün. Peki, yolcunun sinirlendiği arkada olan şey ne olabilir? Nakarat öncesi bölümünde “Daha hızlı sürer misin?” sözleriyle bir şeyden kaçma, uzaklaşma ihtimalini dile getirmiştik. Bunların birleşiminde ise arkada olan şey yolcu ve sürücünün geçmiş yaşantıları olması kulağa mantıklı gelecek bir durum.
I’m your passenger
(Ben senin yolcunum)
I’m your passenger
(Ben senin yolcunum)
Bu kadar kötü yaşanmışlık üzerine de hâlâ yolcu ve sürücü beraberler, yolcu da bunun üzerine “Bu kadar şey yaşadık ama ben hâlâ seninleyim.” demeye getirmiş olabilir.
2. Kısım: Chino Moreno ve Maynard James Keenan
Drop these down
(Bunları çıkar)
Then put them on me
(Sonra bana giydir)
Nice, cool seats
(Güzel, havalı koltuklar)
There to cushion your knees
(Dizlerimi yaslamak için yastıklar)
Dizelerde biraz cinsellik hissedilen kısma gelmiş bulunmaktayız. En başta söylediğim gibi bu dizelere cinsellikten farklı bir şekilde bakmaya devam edelim. Yolcu ve sürücü arasındaki ilişkide verdiğimiz iki teori “kontrol” noktasında birleşiyor. Yolcu, bu sefer rahatlamış ve sürücü tarafından ilgi görüyor. Sürücünün onun üstünü giydirmesi, dizlerine yastık koyması gibi durumlar yolcunun teslimiyeti ve ona verilen ilgi gibi gözükse dahi aslında yolcuyu kontrol altına alma amaçlı olabilir. Sonuçta teorilerimizden birinde sürücü zehirli (toksik) olan taraftı.
2. Nakarat: Maynard James Keenan
Roll these misty windows
(Bu puslu pencereleri aç)
Down to catch my breath and then
(Nefesimi yakalamak için ve sonra)
Go and go and go
(Git ve git ve git)
Just drive me home and back again
(Sadece beni eve götür ve tekrar getir)
2. kısımla imgeleri oldukça uyumlu bir dizeyle karşı karşıdayız. Fakat diğer dizeden farklı olarak bu sefer yolcunun sıkışıklık ve boğulmuşluk hissine işaret etmemiz lazım. İlişkiden biraz uzaklaşma ve nefesinin yakalamak istemesi de buna ithafen olabilir. “Sadece beni eve götür ve tekrar getir” sözlerinde ikilinin yaşadığı döngüye vurgu yapmamız iyi olacaktır, sürekli tekrarlanıyor ve aynı yere geri dönüyorlar.
Bitiriş: Chino Moreno ve Maynard James Keenan
Here I lay
(Burada yatıyorum)
Just like always
(Her zamanki gibi)
Don’t let me go, go, go, go
(Gitmeme izin verme, verme, verme, verme, verme)
Go, go, go, go
(Verme, verme, verme, verme)
Take me to the edge
(Beni sınırına götür)
Analizin başında yolcu ve sürücü arasındaki ilişkinin bir alışkanlık olduğunu düşündüğümü söylemiştim, biraz yanılmış olabilirim. Şarkıyı bitirirken bunun bir alışkanlık gibi yumuşak bir şeyden ziyade bağımlılık olduğunu söylemek daha doğru olacaktır. Her ne kadar kendisine zarar verdiğini bilse bile kendinden hâlâ ödün veriyor. Üstelik, istesem bile bana bunu yaptırtma gibi bir istekle beraber ilişkinin hem fiziksel hem de duygusal olarak yıkıcı hale geldiğini gösteriyor.
Kaynakça
- “Passenger”. Genius. Web. Erişim Tarihi: 16.10.2024
